Selekcja pod względem naturalnej odporności

W odróżnieniu od zabiegów pielęgnacyjnych w kierunku poprawy jakości i wydajności, selekcja pod względem naturalnej odporności w większej mierze opiera się na doborze naturalnym. To, co nie przeżywa, zostaje w czasie trzebieży usunięte i w ten sposób drzewostan zostaje oczyszczony ze składników genetycznie nie przygotowanych do skutecznego przeciwstawienia się niepomyślnym wpływom środowiska, niezależnie od tego, jakie czynniki przyczyniły się do obumarcia drzewa.

Selekcja polega nie tylko na usuwaniu osobników naturalnie się wydzielających wskutek uszkodzeń przez wpływy atmosferyczne, zaatakowania przez szkodniki czy choroby itp., lecz wyraża się też w doborze drzew wykazujących dużą odporność na wymienione czynniki, mimo zagrożenia całego drzewostanu. Szczególnie cenne są więc okazy zachowujące dużą żywotność w okręgach przemysłowych, gdzie występuje silne skażenie atmosfery gazami, dymami i pyłami fabrycznymi, w lasach przeżywających klęskę opieńki lub huby korzeniowej itp. Oszczędzanie i popieranie takich drzew jest wskazane nie tylko ze względu na poprawę stanu zdrowotnego pielęgnowanego drzewostanu, ale stanowi podstawę do wyselekcjonowania biotypów, których dalsze „protegowanie” może przyczynić się do wyhodowania zdrowych, nowych generacji. Tak więc znaczenie trzebieży jako zabiegu pielęgnacyjnego znacznie się poszerza. Współdziała ona z hodowlą selekcyjną drzew w zakresie wyszukiwania i zachowania najcenniejszych fenotypów, które mogą być wykorzystane w dalszych przedsięwzięciach o charakterze czysto selekcyjnym, prowadzącym do doboru pożądanych genotypów. Innym przedmiotem współdziałania jest usuwanie przy trzebieży w wyłączonych drzewostanach nasiennych wszelkich składników, mogących zanieczyścić plon pozyskiwanych nasion niepożądanymi elementami dziedziczności.

Źródło: Bernadzki E., Ilmurzyński E., Szymański St. „Trzebieże” Warszawa 1999