Różnice

Różnice między wybraną wersją a wersją aktualną.

@@ Linia 1: / Linia 1: @@
+====== Wiąz szypułkowy ======
+//Ulmus laevis// **PALL.** (//U. pedunculata// **FOUG.**, //U. effusa// **WILLD.**) — wiąz szypułkowy (limak)
+[[d:drzewa|Drzewo]] wysokości do 30 m i pierśnicy 1 m, o szerokiej, cylindrycznej, z wierzchu zaokrąglonej [[k:korona|koronie]]. [[k:kora|Kora]] w młodości jasna, brązowoszara, gładka, później łuszcząca się tafelkowato; nasady [[p:pien|pni]] charakterystycznie deskowato rozszerzone. Gałązki cienkie, zwykle owłosione do drugiego roku, później nagie.
+[[p:paki-lisciowe-kwiatowe-i-mieszane|Pąki liściowe]] wydłużone i ostro zakończone, łuski zwykle ciemno obrzeżone, dwubarwne. Pąki kwiatowe szerokie, jajowatostożkowate.
+[[l:liscie|Liście]] długości 6—12 cm, eliptyczne lub odwrotniejajowate, najszersze powyżej połowy, bardzo niesymetryczne u nasady, cienkie, gładkie lub nieco szorstkie. Dolna strona liści zwykle miękko owłosiona, górna naga. Kwitnie przed rozwojem liści w marcu—kwietniu; [[k:kwiaty|kwiaty]] na długich szypułkach zebrane w baldaszkowate [[k:kwiatostany|kwiatostany]]. Okwiat jest 6-dzielny. Pręcików 6—8, o fioletowych pylnikach.
+[[o:owoce|Owoce]] małe (1—1,5 cm), zwisające w pęczkach na długich szypułkach, na brzegu orzęsione, brunatne. [[o:orzech-lub-orzeszek|Orzeszek]] osadzony w środku skrzydełka, którego wcięcie nie sięga do orzeszka. Drzewo zaczyna owocować w wieku 10—15 lat, w [[d:drzewostan|drzewostanie]] w 30—40 roku. Owoce dojrzewają w maju, czerwcu, szybko opadają i kiełkują. Zdolność kiełkowania świeżych [[n:nasiona|nasion]] wynosi do 80%, później szybko się zmniejsza. [[o:ocena-zywotnosci-nasion|Żywotność nasion]] — do 1 roku.
+{{ :w:wiaz_szypulkowy_2.jpg?nolink&250|}}
+{{ :w:wiaz_szypulkowy.jpg?nolink&200|}}
+System korzeniowy ma głęboki. Wytwarza [[k:korzen|korzeń]] [[k:korzen-palowy|palowy]] i silne korzenie boczne, idące głęboko w [[g:gleba-lesna|glebę]]. Jest więc drzewem odpornym na wiatry. Ma duże wymagania w stosunku do gleby; dobrze rośnie na glebach zasobnych, a zwłaszcza w dolinach rzek i dobrze znosi niedługie (do 20 dni) zalewy. [[g:gatunek|Gatunek]] cienioznośny, światła potrzebuje niewiele, jest odporny na mrozy, od przymrozków nie cierpi, rośnie szybko. Rozmnaża się z nasion, daje także odrośle z pnia; odrośle korzeniowe wytwarza rzadko (po zranieniu korzeni).
+[[d:drewno-wiaza|Drewno]] pierścieniowonaczyniowe, z jasnożółtawą i jasnobrunatną [[t:twardziel|twardzielą]], dość ciężkie i średnio twarde, trwałe. [[s:sloje-roczne|Słoje roczne]] na przekroju poprzecznym dobrze widoczne dzięki pierścieniowi dużych [[n:naczynia|naczyń]] we wczesnej strefie słoja rocznego. [[p:promienie-drzewne|Promienie drzewne]] bardzo wąskie, na przekroju poprzecznym i stycznym niewidoczne, na przekroju promieniowym widoczne w postaci krótkich odcinków wstęg, wyróżniających się swoistym połyskiem. Na przekroju stycznym niewidoczne. Drewno wiązu szypułkowego ma mniejszą wartość niż [[w:wiaz-polny|wiązu polnego]] i [[w:wiaz-gorski|górskiego]]. Używane jest w przemyśle meblarskim, przy budowie wagonów, do wyrobu oklein. Wiąz szypułkowy występuje w całej Polsce, jest gatunkiem nizinnym, ale spotykanym również i na pogórzu. Rośnie w dolinach rzecznych, często w zespołach łęgowych //Ficario-Ulmetum// z [[d:dab-szypulkowy|dębem szypułkowym]], [[j:jesion-wyniosly|jesionem]], [[o:olsza-czarna|olszą czarną]], [[k:klon-Acer|klonem]] i [[g:grab-pospolity| grabem]].
+Drzewo środkowoeuropejskie; brak go na północy (a także w Anglii), nie przekracza Bałtyku i Morza Północnego. W zachodniej Europie spotykany dość rzadko. Na wschodzie sięga środkowej i południowej części b. ZSRR. W południowo-wschodniej Europie występuje rzadziej niż wiąz polny. Z krajowych gatunków wiązów jest najbardziej odporny na chorobę holenderską.

w/wiaz-szypulkowy.txt · ostatnio zmienione: 2015/01/09 17:55 (edycja zewnętrzna)