Szkółka leśna

Szkółka leśna jest to wydzielona powierzchnia, na której produkuje się materiał sadzeniowy (siewki, sadzonki) drzew i krzewów leśnych do odnowień i zalesień. W zależności od przyjętego kryterium, szkółki można podzielić następująco.

Z punktu widzenia celów produkcyjnych wyróżnia się:

• materiału sadzeniowego drzew i krzewów - jednorocznego lub kilkuletniego, nie szkółkowanego lub szkółkowanego - do odnowień, zalesień, zakładania plantacji drzew leśnych, do poprawek, uzupełnień, dolesień i wprowadzania podszytów;
• materiału sadzeniowego wyjściowego do dalszej produkcji drzew i krzewów w szkółkach zadrzewieniowych nie prowadzących działu rozmnażania;
• materiału sadzeniowego na specjalne cele przy uwzględnieniu wymagań stawianych przez odbiorcę;
• materiału wyjściowego do rozmnażania wegetatywnego w matecznikach elitarnych i gospodarczych,

2. Szkółki zadrzewieniowe w których prowadzona jest produkcja wieloletnich sadzonek drzew i krzewów przeznaczonych do zadrzewień.

• szkółki scalone, tworzące jedną dużą powierzchnię. Charakteryzują się one niekorzystnymi dla produkcji warunkami mikroklimatycznymi. Duże nasłonecznienie i wiatry na odkrytym terenie prowadzą do degradacji warunków siedliskowych. W celu poprawy warunków mikroklimatu zakłada się odpowiednio zagęszczone pasy wiatrochronne (szerokości 3-5 m) składające się z różnych gatunków drzew i krzewów. Zaletą tych szkółek jest koncentracja, ułatwiająca prace gospodarcze, organizacyjne i transportowe,
• szkółki zespolone, złożone z kilku odrębnych pól, położonych wewnątrz drzewostanu i oddzielonych od siebie szerokimi kulisami drzewostanu (szerokość około 50 m), które hamują wiatry wysuszające glebę. Mikroklimat tych szkółek jest korzystniejszy dla produkcji roślinnej. Wielkość pojedynczych pól waha się w granicach od 0,5 do 3 ha. Ze względów ekonomicznych, pola szkółki zespolonej powinny być w miarę możności niezbyt daleko od siebie. Łatwiej wówczas o wykorzystanie sprzętu mechanicznego, urządzeń deszczownianych i właściwą organizację pracy. Prowadzenie produkcji w tych szkółkach jest mniej pracochłonne i wysoko efektywne.

Z uwagi na wielkość dzieli się szkółki na małe, czyli gospodarcze (poniżej 3 ha), średnie (3-10 ha) i duże (ponad 10 ha).

Ze względu na długotrwałość gospodarowania wyróżnia się szkółki stałe, w których sadzonki produkuje się przez wiele lat oraz czasowe, użytkowane tylko przez kilka lat i po wyczerpaniu gleby likwidowane.

Z uwagi na kryterium osłony górnej rozróżnia się szkółki otwarte, które zakłada się na powierzchni wykarczowanej i podokapowe, w których pod okapem odpowiednio prześwietlonego drzewostanu hoduje się sadzonki gatunków cienioznośnych (jodła, buk).