Przechowywanie nasion na potrzeby bieżące

Zależnie od właściwości biologicznych nasion stosuje się różne sposoby ich przechowywania.

Przechowywanie nasion luzem polega na złożeniu ich w luźnej warstwie w pomieszczeniu z łatwym dostępem powietrza z zewnątrz. Sposób ten stosuje się względem świeżo pozyskanych nasion, często w celu ich dalszego przechowywania. Należy tu także przechowywanie nasion w workach, nieszczelnych skrzyniach lub innych naczyniach, jak również w sąsiekach. Luzem można przechowywać nasiona jodły, sosny limby, brzozy, grabu, jesionu, lipy, wiązu.

Przechowywanie nasion na sucho odbywa się w szczelnie zamkniętych naczyniach. Przed wsypaniem nasiona trzeba podsuszyć, doprowadzając je do właściwej wilgotności. Stan wilgotności nasion należy co pewien czas sprawdzać. Butle lub inne hermetycznie zamykane pojemniki z nasionami umieszcza się w chłodnym i ciemnym pomieszczeniu, o możliwie równomiernej temperaturze. Na sucho przechowuje się nasiona jedlicy, modrzewia, sosny pospolitej, sosny czarnej, sosny górskiej, świerka, olszy, topoli.

Przechowywanie nasiona w warunkach umiarkowanej wilgotności polega na umieszczeniu ich w środowisku zabezpieczającym je przed nadmiernym wysychaniem. W ten sposób przechowuje się nasiona dębu, buka, kasztanowca, które muszą zachować określoną zawartość wody, ponieważ w przeciwnym razie tracą nieodwracalnie żywotność (np. żołędzie przy wilgotności poniżej 40%), albo zapadają w stan głębokiego spoczynku (np. bukiew o wilgotności poniżej 20%) i wymagają później specjalistycznego przysposabiania przedsiewnego (przed siewem bukiew powinna mieć co najmniej 30%). Dawniej większe ilości nasion przechowywano przez jedną zimę w odpowiednio zabezpieczonych dołach lub kopcach, a obecnie zaleca się przechowywać je w szopach Alemanna.

Szopa Alemanna służy przede wszystkim do przechowywania żołędzi i bukwi w większych ilościach. Miejsce, w którym ma się zamiar postawić szopę, należy starannie wybrać. Miejsce powinno być zaciszne, osłonięte drzewostanem lub budynkami, z dobrym odpływem wody opadowej. W wybranym miejscu kopie się dół głębokości 0,5 m i szerokości 2,5 m. Długość dołu zależy od wielkości zapasu nasion. Jeden metr bieżący dołu wystarcza na 7,5 hl żołędzi przy grubości warstwy 30 cm. Z ziemi wydobytej z dołu formuje się wzdłuż dołu dwa równoległe wałki w odległości 25 cm od krawędzi dołu i o wysokości 50 cm. Nad dołem ustawia się szopę drewnianą z drzwiami szczytowymi, o dachu pokrytym słomą lub trzciną. Całą szopę należy okopać rowkiem przed gryzoniami. Podsuszone żołędzie lub bukiew wsypuje się do szopy warstwą nie grubszą niż 30 cm i okresowo szufluje się aż do nastania mrozów. W czasie silnych mrozów nasiona należy przykryć dodatkowo warstwą słomy grubości 25 cm. Na wiosnę, na dwa tygodnie przed wysiewem, nasiona skrapia się wodą i co kilka dni szufluje.

Zaletą przechowywania nasion w szopie Alemanna jest możliwość kontrolowania nasion w czasie zimy i przeciwdziałanie szkodliwym zjawiskom. Wadą tego sposobu jest na ogół nadmierne wysychanie nasion i możliwość ich przemarznięcia w razie ciężkiej zimy.

Najprostszą, stosowaną od dawna, metodą zapewnienia nasionom umiarkowanej wilgotności jest przechowywanie ich przez pierwszą zimę pod drzewostanem. Przechowywanie pod okapem drzewostanu przypomina naturalne warunki przechowywania do wiosny nasion takich gatunków, jak dąb, buk oraz jodła. Miejsce do przechowywania należy wybrać w starszym drzewostanie, na wzniesieniu, żeby uniknąć nadmiernego ich zawilgocenia. W miejscu tym zdziera się runo do gleby mineralnej. Żołędzie, wstępnie przesuszone, rozkłada się warstwą grubości 5-6 cm, a bukiew i nasiona jodły - około 10 cm, na glebie mineralnej i przykrywa się gałązkami jałowca w celu zabezpieczenia przed gryzoniami. Następnie przykrywa się nasiona cienką warstwą słomy lub liści grubości 20-30 cm, a na wierzchu gałęziami.

Nasiona przechowywane tym sposobem zwykle bardzo wcześnie na wiosnę kiełkują. Chcąc tego uniknąć, należy je przykryć zimą grubą warstwą ubitego śniegu. Warstwę śniegu przykrywa się dodatkowo ściółką, żeby na wiosnę zbyt wcześnie nie stajał. Obecność warstwy śniegu obniża temperaturę przechowywanych nasion i opóźnia proces ich kiełkowania. Sposób przechowywania nasion pod okapem drzewostanu nadaje się do zastosowania przy niewielkich partiach nasion i tylko tam, gdzie nie istnieje niebezpieczeństwo zniszczenia ich przez zwierzęta.

Przechowywanie luzem, na sucho i przy umiarkowanej wilgotności, prowadzi się na zapleczu szkółek leśnych i nie wymaga ono skomplikowanych urządzeń. Wystarczą przewiewne magazyny (szopy, strychy itp.), piwnice o temperaturze do +5°C i pomieszczenia o temperaturze około +20°C. Przechowalnie takie pozwalają na zaspokojenie bieżącego zapotrzebowania szkółek na nasiona.

p/przechowywanie-nasion-na-potrzeby-biezace.txt · ostatnio zmienione: 2013/09/15 12:41 (edycja zewnętrzna)