Różnice

Różnice między wybraną wersją a wersją aktualną.

Odnośnik do tego porównania

t:trzebieze-wczesne-nawrot-i-intensywnosc-ciec [2014/03/28 18:26] (aktualna)
Linia 1: Linia 1:
 +====== Nawrót trzebieży wczesnych i intensywność cięć ======
  
 +Kryteriami charakteryzującymi zabieg trzebieżowy są nasilenie i nawrót trzebieży. 
 +
 +__Nasilenie trzebieży__ jest to procentowa ilość miąższości lub pola przekroju pierśnicowego, jaką pozyskuje się w jednym zabiegu. 
 +
 +__Nawrót trzebieży__ to długość okresu między kolejnymi zabiegami.
 +
 +Z chwilą wyznaczenia w [[d:drzewostan|drzewostanie]] [[d:drzewa-dorodne|drzew dorodnych]] powstaje obowiązek stwarzania im najkorzystniejszych warunków wzrostu. W tym okresie młode drzewa szybko dostosowują się do zmian w środowisku wywołanych [[c:ciecia-pielegnacyjne|cięciami pielęgnacyjnymi]]. W [[t:trzebieze-wczesne-tw|trzebieżach wczesnych]] istnieje jeszcze znaczna liczba drzew przypadających na jednostkę powierzchni drzewostanu, dlatego silniej przez cięcia można kształtować jego jakość. Na zwiększenie przestrzeni wzrostu drzewa reagują energicznie rozrostem [[k:korona|koron]] i wykorzystują luki powstałe po wyciętych osobnikach. Zdolność ta nie jest nieograniczona a zawiera także niebezpieczeństwo ekscentrycznego rozwoju koron i [[p:pien|pni]] drzew rosnących wokół większych luk. Z tych względów w trzebieżach wczesnych należy raczej ograniczać intensywność cięć, jednocześnie skracać nawroty. Nawrót trzebieży jest uzależniony przede wszystkim od potrzeb wybranych drzew dorodnych. Nacisk drzew sąsiadujących z drzewami dorodnymi, ułatwia decyzję o nawrocie cięć. Należy pamiętać, że zwiększenie przestrzeni życiowej drzew dorodnych sprzyjając rozwojowi korony jednocześnie osłabia proces obumierania gałęzi i [[o:oczyszczanie-sie-pnia|oczyszczania się strzały]]. Dlatego stopień przerzedzania [[z:zwarcie-drzewostanu|zwarcia]] w okresie trzebieży wczesnych nie może być zbyt wielki, a tym samym nawrót cięć powinien być dość częsty. Nadmierne wydłużanie nawrotów w trzebieżach wczesnych prowadzi do zwiększenia intensywności zabiegów i nadmiernego przerzedzania drzewostanu, z wszystkimi jego ujemnymi skutkami (śniegołomy i wiatrołomy, gałęzistość, zdziczenie [[g:gleba-lesna|gleby]] itp.), natomiast zbytnie skrócenie nawrotu cięć nie daje z kolei pożądanego efektu trzebieży w postaci reakcji przyrostowej na wykonany zabieg.
 +
 +Zabiegi trzebieży wczesnych należy powtarzać systematycznie, w miarę potrzeby. Okres nawrotu powinien wynosić około 5 lat i należy go wydłużać z upływem wieku do 7 lat. Na siedliskach słabszych nawrót trzebieży wczesnych będzie dłuższy i sięga 7 lat, natomiast na bogatszych siedliskach, na których zwarcie koron po przeprowadzonej trzebieży następuje szybciej, stosuje się nawrót 5 lat. W drzewostanach jednogatunkowych światłożądnych, szybko rosnących oraz w drzewostanach dotychczas słabo pielęgnowanych stosuje się częstszy nawrót cięć. W drzewostanach wielogatunkowych lub różnowiekowych przyjmuje się dłuższy okres nawrotu.
 +
 +Naczelna zasada pielęgnowania drzewostanów brzmi „wcześnie, umiarkowanie, często". Badania potwierdzają decydujące znaczenie wczesnego wyboru drzew dorodnych i cięć na ich korzyść dla ukształtowania właściwej struktury drzewostanu. W drzewostanach na bogatych siedliskach dopuszcza się odstępstwo od drugiego członu reguły -„umiarkowanie". Częstsze powtarzanie trzebieży umożliwia pełniejsze zaspokojenie potrzeb pielęgnacyjnych drzewostanu.
 +
 +W wyniku prowadzenia trzebieży wyjmuje się z drzewostanu pewną masę drzewną. Ilość pobieranej masy zależy od intensywności i nawrotu trzebieży, [[g:gatunek|gatunku]] drzewa i jego wieku, bonitacji siedliska oraz [[s:struktura-drzewostanu|struktury drzewostanu]]. Intensywność cięć jest zawsze uzależniona od celu produkcyjnego, a nie chęci pozyskania surowca z zabiegu międzyrębnego. Intensywność cięć określa się miąższością pozyskanego [[d:drewno|drewna]] z hektara.
 +O ile stopień zwarcia koron w drzewostanie jest wskaźnikiem konieczności przeprowadzenia trzebieży, o tyle ilość pobieranej masy jest uzależniona od stopnia zadrzewienia drzewostanu, czyli faktycznego jego zapasu. W przybliżeniu przyjmuje się, że przy trzebieżach wczesnych pozyskuje się 5-18% zapasu drzewostanu. 
 +
 +Procent pozyskiwanej masy wskazuje na intensywność zabiegu trzebieży, przy czym pozyskanie do 7% zapasu oznacza //trzebież słabą//, do 12% - //umiarkowaną//, a pozyskanie ponad 12% zalicza się do //trzebieży silnych//.
 +Słaba trzebież, przy której wyjmuje się tylko drzewa przygłuszone i opanowane, nie może być uważana za zabieg hodowlany korzystny dla drzew najlepszych. Tylko przez trzebież wczesną prowadzoną w silnym stopniu można wpływać na regulowanie rozwoju koron drzew w górnym piętrze drzewostanu. Jednak silna trzebież przeprowadzona raptownie pozostawia po sobie trwałe ślady. Wobec tego silnej trzebieży nie należy przeprowadzać jednorazowo, lecz rozłożyć ją na kilka cięć powtarzanych w krótkich nawrotach.
 +Trzebież silna jest celowa na siedliskach [[b:bor-mieszany-swiezy-bmsw|boru mieszanego świeżego]] i żyźniejszych, przy bonitacji Ia. Cięcia słabsze nie przynoszą w tych warunkach efektu selekcyjnego, a także nie pozwalają na ukształtowanie się właściwego pokroju drzew warstwy panującej. Trzebież silna natomiast, mimo czasowego obniżenia produkującego zapasu, umożliwia większy przyrost drzew dorodnych charakteryzujących się najwyższą jakością hodowlaną, a zarazem ich stabilizację, jako „szkieletu" drzewostanu. Silne trzebieże mogą znaleźć zastosowanie przy przebudowie monokultur [[s:sosna-zwyczajna|sosnowych]] na drzewostany mieszane, jako zabieg przyspieszający wzrost dolnego piętra. Nie poleca się silnych cięć w drzewostanach niższych bonitacji, tam, gdzie przyniosą one trwałe pogorszenie stanu zdrowotnego przez pobudzenie do rozwoju licznych patogenów.
t/trzebieze-wczesne-nawrot-i-intensywnosc-ciec.txt · ostatnio zmienione: 2014/03/28 18:26 (edycja zewnętrzna)