Transport sadzonek w szkółce

Pierwszym etapem operacji transportu sadzonek jest transport wewnętrzny w szkółce. Występuje on wtedy, gdy przechowywanie sadzonek odbywa się na terenie szkółki. Transport ten prowadzony jest po sieci dróg gruntowych zwykłych i utwardzonych, dróg leśnych i polnych wokół szkółek i na powierzchniach kwater będących w uprawie. Odległości transportu sadzonek są zależne od wielkości szkółki, jej układu i usytuowania dołów lub przechowalni względem kwater. W szkółce transportuje się sadzonki luzem lub w pojemnikach typowych lub specjalnych.

W transporcie wewnętrznym w szkółce stosuje się:

• przenoszenie ręczne,
• środki transportu ręcznego,
• środki transportu mechanicznego.

Przenoszenie ręczne stosowane jest przy małych ilościach wyjmowanych sadzonek i niewielkich odległościach transportu. Środkami transportu ręcznego stosowanymi tu to taczki i wózki gospodarcze. W transporcie sadzonek z użyciem sprzętu mechanicznego stosuje się skrzynie i podnośniki widłowe zawieszane na ciągniku oraz przyczepy niskopodłogowe. Skrzynia zawieszana na ciągniku jest przeznaczona do przewozu różnych materiałów na małą odległość. Przenośnik widłowy przystosowany jest do przewozu palet i skrzynio-palet. Przyczepa nisko-podłogowa przeznaczona jest do transportu wewnętrznego różnych materiałów, w tym sadzonek drzew i krzewów leśnych w pojemnikach i luzem. W szkółkach górskich niekiedy stosowane są mikrociągniki.

W Szwecji i Finlandii częste jest formowanie w szkółkach ładunków zbiorczych (kontenery, palety, skrzyniopalety i załadunek żurawiem hydraulicznym lub wózkiem widłowym przy ekspedycji do odbiorcy. Zastosowanie takiego sprzętu jest wskazane przy dużej koncentracji produkcji, zwłaszcza sadzonek produkowanych w pojemnikach. Wraz z powiększaniem się powierzchni szkółek i ze zwiększaniem się liczby sadzonek hodowanych w pojemnikach, transport wewnętrzny zyskuje na znaczeniu i stanowi znaczny udział w kosztach produkcji materiału sadzeniowego.

Transport sadzonek ze szkółki do miejsca sadzenia

Jest to podstawowa operacja transportu sadzonek, występująca we wszystkich wariantach organizacji transportu. Transport może odbywać się na powierzchniach kwater będących w uprawie, na drogach gruntowych zwykłych i utwardzonych, leśnych i polnych oraz na drogach publicznych. Odległości transportu zależą od wielkości i lesistości obszaru obsługiwanego przez szkółkę.

Sadzonki mogą być transportowane luzem lub w pojemnikach. Transport sadzonek opakowanych stwarza lepsze warunki pracy, umożliwia lepsze wykorzystanie ładowności pojazdów, powierzchni dołów i przechowalni oraz zmniejsza niebezpieczeństwo pogorszenia jakości materiału sadzeniowego. Zaleca się transportowanie sadzonek w godzinach rannych, przy zastosowaniu odpowiednich opakowań do transportu (PO-2, baloty, pudła) oraz właściwym środkiem transportu, dostosowanym do odległości, jaką musi pokonać.

W innych krajach (Szwecja, Finlandia) w transporcie sadzonek do miejsca sadzenia używa się samochodów a przy dużych odległościach - samochodów z nadwoziem izotermicznym (chłodniczym). W tych krajach transportuje się sadzonki wyłącznie w odpowiednich opakowaniach do transportu.

Transport sadzonek w miejscu sadzenia

Ostatni etap transportu sadzonek to transport na powierzchni uprawy. Sadzonki przy sadzeniu ręcznym są przenoszone, przy sadzeniu sadzarką - przewożone. W warunkach nizinnych transport sadzonek w miejscu sadzenia nie sprawia trudności organizacyjnych.

Inaczej przedstawia się transport sadzonek w górach.

Balot do transportu sadzonek w rękach:

• dwustronny, mieści od 100-400 sztuk sadzonek w zależności od gatunku i wielkości. Przydatny przy transporcie sadzonek do powierzchni odnawianej. Do sadzenia należy sadzonki przepakować w inny sprzęt (skrzynka, pas),
• jednostronny - nie wymaga przepakowania sadzonek. Przy przechowywaniu i sadzeniu baloty jednostronne są lepsze od dwustronnych.

Blaszana skrzynka tzw. węglarka nadaje się do przenoszenia sadzonek z odkrytym systemem korzeniowym luzem lub pakowanych w baloty i z zakrytym systemem korzeniowym. Ilość sadzonek przenoszonych w węglarce zależy od gatunku i typu sadzonek.

Torba z materiału stosowana jest do transportu sadzonek z odkrytym systemem korzeniowym i w otoczkach papierowych Paperpot.

Tace i stelaże służą do przenoszenia w rękach sadzonek hodowanych w niektórych typach pojemników wielosadzonkowych i pojemników zblokowanych. Ilość przenoszonych sadzonek zależna od typu i wielkości pojemników. Tace stosowane są do przenoszenia sadzonek w pojemnikach zblokowanych.

Kieszenie zawieszane na pasie i stosowane na pasie do przenoszenia sadzonek z odkrytym systemem korzeniowym. W kraju sprzęt ten jest praktycznie nie stosowany.

Nosiłki plecakowe znalazły w świecie zastosowanie do przenoszenia w górach sadzonek z odkrytym i zakrytym systemem korzeniowym. Jednorazowo przenoszona w nosiłkach ilość sadzonek wystarcza przeciętnie na dzień pracy robotnika.

Źródło: Elżbieta Murat „Poradnik hodowcy lasu” Warszawa 1999