Różnice między wybraną wersją a wersją aktualną.
— |
w:wykonanie-szczepien [2013/09/15 12:41] (aktualna) |
||
---|---|---|---|
Linia 1: | Linia 1: | ||
+ | **Wykonanie szczepień drzew leśnych** | ||
+ | |||
+ | Szczepienie jest najbardziej kosztownym sposobem rozmnażania roślin. Dlatego stosuje się je tylko w tych przypadkach, gdy rozmnażanie danego [[g:gatunek|gatunku]] innym tańszym i prostszym sposobem nie daje pożądanych wyników. Nie jest również obojętne, który z rodzajów szczepienia zastosuje się, jeśli dany gatunek można szczepić różnymi sposobami. Powinno się wybierać zawsze tę metodę, która jest najmniej pracochłonna, a jednocześnie daje najlepsze wyniki. | ||
+ | |||
+ | |||
+ | Część rośliny (jest to zazwyczaj kawałek [[p:pedy|pędu]]), którą zaszczepia się nazywa się **zrazem**. Roślinę zaś lub jej część, na której szczepi się zraz, nazywa się **podkładką**. Po zrośnięciu się tych dwóch komponentów powstaje nowy osobnik, zwany **szczepem**. | ||
+ | |||
+ | |||
+ | Wyniki szczepienia zależą od następujących czynników: | ||
+ | |||
+ | * fizjologiczne pokrewieństwo między zrazem a podkładką, | ||
+ | |||
+ | * stan rozbudzenia podkładki, | ||
+ | |||
+ | * warunki atmosferyczne w czasie szczepienia, | ||
+ | |||
+ | * jakość cięć na zrazie i podkładce, | ||
+ | |||
+ | * poprawność połączenia miazgi zrazu i podkładki, | ||
+ | |||
+ | * czystość rąk szczepiącego i noża - szczepaka, | ||
+ | |||
+ | * wilgotność powietrza w pierwszych dniach po zaszczepieniu. | ||
+ | |||
+ | |||
+ | Najbliższe pokrewieństwo między zrazem a podkładką zachodzi wówczas, gdy podkładkę wyhoduje się z [[n:nasiona|nasienia]] tego samego [[d:drzewa|drzewa]], z którego pobrano zraz. Wystarczające jest pokrewieństwo, gdy podkładki są z nasion z tych samych [[d:drzewostan|drzewostanów]], w których pozyskuje się zrazy. | ||
+ | |||
+ | Podkładka w momencie szczepienia wiosennego w szklarni i w [[s:szkolka lesna|szkółce]] powinna być już rozbudzona. Warunkuje to szybkie wypełnienie przez soki podkładki przestrzeni między nacięciami na zrazie i na podkładce. | ||
+ | Należy szczepić tylko w czasie ciepłej pogody przy dużej wilgotności powietrza, co stymuluje wydzielanie soków przez podkładkę. Udatność szczepienia w dni chłodne i suche jest bardzo mała. Nie należy szczepić w czasie deszczu. | ||
+ | |||
+ | |||
+ | Cięcie na zrazie i podkładce powinno być idealnie gładkie co sprawia, że zrośnięcie zrazu z podkładką jest znacznie lepsze i szybsze. Dlatego noże - //szczepaki// muszą być zawsze ostre jak brzytwa. Co kilka szczepień należy dokładnie oczyszczać z żywicy przez kilkakrotne przetarcie szmatką nasyconą alkoholem. | ||
+ | |||
+ | |||
+ | Prawidłowe zrośnięcie zrazu z podkładką może nastąpić tylko wtedy, kiedy miazgi zrazu i podkładki dokładnie się z sobą zetkną. Gdy zraz zrośnie się z podkładką tylko fragmentami miazgi, to szczep rozwija się słabo i łatwo ulega wyłamaniu lub zamiera. | ||
+ | Zabrudzenie powierzchni cięć na zrazie i podkładce utrudnia a niekiedy nawet uniemożliwia zrośniecie się komponentów. Dlatego szczepiarz musi co określony czas czyścić dokładnie palce. Zabrudzenia [[g:gleba lesna|glebą]] usuwa się z palców wodą z mydłem a żywicę zmywa się szmatką ze spirytusem. Do dezynfekcji nie używa się denaturatu, ponieważ skaża on żywe tkanki. | ||
