Command disabled: revisions

Żywotność zbiorowiska roślinnego

W zbiorowisku roślinnym pewne gatunki mogą znajdować optymalne warunki życiowe, inne natomiast tylko wegetują, karłowacieją, nie kwitną i nie owocują. Wyrazem lepszych lub gorszych warunków życiowych, które dany gatunek znajduje w różnych zespołach, jest jego żywotność, tj. stopień rozwoju, jaki osiąga pod względem zarówno wegetatywnym, jak i generatywnym. Wiele gatunków spotykanych nawet obficie w większej liczbie zespołów, osiąga pełny i prawidłowy rozwój tylko w niektórych z nich lub nawet tylko w jednym.

Na przykład borówki czarna i brusznica (Vaccinium myrtillus i V. vitis-idaea) w zespole bukowym (Dentario glandulosae-Fagetum) w Tatrach występują bardzo rzadko, w okazach pojedynczych, niedużych i z reguły płonnych; w górnoreglowym borze świerkowym (Plagiothecio-Piceetum tatricum) rozwijają się wegetatywnie bardzo bujnie, owocują dość obficie; jeszcze lepiej rozwijają się i owocują w borówczyskach (Vaccinietum tatricum); w wysokogórskiej murawie piętra alpejskiego w zespole skuciny i boimki (Trifido-Distichetum) występują dość często, a nawet nieraz dość licznie, lecz zawsze w okazach skarłowaciałych i płonnych.

Określenie stopnia żywotności pozwala rozpoznać, w jakim zespole dany gatunek znajduje optymalne warunki rozwoju i jaka jest jego przynależność fitosocjologiczna. Niekiedy w dwu sąsiadujących ze sobą bezpośrednio zespołach niektóre gatunki przynależne do jednego z nich rozsiewają się tak obficie, że siewki ich spotyka się także w zespole sąsiednim, gdzie jednak nie rozwijają się dalej i po pewnym czasie giną. Gatunki te są więc w drugim zespole tylko dla niego obcymi „przybłędami”.

W celu określenia żywotności BRAUN-BLANQUET zaproponował 4-stopniową skalę:

  1. — rośliny dobrze rozwinięte, odbywające pełny, normalny cykl rozwoju,
  2. — rośliny rozwinięte bujnie, ale nie przechodzące pełnego cyklu rozwojowego, albo też rośliny rozmnażające się, ale wegetatywnie, słabiej rozwinięte,
  3. — rośliny słabo wegetujące, rozmnażające się, ale o niepełnym cyklu życiowym,
  4. — rośliny przypadkowo kiełkujące, nie rozmnażające się zupełnie.

W praktyce najczęściej ograniczamy się do tego, że roślinom, których żywotność w obrębie badanego płatu zespołu odpowiada dwu ostatnim stopniom skali, do cyfry oznaczającej ich towarzyskość lub ilościowość dodajemy znak ° w formie wykładnika potęgowego, na przykład 1.1°, 2.1°, +°.

Podany wyżej sposób określania żywotności odnosi się tylko do roślin zielnych i nie daje się zastosować do drzew i krzewów. W lesie żywotność drzewostanu można określić za pomocą liczb bonitacyjnych zaczerpniętych z tablic zasobności; pozostaje ona często w bardzo ścisłym związku z roślinnością runa. Aby określić bonitację, trzeba stwierdzić wiek i zmierzyć wysokość drzew, po czym wyszukać odpowiednie dane z tablic zasobności.

z/zywotnosc-zbiorowiska-roslinnego.txt · ostatnio zmienione: 2017/03/08 17:30 (edycja zewnętrzna)