Praktyk spotyka się na co dzień z zagadnieniem odwadniania lub dowilżania nasion. Konieczność taka zachodzi wtedy, gdy zamierza się nasiona podsuszyć i doprowadzić ich wilgotność do poziomu odpowiedniego do przechowywania bądź też gdy chce się tę wilgotność podwyższyć, przystępując do ich przysposabiania do siewu przy kontrolowanym poziomie wilgotności.
Sposób obliczania:
Znając masę (ciężar) próbki, zawierającej przed podsuszeniem lub dowilżeniem pewną określoną liczbę nasion, a także znając wyjściową ich wilgotność oraz suchą masę tych nasion i przyjmując pewien docelowy poziom wilgotności, można obliczyć za pomocą jednego wspólnego wzoru masę ostateczną, którą powinna mieć próbka takiej partii o tej samej liczbie nasion.
Znając początkową świeżą masę nasion (Śm1) i ich suchą masę (Sm) po wysuszeniu w suszarce, można obliczyć wilgotność nasion W1 (w %) ze wzoru:
W1 = (Śm1 - Sm)x 100/Śm1
Zamierzając doprowadzić wilgotność nasion do poziomu W2 należy określić ich masę (ciężar) końcową Śm2. Zamierzona wilgotność nasion W2 (w %) przyjęta z góry, wynosi:
W2 = (Śm2 - Sm) x 100/Śm2
Poszukiwana masa nasion Śm2 wynika wtedy ze wzoru:
Śm2 = Śm1 x (100 - W1)/100 - W2
Wzór ten jest jednakowo przydatny tak do podsuszania, jak i dla dowilżania nasion.
Poniżej podano dwa przykłady:
Przykład 1. Podsuszanie (odwadnianie). Wilgotność świeżo zebranej bukwi wynosi 21,4%, masa 1000 nasion 243,6 g. Zamierzone jest jej podsuszenie do wilgotności 10%. Tak więc, jeżeli:
Śm1 = 243,6 g, W1 = 21,4% , W2 = 10%,
to po podstawieniu tych wartości do wzoru uzyskujemy:
Śm2 = 243,6 x (100-21,4)/(100 - 10) = 212,7 g.
Gdy więc podczas suszenia masa 1000 nasion spada z 243,6 do 212,7 g, wilgotność nasion ustala się na poziomie 10%.
Przykład 2. Dowilżanie. Wilgotność bukwi przechowywanej wynosi 10%, a masa 1000 nasion 212,7 g. Zamierzając poddać te nasiona przedsiewnemu traktowaniu (stratyfikacji bez podłoża) przy wilgotności 30%, należy je dowilżyć do tego poziomu.
Jeżeli więc:
Śm1 = 212,7 g, W1 = 10%, W2 = 30%, otrzymujemy:
Śm2 = 212,7 x (100-10)/(100-30)= 273,5 g.
Bukiew tę należy więc stopniowo dowilżać. W momencie, gdy masa 1000 nasion dojdzie do poziomu 273,5 g, ich wilgotność wzrośnie do 30%.