+ | |||
+ | |||
+ | Zrastanie się zrazu z podkładką przebiega znacznie lepiej, gdy wilgotność powietrza jest duża. W szklarni lub inspekcie utrzymanie odpowiedniej wilgotności powietrza jest łatwe. W szkółkach można zwiększyć wilgotność przez ustawienie osłon z mat czy cieniówek. W przypadku ich braku można między świeżymi szczepami powtykać gęsto do gleby gałęzie. Osłony muszą być tak ustawione, żeby nie przewracały się i nie uszkadzały szczepów. Osłony nie dopuszczają wiatru do szczepów i zapobiegają wywiewaniu powietrza nasyconego wilgocią. | ||
+ | |||
+ | Szczepienie wykonuje dwuosobowy zespół, w którym jeden pracownik szczepi, a drugi przygotowuje podkładki, wykonując obcinanie bocznych pędów do miejsca szczepienia oraz usuwanie [[i:igly liscie iglaste|igieł]] i oczyszczanie strzałki z cząstek gleby. | ||
+ | |||
+ | Zraz przygotowuje się w danym dniu rano, przed przystąpieniem do szczepienia. Przygotowuje się tylko tyle zrazów, ile w danym dniu może być zaszczepione. Zrazy długości 5-8 cm wycina się z pędów do szczepień. U iglastych zraz obejmuje przyrost z ostatniego okresu wegetacyjnego, u liściastych i [[m:modrzew europejski|modrzewia]] może obejmować przyrost z ostatnich dwóch okresów. Zrazy [[s:sosna zwyczajna|sosny]], [[s:swierk pospolity|świerka]], [[j:jodla pospolita|jodły]] i [[j:jedlica zielona daglezja zielona|jedlicy]] muszą mieć [[p:paki|pączek]] szczytowy i pozostawione 10-15 igieł wokół pączka szczytowego. Na zrazach modrzewia i gatunków liściastych powinno być po 3-5 pączków bocznych. Przygotowane zrazy z jednego klonu zawija się w wilgotną szmatkę i zaopatruje w etykietki z numerem klonu (potomstwo jednego osobnika, identyczne pod względem genetycznym, uzyskane przez rozmnażanie wegetatywne). Jedyną etykietkę przywiązuje szczepiarz do pierwszej podkładki, a drugą - do ostatniej podkładki ze zrazem z danego klonu. | ||
+ | |||
+ | |||
+ | Wyposażenie pracownika wykonującego szczepienie stanowią: dwa noże do szczepienia, jeden nóż sierpak, sekator, osełka gruboziarnista, osełka drobnoziarnista (tzw. marmurek), wiadro z wodą (do mycia rąk i zraszania zrazów), spirytus :-D, szmatka bawełniana lub lignina, taśma plastykowa oraz mała skrzynka na zrazy i część wyposażenia potrzebnego bezpośrednio przy szczepieniu. | ||
+ | Poprawnego szczepienia można nauczyć się tylko przez praktykę. Uzyskiwanie dobrych wyników szczepienia wymaga długiego okresu ćwiczenia się w tej sztuce. | ||
+ | |||
+ | {{ http://www.szkolkarstwo.pl/images/article/2003/01/266/5.jpg?/images/400x200|szczepienie drzew}} | ||
+ | |||
+ | Przy szczepieniu drzew leśnych stosuje się następujące sposoby: | ||
+ | |||
+ | * [[s:szczepienie na przystawkę boczną|na przystawkę boczną]], | ||
+ | |||
+ | |||
+ | * [[s:szczepienie w boczna szpare|w boczną szparę]], | ||
+ | |||
+ | |||
+ | * [[s:szczepienie w klin ("w sarnia nozke")|w klin („w sarnią nóżkę")]], | ||
+ | |||
+ | |||
+ | * [[s:szczepienie przez stosowanie|przez stosowanie]], | ||
+ | |||
+ | |||
+ | * [[s:szczepienie za kore (kozuchowanie)|kożuchowanie]], | ||
+ | |||
+ | |||
+ | * [[o:okulizacja (oczkowanie)|okulizacja]]. | ||
+ | |||