Karpina

Karpina - drewno części podziemnej drzewa wraz z pniakiem pozostałym po ścięciu. Karpina sosnowa, która pozostawała w ziemi przez co najmniej 7 lat, używana jest do ekstrakcji żywicy lub destylacji rozkładowej (suchej destylacji drewna). Nosi ona nazwę karpiny przemysłowej.

Karpina sosnowa (przemysłowa) stanowi podstawowy surowiec do otrzymywania kalafonii i terpentyny ekstrakcyjnej. Produkty żywiczne zawarte w drewnie karpiny otrzymuje się przez ich ekstrakcję rozpuszczalnikiem (benzyną, benzenem, terpentyną). Rozdrobnioną karpinę poddaje się ługowaniu rozpuszczalnikiem organicznym w temperaturze 80-120°C. W Polsce używa się do tego celu benzyny w ilości około 5 kg na 1 mp karpiny.

W latach 1982-1985 średnie wskaźniki wydajności z 1 mp karpiny sosnowej wynosiły: 35 kg kalafonii ekstrakcyjnej, około 10 kg terpentyny ekstrakcyjnej i 2 kg oleju flotacyjnego.

W latach 60. było w Polsce 5 zakładów ekstrakcji karpiny przemysłowej: w Rudniku, Szczebrzeszynie, Kozienicach, Spychowie i Czarnej Wodzie. Zakłady te przerabiały około 200 tys. mp karpiny sosnowej rocznie. Do 1977 r. z braku surowca (karpiny sosnowej) zlikwidowano trzy spośród wymienionych zakładów: w Rudniku, Kozienicach i Szczebrzeszynie. Później karpina przemysłowa poddawana była ekstrakcji tylko w dwóch zakładach: w Czarnej Wodzie i Spychowie. W ostatnich latach z powodu braku surowca został również zlikwidowany zakład ekstrakcji karpiny w Spychowie, gdyż roczne pozyskanie karpiny przemysłowej w Lasach Państwowych wynosiło tylko 1 tys. m3.

Na szybkość dojrzewania karpiny ma wpływ przede wszystkim rodzaj gleby. Na piaskach luźnych dojrzewanie trwa około 15 lat, na glebach złożonych z piasków gliniastych lekkich i mocnych gnicie bielu może trwać do 30 lat, a na glinach i iłach jeszcze dłużej.

Przeciętną masę świeżej karpiny szacuje się na 10-15% masy grubizny oraz na około 10% surowca tartacznego. Zawartość żywicy sosnowej w karpinie przemysłowej dostarczanej do zakładów ekstrakcji wynosi średnio 32%.

k/karpina.txt · ostatnio zmienione: 2013/09/15 12:40 (edycja zewnętrzna)