Różnice

Różnice między wybraną wersją a wersją aktualną.

@@ Linia 1: / Linia 1: @@
+====== Próchnica leśna ======
+Próchnica leśna jest to całość martwej [[s:substancja-organiczna-gleby|materii organicznej]], która podlega (lub podlegała) rozkładowi w [[g:gleba-leśna|glebach leśnych]] i na ich powierzchni.
+Organiczną część gleby (rozpatrywaną w naturalnym układzie w pionowym przekroju gleby) nazywa się **profilem próchnicznym** lub **humonem**.
+W [[p:profil-glebowy|profilu glebowym]] wyróżnia się specyficznie rozmieszczoną ilościowo i jakościowo materię organiczną jako: //poziom próchniczny// (próchnica nadkładowa, ektopróchnica), leżący na powierzchni gleby mineralnej oraz //poziomy próchniczno-mineralne//, znajdujące się w przypowierzchniowej części gleby mineralnej (próchnica wewnątrzglebowa, endopróchnica).
+**Ektopróchnica** zbudowana jest z resztek opadu leśnego znajdującego się w różnych stadiach [[m:mineralizacja|mineralizacji]] i [[h:humifikacja|humifikacji]]. Ektopróchnica nie obejmuje ściółki, tj. świeżego opadu igliwia i liści, nie wykazującego jeszcze morfologicznie uchwytnych śladów humifikacji i nie związanego z glebą, dzięki czemu ściółka może być zwiewana przez wiatr. Grubość tego poziomu jest odwrotnie proporcjonalna do intensywności biologicznych procesów rozkładu.
+**Endopróchnica** stanowi produkt humifikacji podziemnych części roślin, bądź też zostaje przemieszczona do poziomów mineralnych z warstw ektopróchnicznych w wyniku działalności zwierząt glebowych lub w procesie infiltracji.
+Zawartość próchnicy w wierzchnich 20 cm warstwach naszych gleb mineralnych terenów równinnych waha się w szerokich granicach od 0,6-6,0%.
+Najmniejsze ilości próchnicy występują w [[g:gleby-bielicowe|glebach bielicowych]] wytworzonych z piasków, największe w [[r:redziny|rędzinach]], a następnie w [[c:czarne-ziemie|czarnych ziemiach]], [[m:mady-rzeczne|madach]] i [[c:czarnoziemy|czarnoziemach]]. Największe ilości próchnicy spośród gleb leśnych posiadają mady próchniczne (gleby lasów łęgowych), czarne ziemie i czarnoziemy oraz gleby typu bagiennego.
+Gleby bielicowe posiadają mało próchnicy, jednak mimo małej zawartości próchnicy mają dość duże zapasy różnych składników pokarmowych roślin w postaci warstwy próchnicy surowej, które w odpowiednich warunkach bioekologicznych mogą być stopniowo uruchamiane. W glebach bagiennych zawartość próchnicy jest bardzo wysoka, jednak próchnica występuje tu w połączeniach trudno dostępnych dla roślin.
+Substancje próchniczne stanowią jeden z podstawowych czynników decydujących o wartości gleby. Próchnica ulegając stopniowo rozkładowi dostarcza wiele składników pokarmowych niezbędnych dla wzrostu i rozwoju roślin. W związku z tym zawartość próchnicy w glebach mineralnych jest ogólnie przyjętym wskaźnikiem ich żyzności potencjalnej.
+Próchnica wywiera dodatni wpływ na tworzenie się wodoodpornej struktury gleb, korzystnych stosunków wodno-powietrznych oraz termicznych.
+W glebach piaszczystych próchnica działając jako lepiszcze strukturotwórcze zwiększa ich zwięzłość. Produkty przemian substancji organicznej sklejają elementarne cząstki masy glebowej w agregaty, poprawiając tym samym właściwości fizyczne gleb lekkich. Pod wpływem próchnicy zmniejsza się w glebach lekkich przepuszczanie drobnych cząstek do dolnych części profilów glebowych. W glebach ciężkich próchnica wpływa na zmniejszenie zwięzłości. Związki próchniczne zwiększają zdolności buforowe gleb, regulując odczyn ich roztworów oraz stężenie składników pokarmowych.
+Jest to szczególnie ważne dla rozwoju roślin oraz mikroorganizmów i procesów przez nie wywoływanych. Próchnica jest poważnym źródłem węgla i azotu. Związki próchniczne zwiększają uruchamianie mineralnych składników pokarmowych roślin ze skał macierzystych lub mineralnej części masy glebowej poprzez wpływ na procesy wietrzenia. Próchnica jest również czynnikiem współdecydującym o podatności lasów na pożary.
+Każdemu z głównych typów gleb leśnych odpowiada określony typ próchnicy, stąd też typ próchnicy uważany jest za jedno z podstawowych kryteriów w systematyce gleb leśnych. Również w typologii siedlisk, odpowiednikami wyróżnianych zasadniczych grup siedlisk (lasów, borów mieszanych, lasów mieszanych oraz borów) są trzy podstawowe typu próchnic: mull, moder, mor.

p/prochnica-lesna.txt · ostatnio zmienione: 2013/09/15 12:41 (edycja zewnętrzna)