Różnice

Różnice między wybraną wersją a wersją aktualną.

@@ Linia 1: / Linia 1: @@
+====== Warstwowość zbiorowiska roślinnego ======
+Wszystkie rośliny osiągają pewną wysokość i mają określoną postać, tak że przy zgrupowaniu się ich w jedno [[z:zbiorowiska-roslinne|zbiorowisko]], przestrzeń odpowiadająca poszczególnym [[g:gatunek|gatunkom]] jest podzielona na warstwy. Im liczniejsze są warstwy, tym wyższą organizację ma zbiorowisko roślinne.
+W zbiorowiskach leśnych w naszych warunkach zazwyczaj wyróżniamy cztery następujące warstwy:
+  * warstwa [[d:drzewa|drzew]] ([[d:drzewostan|drzewostan]])
+  * warstwa [[k:krzewy|krzewów]] ([[p:podszyt-lesny|podszyt]] i podrost),
+  * warstwa zielna,
+  * warstwa przyziemna (mchów i porostów).
+W [[z:zespoly-roslinne|zespołach leśnych]] dwie ostatnie warstwy nazywamy [[r:runo-lesne|runem]].
+W miarę potrzeby możemy wyróżnić więcej warstw, np.
+  * a1 — wyższą i a2 — niższą warstwę drzew,
+  * c1 — wyższą i c2 — niższą warstwę zielną.
+Przykładem bardzo rozczłonkowanego zbiorowiska leśnego może być [[l:las|las]] dębowo-brzozowy z silnie rozwiniętą warstwą paproci orlicy, w którym poszczególne warstwy tworzą:
+  * a1 — [[d:dąb-szypułkowy|dąb szypułkowy]] (//Quercus robur//)
+  * a2 — [[b:brzoza-brodawkowata|brzoza brodawkowata]] (//Betula pendula//)
+  * b   —  [[k:kruszyna-pospolita|kruszyna pospolita]] (//Frangula alnus//)
+  * c1 — orlica pospolita (//Pteridium aquilinum//)
+  * c2 — [[b:borówka-czarna|borówka czarna]] (//Vaccinium myrtillus//)
+  * c3 — szczawik zajęczy (//Oxalis acetosella//)
+  * d     —  brodawkowiec czysty (//Scleropodium purum//)
+Często natrafiamy na pewne trudności, chcąc zaliczyć dany gatunek do odpowiedniej warstwy, zwłaszcza gdy chodzi o rośliny drzewiaste. Daną roślinę zaliczamy do tej warstwy, której dosięga ona swym wierzchołkiem; jej części dolne znajdują się, oczywiście, w obrębie niższych warstw i stanowią ich składową część. Każda roślina należąca w stanie zupełnie rozwiniętym do warstwy wyższej, we wcześniejszych stadiach swego rozwoju należy do warstw niższych. W miarę wzrostu rośliny warunki jej życia odpowiednio się zmieniają.
+W ramach fitocenozy każda warstwa stanowi odrębną całość o mniej więcej swoistych warunkach ekologicznych. Między poszczególnymi warstwami tego samego płatu zespołu mogą zachodzić wielkie różnice w poszczególnych elementach mikroklimatycznych ([[k:klimatyczne-czynniki-siedliska-temperatura-powietrza|temperatura powietrza]], niedosyt [[k:klimatyczne-czynniki-siedliska-woda|wilgotności]], [[k:klimatyczne-czynniki-siedliska-swiatlo|światło]] itp.).
+Jak wykazały badania, dolne warstwy w wielowarstwowych zbiorowiskach mają zazwyczaj niedostatek światła, mniejsze amplitudy wahań temperatury i wilgotności powietrza oraz słabsze działanie [[k:klimatyczne-czynniki-siedliska-wiatr|wiatru]]. Są one chronione przez warstwy wyższe, a tym samym od nich uzależnione. Dlatego też mogą w nich rosnąć rośliny, które bez osłony tej nie wyżyłyby na danym stanowisku. Z drugiej strony i dolne warstwy nie są bez wpływu na warstwy górne, oddziałują bowiem zarówno przez występujące tam rośliny wyższe, jak i świat drobnoustrojów, na tworzenie się [[p:prochnica-lesna|próchnicy]] i w ogóle na stosunki [[g:gleba-lesna|glebowe]] oraz na odnawianie się zespołu.
+Niezależnie od warstwowości nadziemnej, także i podziemne części roślin układają się w warstwy dochodzące do rozmaitej głębokości. Warstwowość [[k:korzen|korzeni]] ma duże znaczenie, zwłaszcza w zbiorowiskach łąkowych i polnych. W leśnych zbiorowiskach badania nad układem warstwowym korzeni natrafiają na wiele trudności i dotychczas nie zostały, poza nielicznymi przykładami, przeprowadzone na szerszą skalę.
+Niektóre warstwy roślinności mogą wykazywać piętrowy układ masy organów asymilujących w części nadziemnej lub masy organów chłonących (korzeni) w części podziemnej. Na przykład w drzewostanie można niekiedy wyróżnić 2 lub nawet 3 piętra. Za ogólną regułę można przyjąć, że jednym z koniecznych warunków wytworzenia się piętrowego układu warstwy roślinnej jest występowanie w niej gatunków roślin o odmiennych wymaganiach względem światła. Im niższe jest bowiem piętro, tym na ogół silniejszego doznaje ocienienia, a więc tym bardziej cienioznośny powinien być tworzący je gatunek. [[s:swierk-pospolity|Świerk]] np. może wytwarzać pod [[s:sosna-zwyczajna|sosną]] piętro dolne, ale sosna pod świerkiem nie może, bo jest światłożądna.

w/warstwowosc-zbiorowiska-roslinnego.txt · ostatnio zmienione: 2014/04/26 20:42 (edycja zewnętrzna)