Stałość fitosocjologiczna zbiorowiska roślinnego

Na podstawie zestawionej tabeli szeregu zdjęć wykonanych w tym samym zespole możemy łatwo stwierdzić, że pewne gatunki występują w bardzo wielu zdjęciach, inne zaś tylko w niektórych.

Występowanie danego gatunku w pewnej liczbie fitocenoz (od 0,0 do 100%) danego zespołu nazywamy jego stałością fitosocjologiczną.

Stałość można przedstawić w procentach, bądź też stopniach stałości skali BRAUN-BLANQUETA, według której wyróżniamy 5 stopni:

  • Vskładniki stałe, tj. występujące w 81—100% wszystkich zdjęć (płatów wziętych pod uwagę),
  • IVskładniki częste, tj. występujące w 61—80% zdjęć,
  • IIIskładniki średnio częste, tj. występujące w 41—60% zdjęć,
  • IIskładniki niezbyt częste, tj. występujące w 21—40% zdjęć,
  • Iskładniki rzadkie lub sporadyczne, tj. występujące w 1—20% zdjęć.

Dokładniej możemy wyrazić stałość w postaci ułamka zwyczajnego, którego licznikiem jest liczba zdjęć, w których występował dany gatunek, a mianownikiem — ogólna liczba zdjęć uwzględnionych; np. 17/20 oznacza, że na ogólną liczbę 20 zdjęć zespołu dany gatunek występuje tylko w 17. Ułamki te łatwo można przeliczyć na procenty i w tej formie wyrazić stałość. W podanym tu przykładzie stałość wyniesie 17/20 = 85%. Im więcej zdjęć danego zespołu możemy wziąć pod uwagę, tym określenie to jest pewniejsze. Przy liczbie zdjęć mniejszej od 10 określenie stopnia stałości jest bardzo niepewne.

Stałość fitosocjologiczna jest zupełnie niezależna od ilościowości. Piąty stopień stałości (V) może osiągnąć zarówno gatunek panujący w zespole, jak też gatunek występujący w pojedynczych okazach, bądź też i taki, który w jednych płatach spotyka się bardzo obficie, w innych bardzo skąpo, byleby znajdował się co najmniej w 80% zdjęć.

Pod względem ekologicznym stopień stałości oznacza, w jakim procencie płatów zespołu dany gatunek wchodzi w rachubę jako współkonkurent. Inne dane, jak ilościowość, towarzyskość i żywotność, przyczyniają się do bliższego określenia jego wartości konkurencyjnej.

Przy oznaczaniu stopnia stałości należy brać pod uwagę tylko płaty zespołu dobrze rozwinięte, mające normalną, charakterystyczną dla niego kombinację gatunków. Fragmenty zespołu należy wykluczyć. Wielkość uwzględnionych płatów może nie być brana pod uwagę. Jednak tam, gdzie chodzi o porównanie statyczne, np. w celu porównania kilku zespołów pod względem liczby gatunków o różnych stopniach stałości, należy się posługiwać stale jednakową powierzchnią.

s/stalosc-fitosocjologiczna-zbiorowiska-roslinnego.txt · ostatnio zmienione: 2013/09/15 12:41 (edycja zewnętrzna)