Różnice

Różnice między wybraną wersją a wersją aktualną.

Odnośnik do tego porównania

z:zamieranie-wierzcholkow-pedow-sosny [2015/12/15 20:15] (aktualna)
Linia 1: Linia 1:
 +======  Zamieranie wierzchołków pędów sosny ======
  
 +
 +Sprawca: //Sphaeropsis sapinea// (Fr.) Dyko et Sutto
 +
 +Choroba ta, także już dawniej znana, wystąpiła ostatnio z większym  nasileniem  w [[d:drzewostan|drzewostanach]] zachodniej Europy. Ponad 20 lat temu była jednak notowana także w Rumunii, co pozwala przypuszczać, że może występować również w Polsce. Mogłoby to być o tyle groźne, że w ostatnich latach zdradza ona tendencje do epifitozyjnego występowania. Jako silnie podatne [[s:sosna-pinus|sosny]] traktuje się obecnie m.in. [[s:sosna-czarna|sosnę czarną]] i [[s:sosna-zwyczajna|sosnę zwyczajną]].
 +
 +===== Objawy ===== 
 +
 +{{ :z:1301053.jpg?380x250|Sphaeropsis sapinea}}
 +
 +Tegoroczne [[p:pedy|pędy]], najczęściej 10—40-letnich [[d:drzewa|drzew]], brunatnieją i rosną wyraźnie wolniej niż zdrowe, podobnie jak ich [[i:igly-liscie-iglaste|igły]]. Zamierające pędy wydzielają silnie żywicę. Niekiedy dolna część takich pędów pozostaje zielona i bywa od ich martwej części oddzielana warstwą miękiszu przyrannego. Chore pędy robią wrażenie jakby były porażone nagłym atakiem sprawcy, zanim zdołały zakończyć swój wzrost na długość. Na martwej [[k:kora|korze]] i u podstawy brunatnych igieł pojawiają się czarne kropki — piknidia patogena.
 +
 +===== Sprawca ===== 
 +
 +Jest nim grzyb //Sphaeropsis sapinea// (= //Diplodia pinea; Deutemmycotina, Sphaeropsidales//). Jego piknidia występują w skupieniach. Znajdujące się w nich konidia, zrazu bezbarwne, później żółtawe i wreszcie ciemnobrunatne, są początkowo jednokomórkowe, później coraz częściej dwukomórkowe, kształtu od eliptycznego do podłużnojajowatego lub niewyraźnie maczugowatego. Z wiekiem stają się one brodawkowate, przy czym brodawki powstają po wewnętrznej stronie ściany komórkowej. Konidia mierzą 36x13—16 µm. Grzyb zakaża młode, jeszcze nie zdrewniałe (dotyczy to siewek, pączków i wierzchołków pędów), nie uszkodzone ani nie zranione (przez owady, okrzesywanie, gradobicie itd.) tkanki.
 +
 +===== Warunki sprzyjające ===== 
 +
 +Oprócz podatności młodych tkanek i zranień pędów, chorobie sprzyjają wysoce także skrajne warunki pogody, choć wspomina się też o innych predysponujących czynnikach, jak przebyte porażenie, przez //Gremmeniella abietina//, opadnięcie przez mszyce, czy oddziaływanie amoniaku.
 +
 +
 +===== Ochrona =====
 +
 +Z reguły zaatakowane drzewa bronią się w jakimś stopniu same przez tworzenie przyrannej tkanki peridermalnej, która może w znacznym stopniu chronić przed rozszerzaniem się choroby na dalsze tkanki gospodarza. Istotne jest również to, że wyjątkowo sprzyjające chorobie warunki pogodowe nie trwają z reguły długo, co prowadzi do wygaśnięcia choroby. Jedynie gwałtowne, epifitozyjne rozszerzanie się choroby usprawiedliwiałoby podejmowanie specjalnych akcji ochronnych, jak np. cięć sanitarnych czy zabiegów chemicznych. Natomiast przy silniejszym porażeniu siewek w [[s:szkolka-lesna|szkółkach leśnych]] można by zalecić użycie fungicydów (opryskiwania w okresie początkowego rozwoju nowych pędów).
 +----
 +Źródło: Karol Mańka i Małgorzata Mańka "Choroby drzew i krzewów leśnych" Warszawa 1993
z/zamieranie-wierzcholkow-pedow-sosny.txt · ostatnio zmienione: 2015/12/15 20:15 (edycja zewnętrzna)