Obserwując procesy zachodzące w polityce gospodarczej krajów Unii Europejskiej i głębokich zmian można postawić tezę, że procesy te prowadzą do ujednolicenia procedur i stanu prawnego w prowadzeniu działalności projektowej, wytwórczej, w obrocie towarów i usług.
Procesy te wspomaga „Porozumienie w sprawie barier technicznych w handlu” przyjęte przez Światową Organizację Handlu (WTO). Częścią składową tego porozumienia jest „Kodeks właściwego postępowania przy opracowywaniu, przyjmowaniu i stosowaniu norm”, parafowany przez ok. 40 państw, niedawno również przez Polskę. Integracja Polski z krajami Unii Europejskiej uaktywniła działania dostosowawcze zachodzące m.in. w polityce gospodarczej, ujednolicaniu procedur prawnych, również w normalizacji. Za tę dziedzinę odpowiada Polski Komitet Normalizacyjny, a na szczeblu niższym - 288 Normalizacyjnych Komisji Problemowych, które opracowują Polskie Normy na podstawie norm europejskich EN bądź międzynarodowych ISO, wykorzystując tłumaczenia tych norm, dyrektywy unijne, oraz wszelkie akty prawne odnoszące się do opracowywanych norm. Prace w UE nad opracowywaniem norm europejskich nadzoruje i koordynuje Dyrekcja Generalna ds. Przemysłu, Wydziału Normalizacji i Harmonii Technicznej oznaczona liczbą 3.
Poniżej podano kilka ważnych informacji o początkach procesu integracyjnego w kraju:
Na mocy art. 68 Układu Europejskiego Polska zobowiązała się do stopniowego dostosowania istniejącego oraz przyszłego ustawodawstwa do systemu prawa obowiązującego w UE. Katalog przepisów prawnych objętych obowiązkiem dostosowania zawiera art.69 Układu. Zbliżenie przepisów obejmuje w szczególności: prawo celne, własność intelektualną, ochronę pracownika na stanowisku pracy, usługi finansowe, zasady konkurencji, ochronę zdrowia i życia ludzi, ochronę sanitarną zwierząt i roślin, transport i środowisko naturalne, prawo techniczne, w tym harmonizację systemów normalizacji i certyfikacji.
W zakresie normalizacji są to zadania:
Normy Międzynarodowe, na tle wybranych norm krajowych (dla zobrazowania stanu zasobów norm międzynarodowych, poniżej podano dostępne w publikacjach PKN dane dotyczące ilości powołanych norm w kilku krajach i w dwóch organizacjach normalizacyjnych, międzynarodowej - ISO i regionalnej - (europejskiej - EN) (wg danych PKN na 1999 r.):
Z załączonego zestawienia wynika, że nadal największymi zbiorami norm są zbiory norm krajowych poszczególnych państw. Należy jednak pamiętać, że każdego roku przybywa ok. 1000 sztuk norm międzynarodowych, w większości są to normy europejskie. Poszczególne kraje UE oraz kraje starające się o wejście do Unii są zobowiązane do wycofania norm krajowych w chwili, kiedy powołano do życia normę EN o tej samej tematyce. Zmniejszają się wiec bazy norm krajowych, natomiast rosną bazy standardów międzynarodowych, a szczególnie europejskich.
Dla leśnictwa i przemysłu drzewnego pracuje unijna Komisja Techniczna CEN TC/175. Opracowała ona wiele projektów standardów europejskich, ale ustanowionych norm nadal jest dla tej tematyki niewiele. W pierwszych latach działalności Komisja CEN TC/175 opracowywała normy ogólne, terminologiczne i nadal prace nad tą tematyką trwają, chociaż ukazały się już pierwsze normy dla surowca drzewnego i wyrobów z drewna.
Poniżej podano szczegółowe informacje o Normalizacyjnym Komitecie Europejskim zwanym COMITE EUROPEEN de NORMALIZATION CEN -EUROPEJSKI KOMITET NORMALIZACYJNY. Stowarzyszenie europejskie podlegające prawu belgijskiemu, utworzono oficjalnie w 1974 roku w Brukseli. Początki działalności - Paryż 1961 rok.
Członkowie CEN, to 18 państw członkowskich zrzeszonych w krajach Unii Europejskiej lub EFTA, które są reprezentowane przez krajowe jednostki normalizacyjne: Austria, Belgia, Czechy, Dania, Finlandia, Grecja, Francja, Hiszpania, Holandia, Irlandia, Islandia, Luksemburg, Niemcy, Norwegia, Portugalia, Szwajcaria, Szwecja, Wielka Brytania, Włochy. Afilianci, to kraje Europy Środkowej i Wschodniej: Bułgaria, Cypr, Litwa, Polska, Rumunia, Słowacja, Słowenia, Turcja, Węgry. Siedziba CEN, to Bruksela, Belgia. Językami oficjalnymi są angielski, francuski, niemiecki. CEN ma 256 Komitetów Technicznych (TC), w którym ma swoje miejsce Komitet Techniczny CEN TC/175: DREWNO OKRĄGŁE i TARCICA.
