Różnice

Różnice między wybraną wersją a wersją aktualną.

@@ Linia 1: / Linia 1: @@
+====== Trzebież selekcyjna E. Ilmurzyńskiego ======
+Podstawą do właściwej realizacji [[t:trzebiez|trzebieży]] selekcyjnej jest trafna ocena socjalna pozycji oraz gospodarczej wartości i znaczenia każdego [[d:drzewa|drzewa]] w [[d:drzewostan|drzewostanie]], a także podział drzew na [[d:drzewa-dorodne|dorodne]], [[d:drzewa-pozyteczne|pożyteczne]] i [[d:drzewa-szkodliwe|szkodliwe]].
+Do klasyfikowania i oceny drzew w drzewostanie Ilmurzyński podchodzi kompleksowo, łącząc drzewa w biogrupy (odpowiednik komórek trzebieżowych) ukształtowane w okresie swego rozwoju i wzajemnego oddziaływania na siebie i środowisko.
+W obrębie biogrup ocenia się rozwój stadialny drzew, wyróżniając pięć typów tempa ich przechodzenia przez kolejne stadia rozwoju:
+===== Typ A =====
+**typ A** - szybko rosnący w młodości i szybko dojrzewający, najczęściej w przyszłości szybko starzejący się, wyróżnia się silnie rozgałęzioną, nisko osadzona [[k:korona|koroną]], zbieżystym i gałęzistym [[p:pien|pniem]]; daje znaczny, lecz mało wartościowy przyrost grubości. Są to przeważnie tzw. rozpieracze,
+===== Typ B =====
+**typ B** - najliczniej reprezentowany w warstwie górnej, o przeciętnym tempie rozwojowym, obejmuje drzewa ze strzałą różnej jakości i z koroną prawidłową, rzadziej nieco ścieśnioną lub źle ukształtowaną,
+===== Typ C =====
+**typ C** - o zwolnionym tempie rozwoju, późno dochodzący do dojrzałości; obejmuje drzewa o strzałach różnej jakości, o koronie zazwyczaj wąskiej, regularnej, lub ścieśnionej; utrzymuje się przeważnie w warstwie pośredniej, rzadziej górnej, a u [[g:gatunek|gatunków]] cienioznośnych również w dolnej; drzewa tego typu reagują wzmożonym przyrostem na udostępnienie im większej przestrzeni życiowej,
+===== Typ D =====
+**typ D** - obejmuje drzewa przeważnie nie osiągające dojrzałości, chore lub silnie uszkodzone, utrzymujące się w warstwie dolnej, rzadziej w pośredniej; należą tu drzewa o różnej jakości strzały i o koronie będącej w zaniku, niezdolnej do regeneracji,
+===== Typ E =====
+**typ E** - obejmuje drzewa obumierające i obumarłe, o strzałach różnej jakości, należące do różnych warstw; korony ich zalicza się do najniższego stopnia jakości.
+Na drzewa mające być obiektem pielęgnowania według zasad selekcji powinno się wybierać:
+  * z gatunków światłożądnych typ B, rzadziej typ C,
+  * z gatunków cienioznośnych typ B i C, jeżeli odznacza się dobrą jakością strzały i korony.
+Ze względu na małą wartość techniczną i szkodliwość w zespole unika się przy wyborze typu A. Typ D nie przedstawia wartości produkcyjnych. Typ E podlega usunięciu z drzewostanu ze względów sanitarnych.
+Następnie ocenia się jakość drzew, stosując trzycyfrowy system Schädelina, o odmiennym sposobie szacowania stanowiska socjalnego drzewa, jakości pnia i budowy korony.
+===== Wyróżniono trzy warstwy w piętrze drzew =====
+  - warstwa górna, do której zalicza się drzewa, których korony tworzą właściwe sklepienie drzewostanu,
+  - warstwa pośrednia, w której znajdują się drzewa, których wierzchołki sięgają pomiędzy korony warstwy górnej,
+  - warstwa dolna obejmuje drzewa znajdujące się całkowicie pod okapem warstwy górnej.
+===== Jakość pnia =====
+__Jakość pnia (strzały)__ ocenia się według spodziewanej wartości użytkowej przyszłego surowca drzewnego:
+  - drzewa, które w przyszłości mogą dostarczyć materiału najwyższej jakości,
+  - drzewa z lekką krzywizną, nieco zbieżyste i słabiej oczyszczone, lecz produkujące materiał dobrej jakości,
+  - drzewa z silniejszą krzywizną, zbieżyste, gałęziste, zapowiadające uzyskanie tylko lichego surowca tartacznego,
+  - drzewa krzywe, zbieżyste, sękate, dwójki, z których można uzyskać drewno o wartości opałowej lub nadającej się na przerób chemiczny.
+===== Jakość korony =====
+__Jakość korony__ określa się zależnie od jej wielkości i kształtu:
+  - korony dobrze lub średnio rozrośnięte i prawidłowo ukształtowane,
+  - korony słabo wykształcone, jednostronnie lub wielostronnie ścieśnione, lecz zdolne do pełnej regeneracji po udostępnieniu im potrzebnej przestrzeni,
+  - korony nadmiernie rozrośnięte, silnie gałęziste lub rozwidlone, bez wierzchołka,
+  - korony słabe, niezdolne do regeneracji, szczątkowe, zamierające lub martwe.
+Kombinacja wszystkich oznaczeń daje liczbę trzycyfrową, określającą wartość hodowlaną drzewa pod względem jego stanowiska w zespole i jakości.
+W ten sposób drzewo oznaczone np. liczbami 312 należy do warstwy dolnej, ma strzałę bezbłędną, koronę ścieśnioną, lecz zdolną do regeneracji. Drzewo 143 jest drzewem górującym, o strzale źle ukształtowanej i koronie nadmiernie rozgałęzionej, tzn. jest typowym „[[r:rozpieracz|rozpieraczem]]". Jako drzewa dorodne mogą być traktowane drzewa oznaczone symbolami: 111, 112,211,212, 121,122,221 i 222. Przewaga jedynek w liczbach określających wartość poszczególnych drzew cechuje drzewostany najlepszej jakości.
+Tak sklasyfikowane drzewa pod względem wartości hodowlanej przydziela się następnie do jednej z trzech grup podziału selekcyjnego: dorodnych, pożytecznych, szkodliwych.
+Liczba drzew dorodnych wybieranych na hektarze zależy od [[s:sklad-gatunkowy-drzewostanu|składu gatunkowego drzewostanu]], jego [[j:jakosc-techniczna-drzewostanu|jakości]], [[s:struktura-drzewostanu|struktury]], [[w:wiek-drzewostanu|wieku]] i bonitacji siedliska i waha się w szerokich granicach od 200 do 800 pni na 1 ha. W prawidłowo pielęgnowanym drzewostanie o równomiernym [[z:zwarcie-drzewostanu|zwarciu]], w każdej biogrupie powinno znajdować się jedno drzewo dorodne. Rozmieszczenie tych drzew jest wtedy równomierne co umożliwia regularny rozrost koron, a co zatem idzie - także regularne ukształtowanie pni i systemów [[k:korzen|korzeniowych]] najcenniejszych składników drzewostanu.

t/trzebiez-selekcyjna-e.-ilmurzynskiego.txt · ostatnio zmienione: 2014/03/28 18:10 (edycja zewnętrzna)