Różnice między wybraną wersją a wersją aktualną.
— |
t:topola-biala-charakterystyka-hodowlana [2013/09/15 12:41] (aktualna) |
||
---|---|---|---|
Linia 1: | Linia 1: | ||
+ | ====== Topola biała ====== | ||
+ | |||
+ | **TOPOLA BIAŁA** — //Populus alba// L. | ||
+ | |||
+ | |||
+ | ===== Występowanie ===== | ||
+ | |||
+ | [[t:topola-biała|Topola biała]] (//P. alba// var. //europaea//) (białodrzew) zasięgiem swoim obejmuje Półwysep Iberyjski, kraje śródziemnomorskie, Europę środkową i wschodnią, Kaukaz, Azję Mniejszą i Azję środkową oraz zachodnią i Syberię. Nie występuje w północnej Francji, na Wyspach Brytyjskich i w Skandynawii. W [[f:forma|formie]] najbardziej typowej [[o:odmiana|odmiana]] topoli białej (var. //europaea// ) rośnie na północ od łuku Alp i Karpat, a zatem i w Polsce (Bugała 1973). W Polsce występowała na całym obszarze, podobnie jak i w innych krajach, została jednak wyniszczona w dolinach wielu naszych rzek. Zachowała się m.in. w dolinach: Wisły, Bugu, Warty, Sanu i Dunajca. W dolinie Odry spotykana jest rzadko. Na terenach tych rośnie pojedynczo lub w grupach jako naturalny komponent bardzo zniekształconych lasów łęgowych (Bugała 1973). | ||
+ | |||
+ | ===== Wymagania siedliskowe ===== | ||
+ | |||
+ | {{ :p:populus.alba.jpg?400x300|Topola biała}} | ||
+ | |||
+ | ==== Klimat ==== | ||
+ | |||
+ | Zasięg topoli białej wskazuje, że rośnie zarówno w warunkach ciepłego klimatu śródziemnomorskiego, jak i kontynentalnego. | ||
+ | |||
+ | ==== Światło ==== | ||
+ | |||
+ | Jest ona [[g:gatunek|gatunkiem]] światłożądnym. Wymagania świetlne białej topoli są zatem równie wysokie, jak innych gatunków rodzaju //[[t:topola-populus|Populus]]// (Bauer 1968, Bugała 1973). | ||
+ | |||
+ | ==== Wilgotność ==== | ||
+ | |||
+ | Białodrzew rośnie dobrze na stanowiskach wilgotnych, okresowo zalewanych (łęgi), ale także na suchych, słonecznych, lessowych zboczach jarów i wzgórz (Tyszkiewicz 1956, Bugała 1973). | ||
+ | Omawiana topola jest uznawana za gatunek o małych wymaganiach w stosunku do wilgotności powietrza i umiarkowanych pod względem zawartości wody w [[g:gleba-lesna|glebie]] (Bauer 1968). | ||
+ | |||
+ | ==== Gleba ==== | ||
+ | |||
+ | Topolę białą cechuje szeroki zakres tolerancji w stosunku do [[g:gleba-lesna|gleby]], także bowiem w warunkach naturalnego występowania rośnie na glebach o różnej żyzności i wilgotności. | ||
+ | Występuje na [[m:mady-rzeczne|madach]] od piaszczystych do ciężkich gliniastych, a więc żyznych i bardzo wilgotnych. Najlepiej rośnie na madach gliniastych, drobnoziarnistych, okresowo zalewanych, obfitych w namuły naniesione przez powodzie i z wodą ruchomą (Bugała 1973). | ||
+ | |||
