Więźba

Więźba, to sposob rozmieszczenia miejsc sadzenia. Rozróżnia się więźbę regularną i nieregularną.

Więźba regularna

Więźbę regularną otrzymuje się wtedy, gdy układ miejsc siewu lub sadzenia tworzy określone jednakowe figury geometryczne: kwadraty, prostokąty lub trójkąty lub tzw. piątkę, tj. kwadraty z piątym miejscem wysiewu lub sadzenia na przecięciu się przekątnych kwadratu. Więźba regularna jest dogodna dlatego, że odległości między poszczególnymi miejscami wysiewu lub sadzenia stwarzają korzystne warunki dla mechanizacji prac pielęgnacyjnych. Więźba regularna przyczynia się do szybszego nastąpienia zwarcia uprawy. Ma to wielkie znaczenie dla ochrony gleby i prawidłowego rozwoju młodych drzewek. Najrównomierniej rozwijają się drzewka przy więźbie trójkątnej, ponieważ każde z nich jest otoczone sześcioma sąsiednimi, znajdującymi się w równej odległości.

W więźbie w piątkę i kwadratowej każde drzewko jest otoczone przez cztery sąsiednie. W więźbie prostokątnej natomiast poszczególne drzewka nie mają możności równomiernego rozwoju korony, ponieważ w jednym kierunku (dłuższego boku prostokąta) dysponują większą przestrzenią niż w drugim (krótszego boku).

Najczęściej stosowana jest więźba prostokątna, właściwa dla uprawy gleby w pasy i bruzdy. Odległość rzędów sadzenia wynosi 1,2-1,5 m, odstęp sadzonek w rzędach wynosi 0,5-1,5 m. Najczęściej stosowaną więźba prostokątną dla sosny na siedliskach świeżych i mieszanych jest 1,5×0,5 m.

Więźbę kwadratową stosuje się również w uprawie ciągłej, częściej jednak w uprawie przerywanej w talerze. Najczęstszą więźba kwadratową jest 1,2×1,2 m lub 1,5×1,5 m rzadziej 1 x1 m.

Więźba nieregularna

Więźby: trójkątna, w piątkę oraz nieregularna są właściwe przerywanej uprawie gleby. Mimo niewątpliwych zalet stosowane są one rzadko. Zarówno odległość rzędów, jak i odstęp sadzonek podane są w samym określeniu więźby. Przy więźbie trójkątnej odległość rzędów musi być określona ze wzoru na wysokość trójkąta równobocznego (wysokość = 0,87 boku), natomiast sadzonki w poszczególnych rzędach mijają się. Wyznaczanie więźby przy sadzeniu w talerze odbywa się łącznie z przygotowaniem gleby. Przy sadzeniu w bruzdy lub pasy odmierza się tylko odstęp sadzonek w rzędzie.

Znając rodzaj więźby, typ siedliskowy lasu oraz proponowany skład gatunkowy uprawy, można dla danej powierzchni obliczyć potrzebną liczbę sadzonek za pomocą odpowiednich wzorów:

  • dla więźby kwadratowej N = P/a²
  • dla więźby prostokątnej N = P/a x b
  • dla więźby trójkątnej N = P/a x 1,15
  • dla więźby w piątkę N = 2 x P/a²

gdzie:

N - liczba sadzonek,

a - odstęp sadzonek,

b - odstęp rzędów. Odstęp rzędów w więźbie kwadratowej wynosi a, w więźbie trójkątnej - O, 87 a, w więźbie w piątkę - 0,5 a

W naszych warunkach, by wykorzystać możliwości produkcyjne siedlisk i gatunków, właściwe jest przyjęcie umiarkowanie gęstych więźb i regulowanie przestrzeni wzrostu, szczególnie w pierwszej połowie życia drzewostanu, poprzez prowadzenie cięć pielęgnacyjnych. Przy takim postępowaniu osiąga się wysoką jakość techniczną drzew bez obniżania stabilności drzewostanu.

Na przeważającym obszarze kraju na siedliskach boru świeżego i lepszych winna być utrzymana gęsta więźba sosny (około 10 tyś. szt./ha), na siedliskach boru suchego liczbę sadzonek można obniżyć do 8 tyś. szt./ha. Przy odnawianiu powierzchni położonych w terenach najsilniej zagrożonych przez śnieg winno się zalecić obniżenie liczb sadzonek do 8 tyś. szt./ha.

Również zróżnicowana powinna być więźba początkowa świerka. W rejonach przeciętnego zagrożenia ze strony śniegu liczba sadzonek na 1 ha powinna wynosić około 4 tyś., natomiast w rejonach i położeniach najbardziej narażonych na szkodliwe działanie opadów śniegu - 3 tyś. szt./ha.

Rozrzedzanie więźby początkowej i zmniejszanie liczby sadzonek na hektarze w stosunku do norm przyjętych w polskich warunkach ma sens w sytuacji, gdy nie planuje się cięć pielęgnacyjnych celem uzyskania wysokiej jakości drewna. Dotyczy to drzewostanów na gruntach porolnych, drzewostanów świerkowych w reglu górnym oraz w innych rejonach silnie zagrożonych przez wiatr i śnieg, jak również tych drzewostanów, o których wiadomo, że nie będą intensywnie pielęgnowane. Natomiast sposób hodowli polegający na stosowaniu rzadkich więźb i podkrzesywaniu drzew dorodnych nie jest na naszym gruncie dostatecznie przebadany i stosowanie go na szerszą skalę wydaje się być ryzykowne.


Źródło: Elżbieta Murat „Poradnik hodowcy lasu” 1999

w/wiezba.txt · ostatnio zmienione: 2015/01/18 11:21 (edycja zewnętrzna)