Różnice między wybraną wersją a wersją aktualną.
— |
t:torfowiska-niskie [2014/03/26 19:08] (aktualna) |
||
---|---|---|---|
Linia 1: | Linia 1: | ||
+ | ====== Torfowiska niskie ====== | ||
+ | Nie przedstawiają one tak równomiernie wykształconego kompleksu zespołów jak [[t:torfowiska-wysokie|torfowiska wysokie]]. Rozwijające się na nich zespoły występują w postaci mniejszych lub większych płatów rozmieszczonych w zależności od konfiguracji terenu i charakteru podłoża. Utrzymywanie się zespołów niskotorfowiskowych na tym samym miejscu przez dłuższy czas związane jest z tym, że przy rozrastaniu się powodują one stopniowe spiętrzenie się wód przez nie przepływających. W miarę jak torfowisko rośnie na grubość, podnosi się w nim zwierciadło wody, a gromadzące się szczątki roślinne są zabezpieczone przed całkowitym rozkładem. | ||
+ | |||
+ | Zespoły roślinne występujące na torfowiskach niskich należą do dwu różnych klas: //Phragmitetea// i //Scheuchzerio - Caricetea fuscae//. Zespoły należące do pierwszej klasy (torfowiska rzeczno-jeziorne) występują na starorzeczach i jeziorach, tworząc najbardziej zewnętrzny pas przybrzeżny. | ||
+ | |||
+ | Gatunkami wspólnymi, charakterystycznymi dla całego rzędu //Phragmitetalia// są: skrzyp bagienny (//Equisetum fluviatile = E. limosum//), jaskier wielki (//Ranunculus lingua//), kropidło wodne (//Oenanthe aquatica//), żabieniec babka wodna (//Alisma plantago - aquatica//), kosaciec żółty (//Iris pseudacorus//). | ||
+ | |||
+ | Najbardziej u nas rozpowszechnionym zespołem bagiennym jest **zespół trzcin i oczeretów — //Scirpo - Phragmitetum//** z następującymi [[g:gatunek|gatunkami]] charakterystycznymi: oczeret jeziorny (//Schoenoplectus lacustris = Scirpus lacustris//), pałka szerokolistna (//Typha latifolia//), jeżogłówka gałęzista (//Sparganium ramosum//), szczaw lancetowaty (//Rumex hydrolapathum//), łączeń baldaszkowy (//Butomus umbellatus//), a także trzcina pospolita (//Phragmites australis = Ph. communis//). | ||
+ | |||
+ | Zespół ten posuwa się najdalej od brzegu w głąb zbiornika. W wodach stojących, na miejscach płytszych niż te, gdzie ma swoje optymalne warunki występowania //Scirpo - Phragmitetum//, rozwijają się zespoły wysokich turzyc ze związku //Magnocaricion elatae//. Zwykle zajmują one najbardziej przybrzeżny pas wokół starorzeczy i jezior, na zewnątrz od pasa trzcin i oczeretów. | ||
+ | |||
+ | Spośród zespołów tu występujących najgłębsze wody zarasta **//Caricetum rostratae vesicariae//** z gatunkami charakterystycznymi: turzycą sztywną (//Carex elata = C. Hudsonii//), tarczycą pospolitą (//Scutellaria galericulata//), ożanką czosnkową (//Teucrium scordium//) i starcem bagiennym (//Senecio paludosus//). | ||
+ | |||
+ | W miejscach najpłytszych natomiast występuje **zespół //Caricetum gracilis//** z gatunkami charakterystycznymi: turzycą zaostrzoną (//Carex gracilis//), turzycą błotną (//C. acutiformis//) i turzycą brzegową (//C. riparia//). W najsuchszej porze roku płaty tego zespołu często wysychają tak, że można po nich chodzić suchą nogą. | ||
+ | |||
+ | |||
+ | **Zespoły klasy //Scheuchzerio - Caricetea fuscae//** występują na torfowiskach niskich zwanych darniowymi i wykształcają się rozmaicie, zależnie od zasobności podłoża w [[m:makroelementy-i-mikroelementy-glebowe|sole mineralne]] i [[o:odczyn-gleby|kwasowości]]. | ||
+ | |||
+ | Tam gdzie podłoże przesiąknięte jest przez wody przepływowe mezo- lub oligotroficzne o pH 4—6, wykształcają się **zespoły związku //Caricion canescentis fuscae//** z gatunkami charakterystycznymi: jaskrem płomiennikiem (//Ranunculus flammula//), fiołkiem błotnym (//Viola palustris//), wierzbownicą błotną (//Epilobium palustre//), przetacznikiem błotnym (//Veronica scutellata//), wełnianką wąskolistną (//Eriophorum angustifolium//) i turzycą pospolitą (//Carex nigra = C. fusca//). | ||
+ | |||
+ | |||
+ | U nas znany jest lepiej tylko jeden **zespół //Carici - Agrostietum caninae//**, z gatunkami charakterystycznymi: turzycą siwą (//Carex canescens//), turzycą gwiazdkowatą (//C. echinata = C. stellulata//) i mietlicą rozłogową (//Agrostis stolonifera//). | ||
+ | |||
+ | |||
+ | Na podłożu przesiąkniętym przez wody eutroficzne o pH 6,5—8,2 rozwijają się **zespoły związku //Caricion davallianae//** z gatunkami charakterystycznymi: tłustoszem pospolitym (//Punguicula vulgaris//), kosatką kielichową (//Tofieldia calyculata//), wełnianką szerokolistna (//Eriophorum latifolium//), turzycą Davalla (//Carex davalliana//), turzycą dwupienną (//C. dioica//), turzycą żółtą (//C.flava//), kruszczykiem błotnym (//Epipactis palustris//), storczykiem kukułką szerokolistna (//Dactylorhiza majalis = Orchis latifolia//) oraz mchem //Campylium stellatum//. | ||
+ | |||
+ | |||
+ | W tych zbiorowiskach mogą występować prawnie chronione gatunki: gnidosz królewski (//Pedicularis sceptrum - carolinum//), gnidosz rozesłany (//P. syhatica//), wymienione wyżej storczyki. | ||
+ | |||
+ | W związku z przeprowadzonymi na dużą skalę pracami melioracyjnymi i osuszeniem torfowisk, naturalne zespoły torfowiskowe zmieniają charakter i gwałtownie zanikają. Powinny być objęte ochroną. |