+ | Na glebach ubogich, piaszczystych, okresowo przesuszanych rośnie słabo. Białodrzew nie znosi gleb zabagnionych, bardzo kwaśnych i torfiastych. Zalecany jest do utrwalania wydm piaszczystych, wiąże się to ze zdolnością wykształcania bardzo szerokiego systemu [[k:korzen|korzeniowego]] i wiązania nim piasku (Bugała 1973). W Afryce bywa sadzony na skrajach oaz, gdzie wyrasta jako niskie [[d:drzewa|drzewo]] lub [[k:krzewy|krzew]] (Tyszkiewicz 1956). | ||
+ | |||
+ | ===== Siedliskowe typy lasu ===== | ||
+ | |||
+ | {{ :p:populus_alba_trunk.jpg?300|Topola biała}} | ||
+ | |||
+ | Białodrzew jest naturalnym składnikiem [[l:las-legowy-ll|lasu łęgowego]], gdzie jako gatunek współpanujący lub [[g:gatunek-domieszkowy|domieszkowy]] towarzyszy [[t:topola-czarna|topoli czarnej]], [[w:wierzba-salix|wierzbom]], a niekiedy [[d:dab-quercus|dębom]] i [[w:wiaz-ulmus|wiązom]]. | ||
+ | |||
+ | ===== Wrażliwość na zanieczyszczenia przemysłowe ===== | ||
+ | |||
+ | |||
+ | Topola biała jest mało wrażliwa na NaCl i należy do grupy gatunków najbardziej odpornych na uszkodzenia drzew w rejonach przemysłowych. | ||
+ | |||
+ | ===== Wzrost ===== | ||
+ | |||
+ | Siewki topoli białej rosną w pierwszym roku stosunkowo wolno, dorastają do wysokości 20-30 cm. W korzystnych warunkach drzewa w wieku 20-30 lat osiągają 25-30 m wysokości i 50-70 cm pierśnicy. Intensywny wzrost na wysokość i grubość trwa do około 40-50 roku życia, po tym okresie maleje. Białodrzew jest gatunkiem długowiecznym, żyje bowiem 200-300 (500) lat (Bugała 1973). Osiąga wysokość około 40 m i pierśnicę 120-220 cm (Seneta 1973). | ||
+ | |||
+ | ===== Odnawianie ===== | ||
+ | |||
+ | W warunkach naturalnego występowania odnawia się z [[n:nasiona|nasion]] i z odrostów korzeniowych. Topolę białą, podobnie jak i czarną należy wprowadzać głównie na terenach, gdzie zachowały się lasy łęgowe. Zgodnie z sugestią Myczkowskiego (1971) w lesie łęgowym należy przyjąć następujący [[s:sklad-gatunkowy-drzewostanu|skład gatunkowy]]: białodrzew 3, [[t:topola-czarna|topola czarna]] 2, [[t:topola-szara|topola szara]] 2, [[w:wierzba-biała|wierzba biała]] 2, [[w:wierzba-krucha|wierzba krucha]] 1, pojedynczo [[d:dąb-szypułkowy|dąb szypułkowy]]. | ||
+ | |||
+ | Do wprowadzenia topoli białej można wykorzystać sadzonki pozyskane z odrośli korzeniowych lub wyhodowane ze zrzezów korzeniowych (Suszka 1973). Zaleca się sadzonki O-K/2/O lub OK/2/1. | ||
+ | Wprowadzamy w formie zmieszania i [[w:wiezba|więźbie]] zalecanej dla sokory. Sadzi się w doły wykopane bezpośrednio przed sadzeniem. Niektóre typy topoli białej dobrze rozmnażają się ze zrzezów normalnych (zdrewniałych). | ||
+ | Topola biała, podobnie jak i [[t:topola-osika|osika]] oraz topola czarna, odnawia się dobrze z nasion, wymagane jest jednak dobre przygotowanie gleby i troska o zapewnienie korzystnych warunków świetlnych. Topola biała często bywa wysadzana przy drogach, w dolinach rzek, a także w parkach. | ||
+ | |||
+ | ---- | ||
+ | Źródło: Jaworski A. "Charakterystyka hodowlana drzew leśnych" Kraków 1995 |