Formy wzrostu roślin drzewiastych

Formy wzrostu roślin drzewiastych

Rośliny strefy umiarkowanej są wybitnie zróżnicowane pod względem długości życia i sposobu zimowania. Rośliny zielne jednoroczne cały cykl rozwojowy, od kiełkowania do owocowania, odbywają w ciągu kilku miesięcy wiosennych i letnich. W jesieni usychają i zanikają zupełnie, a ich nasiona zimują w glebie. U zielnych roślin dwuletnich i bylin cała część nadziemna zamiera a roślina zimuje w postaci łodyg podziemnych (bulwy, kłącza) lub korzeń: ukrytych w ziemi. Drzewa i krzewy natomiast mają prawie całą część nadziemną oraz korzenie zdrewniałe i okryte korą. Rośliny należące do tej grupy nazywamy roślinami drzewiastymi. U roślin tych ten sam osobnik może powtarzać cykl swego rozwoju rocznego wielokrotnie; kwitnie i owocuje każdego roku lub co parę lat. Są to rośliny długowieczne. Niektóre z nich zrzucają liście pod koniec okresu wegetacyjnego, inne nie tracą ich między jednym a drugim okresem wegetacyjnym (są zimozielone).

Wśród roślin drzewiastych można wyodrębnić pewne zasadnicze formy wzrostu różniące się rozmiarami, wyglądem zewnętrznym, osiąganymi granicami wieku oraz pewnymi charakterystycznymi właściwościami ekologicznym.

Formami tymi są: drzewa, krzewy, krzewinki, podkrzewy (półkrzewy) i pnącza.

Powyższy podział roślin drzewiastych, w zależności od sposobu rozgałęziania się i wysokości, jest tylko podziałem umownym. Pomiędzy wymienionymi formami nie można przeprowadzić ścisłej granicy, istnieją bowiem różne formy pośrednie. Dlatego też o wielu gatunkach roślin drzewiastych mówimy, że są one albo krzewami albo małymi drzewami, np. dziki bez-czarny (Sambucus nigra), wierzba-iwa (Salix caprea), jałowiec pospolity (Juniperus communis). Zdarza się też, że gatunki występujące na nizinach w postaci drzew, wysoko w górach rosną krzewiasto, np. jarząb-pospolity (Sorbus aucuparia).

To samo dotyczy poziomej granicy zasięgu drzew (tundra, step), gdzie drzewa również rosną krzewiasto. Tak więc forma wzrostu zależy nie tylko od cech gatunkowych, ale także od czynników środowiska zewnętrznego. Krzewiasta postać drzew może być również spowodowana niekorzystnymi warunkami glebowymi i klimatycznymi, dlatego wiele drzew obcego pochodzenia nie tylko nie osiąga w naszym klimacie pełnej wysokości, ale często rośnie w postaci krzewiastej.

Wegetatywne rozmnażanie drzew iglastych może również wpłynąć na charakter wzrostu; np. cisy rozmnażane z sadzonek uzyskanych z pędów bocznych, a nie wierzchołkowych, nie wykształcają zwykle wyraźnego przewodnika.

Drzewa i krzewy, jako rośliny długowieczne, przystosowały swoje funkcje życiowe do zmiennych warunków atmosferycznych, zarówno w okresie jednego roku, jak i na przestrzeni wielu lat, wykazując wiele urządzeń i przystosowań morfologicznych i fizjologicznych, umożliwiających im życie w różnych klimatach i pozwalających dożyć późnego wieku.

W budowie każdego drzewa lub krzewu można wyróżnić dwie części: część nadziemną, którą stanowi pień z koroną i osadzonymi na niej liśćmi, pąkami, kwiatami i owocami oraz część podziemną, czyli korzeń. Między częścią nadziemną i podziemną zachodzi ścisła łączność. Obie są wzajemnie od siebie uzależnione i stanowią całość. Uszkodzenie korzenia zawsze wywołuje zmiany w pniu i koronie, i odwrotnie — zmiany w koronie muszą odbić się na budowie i układzie korzenia.

f/formy-wzrostu-roslin-drzewiastych.txt · ostatnio zmienione: 2013/09/15 12:39 (edycja zewnętrzna)