Bór świeży jest jednym z najbardziej rozpowszechnionych siedlisk leśnych w kraju. Siedliska te występują w całej nizinnej części kraju (krainy I—VI) na piaskach starych, z reguły zwydmionych tarasów rzecznych, natomiast w północnej Polsce (krainy I-III) także na piaskach sandrów, a w pasie nadmorskim na wydmach utworzonych z piasków pochodzenia morskiego.

Bór świeży zajmuje siedliska umiarkowanie ubogie, wciąż słabo uwilgotnione, ale na glebach już nieco lepszych niż bór suchy. Dominują gleby-bielicowe właściwe o różnym stopniu zbielicowania, chociaż spotyka się także bory świeże o glebach słabo wykształconych bielicowanych, bielicowo-rdzawych lub rdzawych. Charakterystyczną cechą tych gleb jest próchnica nadkładowa typu mor (butwina typowa włóknista). Próchnica ta jest silnie kwaśna (pH rzędu 3,5-4).

Siedliska boru świeżego mogą występować w dwóch wariantach wilgotnościowych: bez wyraźnego wpływu wody gruntowej oraz z wodą gruntową lub śladami oglejenia gruntowego pojawiającymi się na głębokości 1,5-2,0 m.

Runo najczęściej mszyste, szczególnie w młodych drzewostanach (20-60 lat). W starszych (lub w młodszych, ale silniej prześwietlonych) mchom towarzyszą krzewinki - wrzos, borówka brusznica oraz wąskolistne kępkowe trawy (kostrzewa owcza), a w niektórych regionach kraju także śmiałek pogięty. Występują tu także porosty krzaczkowate (chrobotki), ale w niewielkich ilościach.

Gatunki runa typowe różnicujące Bśw (od Bs):

• Vaccinium myrtillus - borówka czarna,
• Hyllocomium splendes - gajnik lśniący,
• Melampyrum pratense - pszeniec zwyczajny,
• Dicranum undulatum - widłoząb falisy,
• Chimaphila umbellata - pomocnik baldaszkowy,
• Danthonia decumbens - izgrzyca przyziemna,
• Lycopodium clavatum - widłak goździsty,
• Luzula pilosa - kosmatka owłosiona,
• oraz Deschampsia flexuosa - śmiałek pogięty w krainach I, III, V i VI),
• Emipetrum nigrum - bażyna czarna (w krainie dzielnicy Pasa Nadmorskiego),
• Calamagrostis arundinacea - trzcinnik leśny w krainie II),
• Convallaria maialis - konwalia majowa (w krainie II),
• Goodyera repens - tajęża jednostronna (w krainie II),
• Molinia coerulea - trzęślica modra (w wariancie świeżym, w krainach I—IV).

Gatunki częste:

• Entodon schreberi - rokiet pospolity,
• Vaccinium vitis-idaea - borówka brusznica,
• Calluna vulgaris - wrzos pospolity,
• Dicranum scoparium - widłoząb mietlisty.

Drzewostan:

Gatunki główne: sosna II-IV bonitacji.

Gatunki domieszkowe: brzoza, w krainach II i V również świerk.

Gatunki podszytowe: jałowiec, jarząb, dąb bezszypułkowy.

W drzewostanie dominuje sosna, przeważnie III bonitacji (tylko w Krainie Mazursko-Podlaskiej II) z domieszką brzozy brodawkowatej. Niewielką domieszkę stanowi świerk (szczególnie w II krainie), a w Krainie V sporadycznie również jodła. Podszycie krzewiaste słabo rozwinięte. Zasadniczym elementem runa jest borówka czernica z udziałem mchów.

Bory świeże mają szeroki zasięg klimatyczny wytwarzają szereg podtypów, które różnią się między sobą rodzajem domieszek. Wspólną cechą wszystkich podtypów jest tendencja do wytwarzania warstwy podrzędnej z gatunków o wyższych wymaganiach glebowych, które tylko jednostkowo wchodzą w drzewostan główny. Najbardziej charakterystyczny jest podtyp z domieszką świerka. W podtypie tym świerk buduje warstwę podszytową i dolne piętra, jednostkowo dorównując wysokością sośnie.

W starszych drzewostanach obserwuje się bardzo ładne naloty i podrosty sosnowe. Jest to charakterystyczna cecha boru świeżego. Sosna odnawia się w lukach i przerzedzeniach. Z odnowień tych, stosując umiejętnie cięcia częściowe, można wyhodować drzewostany o zróżnicowanej strukturze przestrzennej i wiekowej. Podniesienie wydajności siedliska jest możliwe przez utrzymanie domieszek liściastych, zwłaszcza cienistych, wykładanie chrustem i wapnowanie.

Pod względem bioekologicznym bór świeży jest borem znacznie bogatszym w ptaki, w stosunku do boru suchego i borem najbogatszym w mrowiska.