DOKUMENTY ZATWIERDZANE l PUBLIKOWANE PRZEZ CEN:
Wyznaczonym przez Polskę przedstawicielem -afiliantem CEN jest od 1991 r. Polski Komitet Normalizacyjny, który w kraju jest jednostką wiodącą i nadzorującą dla normalizacji. PKN powołał w kraju: 288 Normalizacyjnych Komisji Problemowych. Przewodniczący tych Komisji zazwyczaj biorą czynny udział w posiedzeniach Komitetu CEN uzgadniających normy europejskie. Powołana przez Prezesa PKN Normalizacyjna Komisja Problemowa Nr 181 ds. Gospodarki leśnej, współpracuje z europejską komisją CEN/TC 175. Siedzibą Komisji jest Instytut Badawczy Leśnictwa w Warszawie.
Komisja ta opracowuje normy dla:
W 1999 roku po raz pierwszy ustanowiono Polskie Normy zharmonizowane z normami europejskimi:
W 1999 roku opracowano dalsze normy PN, które również zharmonizowane są normami europejskimi (przewidziano ustanowienie ich w 2000 roku, po czym zostaną wprowadzone do katalogu Polskich Norm). Są to:
W 2000 roku opracowywane i uzgodnione są dalsze normy polskie oparte o normy europejskie: Są to:
W lata 2001-2002 były sukcesywnie wprowadzane do katalogu Polskich Norm normy europejskie, które opracowywane były w grupach roboczych CEN. Normy te dotyczą głównie drewna okrągłego iglastego. Podstawowym zadaniem krajowych jednostek normalizacji jest wprowadzenie do zbioru Polskich Norm - Norm Europejskich oznaczanych symbolem PN-EN lub innych norm światowych np. PN-ISO. Władze unijne pilotujące nasze prace normalizacyjne postawiły warunek, aby do chwili ogłoszenia gotowości Polski do negocjacji, w zbiorach Polskich Norm znajdowało się 80% Norm Europejskich.
Jest to zadanie bardzo trudne, bowiem procedura przyjęta przez Polski Komitet Normalizacyjny dla Polskiej Normy trwa w najkorzystniejszym układzie 1 rok. Na ten cykl składa się:
Powyższa procedura opracowywania standardów obowiązuje we wszystkich 18 krajach zrzeszonych w europejskiej organizacji CEN. W procedurze opracowywania norm obowiązuje ścisła hierarchia ważności organizacji i dokumentów, a mianowicie: na czele stoją organizacje międzynarodowe, niżej regionalne, na końcu krajowe. Dla szerszego zrozumienia powiązań między jednostkami normalizacyjnymi, poniżej podano tematykę należącą do poszczególnych organizacji normalizacyjnych:
Zakres tematyczny organizacji normalizacyjnych
| Szczebel międzynarodowy | Zakres tematyczny organizacji normalizacyjnych | Szczebel europejski |
|---|---|---|
| ISO | Wszystkie zagadnienia z wyjątkiem elektrotechniki, elektroniki i telekomunikacji | CEN |
| IEC | Zagadnienia elektrotechniki i elektroniki | CENELEC |
| (ITU) | Zagadnienia telekomunikacji | ETSI |
gdzie:
Międzynarodowa Organizacja Normalizacyjna ISO opracowuje normy dla surowców, produktów, procesów technologicznych, maszyn, itp., na podstawie projektów zgłoszonych z krajów całego świata. Są takie kraje, jak np. Japonia, która bardzo często nie opracowuje normy krajowej (JIS) bezpośrednio, w uzgodnieniu i we współpracy z ISO, normę o zasięgu międzynarodowym, mając na uwadze przyspieszenie procesu eksportowania swojego narodowego produktu. Leśnictwo współpracuje z Komisją ISO w dziedzinie drewna okrągłego: TC/SC 55, TC/SC 218 oraz w dziedzinie maszyn rolniczych i leśnych z TC/SC 15 i TC/SC 17.
International Organization for Standardization - Międzynarodowa Organizacja Normalizacyjna.
Międzynarodowe stowarzyszenie podlegające prawu szwajcarskiemu. Organizacja utworzona 1947 r. po decyzji delegatów z 25 krajów (w tym Polski), zebranych na konferencji w Londynie w 1946 r. Początek działalności - 1926 r. jako ISA (International Federation of National Standardizing Bodies Associaton - Międzynarodowa Federacja Krajowych Jednostek Normalizujących).
Członkowie ISO:
Siedziba ISO, to Genewa. Języki oficjalne, to angielski, francuski, rosyjski.
Polski Komitet Normalizacyjny: Członkostwo czynne (P-member): w 105 Komitetach Technicznych (TC) (na ogółem 182 TC), w 361 Podkomitetach (SC) (na ogółem 630 SC). Sekretariaty prowadzone w Polsce, finansowane przez jednostki budownictwa:
Źródło: Praca zbiorowa „Poradnik użytkowania lasu” Warszawa 2000