Budowa pionowa drzewostanu

Przez budowę pionową rozumie się wykształcenie w drzewostanie pięter drzewiastych, których przyczyną jest wiek i gatunek drzew. W dzisiejszych lasach zagospodarowanych wyróżnia się: drzewostany jednopiętrowe, dwupiętrowe, trzypiętrowe, w klasie odnowienia, w klasie do odnowienia i o budowie przerębowej.

Drzewostany jednopiętrowe to takie, w których warstwa drzew składa się zasadniczo z jednego piętra o niewielkim zróżnicowaniu wysokości, a istniejąca słabo wykształcona warstwa podrostów gatunków głównych, domieszkowych i pomocniczych nie sięga 1/3 wysokości drzewostanu głównego.

Drzewostany dwupiętrowe to takie, w których warstwa drzew składa się z dwóch pięter różnej wysokości, przy czym wysokość piętra dolnego przekracza 1/3 wysokości piętra górnego, lecz wierzchołki drzew piętra dolnego nie przenikają do koron piętra górnego. Najczęściej górne piętro złożone jest z gatunku (gatunków) światłożądnego, a piętro dolne tworzą gatunki cieniste.

Drzewostany trzypiętrowe to takie, w których warstwa drzew składa się z trzech pięter różnej wysokości, przy czym wierzchołki drzew jednego gatunku mogą występować w różnych piętrach. Poszczególne piętra charakteryzują się zwarciem bocznym, wykazując przy tym miąższość grubizny.

Drzewostany w klasie odnowienia to:

• drzewostany z reguły rębne i przeszłorębne, podlegające równocześnie użytkowaniu i odnowieniu pod osłoną, w których co najmniej 50% powierzchni (a w drzewostanach użytkowanych rębniami częściowymi – IId, IIe - i stopniowymi – IIIa, IIIb, IIId - co najmniej 30% powierzchni) zostało odnowione naturalnie lub sztucznie gatunkami głównymi o pełnej przydatności hodowlanej i które, z uwagi na konieczność odsłaniania młodego pokolenia, wymagają stosowania rębni złożonych (II, III).
• drzewostany bliskorębne i młodszych klas wieku o niskim zadrzewieniu, przedplonowe lub położone w strefach uszkodzenia, wymagające przebudowy za pomocą rębni złożonych, w których jednocześnie występuje młode pokolenie, dostosowane do lokalnych warunków, utrwalone i o pełnej przydatności hodowlanej, pochodzenia sztucznego lub naturalnego, o pokryciu nie mniejszym niż 50% a w drzewostanach użytkowanych rębniami IId, IIe, IIIb, IIId - co najmniej 30% powierzchni.

Do drzewostanów w klasie do odnowienia z reguły zalicza się drzewostany rębne i przeszłorębne, a w wyjątkowych przypadkach - także młodszych klas wieku, użytkowane w ubiegłym okresie gospodarczym (10-leciu) rębniami złożonymi, w których ten sposób użytkowania będzie kontynuowany w przyszłych okresach gospodarczych lecz nie spełniające kryterium „drzewostanu w klasie odnowienia” a wymagające uprzedniego odnowienia jako koniecznego warunku kontynuacji cięć rębniami złożonymi. Okres uprzątnięcia w drzewostanach w klasie odnowienia odpowiada w przybliżeniu, okresowi odnowienia (czas, jaki upływa od pierwszego cięcia obsiewnego do ostatniego cięcia uprzątającego resztę starodrzewu z powierzchni manipulacyjnej).

Drzewostany o budowie przerębowej to drzewostany, w których budowie biorą udział grupy i kępy drzew o różnym wieku i wysokości, przenikające się nawzajem na całej powierzchni, co daje łącznie zwarcie pionowe, a nie układ piętrowy o zwarciu poziomym. Charakterystyczne dla budowy przerębowej jest możliwie maksymalne wypełnienie przestrzeni masą asymilacyjną oraz duże zróżnicowanie grubości drzew, już na małej powierzchni drzewostanu.