Drewno sosny pospolitej

Sosna pospolita ma drewno z intensywnie zabarwioną twardzielą. Zwykle z intensywnością zabarwienia rośnie trwałość drewna i wytrzymałość na obciążenia statyczne. W starych drzewach twardziel może zajmować do 80% przekroju i dawniej pnie takie zwano „modrzeniowymi”.

Sosna pospolita ma drewno łatwo obrabialne, mało elastyczne; o średniej kurczliwości. Łatwo się barwi, lecz źle poleruje. Przed zniszczeniem przy ściskaniu i zginaniu trzeszczy (posiada własności ostrzegawcze). Biel łatwo przesiąkliwy, daje się nasycać impregnatami, twardziel trudno przesiąkliwa, o bardzo słabej nasycalności. Sinizna (wada występująca bardzo często) obniża nasycalność bielu. Trwałość drewna szczególnie z twardziela intensywnie zabarwioną, jest bardzo duża, w stanie suchym przekraczająca 1000 lat.

Drewno sosny pospolitej jest u nas głównie przerabiane na tarcicę, na którą zawsze jest bardzo duże zapotrzebowanie budownictwa i meblarstwa. W tej dziedzinie bez wątpienia największą jego zaletą jest bardzo duża wytrzymałość przy małym ciężarze i łatwość obróbki. Wytrzymałość i zdolność wchłaniania znacznych ilości impregnatow czyni go bardzo cennym materiałem na podkłady kolejowe. Duża odporność na ścieranie powoduje, że jest ono chętnie stosowane do budowy podłóg i pokładów statków. W stanie okrągłym używane jest na kopalniaki, stemple budowlane i słupy teleenergetyczne. W ostatnim dwudziestoleciu zaczęto w świecie cenić okieinę sosnową. W dużej mierze związane to jest z dekoracyjnymi cechami drewna tego gatunku, wynikającymi z dużych różnic w zabarwieniu poszczególnych elementów budowy.

Drewno sosnowe charakteryzuje się bardzo dużą zmiennością gęstości i wytrzymałości. Na borach bagiennych sosna wytwarza drewno o bardzo małej gęstości, rzędu 0,23 g/cm3, bardzo małym udziałem drewna późnego, nawet poniżej 20% i wytrzymałości niższej niekiedy nawet o 40% od stwierdzonej dla warunków optymalnych. Ściany komórkowe tego drewna są wybitnie cienkie. Przy obciążeniach drewno tej sosny ulega silnym odkształceniom: do momentu przekroczenia progu wytrzymałości odkształcenie może być o 50% większe niż drewna z siedlisk optymalnych. W tym samym regionie, na siedliskach optymalnych dla sosny, za jakie uważa się bory świeże II i lepsze III bonitacji, gęstość drewna może nawet przekraczać 0,8 g/cm3, udział drewna późnego niekiedy nawet przekracza 50%, wytrzymałość jest porównywalna z wytrzymałością drewna dębu. Drewno takie spotyka się często w Polsce Północnej, szczególnie w Puszczy Piskiej.

Drewno o tak różniących się cechach budowy i właściwościach w obrotach rynkowych nie może być traktowane jednakowo. Drewno pierwsze jest bardzo dobre do przerobu chemicznego i jako materiał izolacyjny. Dawni rzemieślnicy zalecali go do wykładania wnętrz, ale zaznaczali, że „łatwo się go robak ima”, szczególnie gdy „drzewo spuszczane jest na nowiu”. Drewno z siedlisk optymalnych zalecano jako budowlany materiał konstrukcyjny.

Wytrzymałość drewna sosnowego ze stanowisk z północy i ze wschodu Polski jest najwyższa. Cewki mają tu długość nawet trzykrotnie większą niż w regionach centralnych. Zróżnicowanie to może mieć istotne znaczenie dla przemysłu celulozowo-papierniczego. Dobry papier można wykonać tylko z surowca jednorodnego.

Sosna pospolita jest cenionym źródłem żywicy uzyskiwanej na drodze żywicowania w lesie, z której uzyskuje się kalafonię i terpentynę. Kalafonię uzyskuje się również jako produkt uboczny przerobu drewna sosnowego na celulozę. Igliwie sosnowe może być źródłem olejków eterycznych używanych w produkcji materiałów czystościowych.

d/drewno-sosny-pospolitej.txt · ostatnio zmienione: 2013/09/15 12:39 (edycja zewnętrzna)