Różnice
Różnice między wybraną wersją a wersją aktualną.
| — |
r:rdza-gruszy-i-jalowca [2013/09/15 12:41] (aktualna) |
||
|---|---|---|---|
| Linia 1: | Linia 1: | ||
| + | ====== Rdza gruszy i jałowca ====== | ||
| + | |||
| + | Sprawca: //Gymnosporangium sabinae// (Dicks.) Wint. | ||
| + | |||
| + | Choroba występuje na [[g:grusza-pospolita|gruszy]] lub [[j:jarzab-sorbus|jarzębinie]] oraz [[j:jalowiec-juniperus|jałowcu]], głównie //[[j:jalowiec-sawina|Juniperus sabina]]//, ale też //[[j:jalowiec-wirginijski|J. virginiana]]//, //J. oxycedrus// i //J. phoenica//. Nie jest zbyt szkodliwa. | ||
| + | |||
| + | ===== Objawy ===== | ||
| + | |||
| + | [[p:pien|Pnie]] i gałęzie jałowca nabrzmiewają wrzecionowato w niektórych miejscach. W kwietniu i maju z tych miejsc wyrastają brunatne, później brunatnożółte, galaretowate utwory w kształcie języków, długości do 1,5 cm. W pełni lata na górnej stronie [[l:liscie|liści]] gruszy lub jarzębiny powstają najpierw żółte, później czerwone plamy z czarnymi punktami (pykniami) w środku. Wkrótce potem na dolnej stronie porażonych liści pojawiają się żółtobrunatne lub brunatne szorstkie plamy (grupy ecjów). | ||
| + | |||
| + | ===== Sprawca ===== | ||
| + | |||
| + | Grzyb //Gymnosporangium sabinae// (//Basidiomycotina, Uredinales//) jest rdzą niepełnocyklową, bez stadium II (uredo) w cyklu rozwojowym. Stadia O i I ukazują się w lecie na liściach gruszy lub jarzębiny, stadium III — wiosną na jałowcach. Ecjospory zakażają pędy jałowców. Grzybnia rozwija się najpierw w tkance korowej (powodując nadmierny rozwój elementów miękiszowych), a potem w [[d:drewno|drewnie]], które wytwarza szersze pierścienie przyrostu rocznego, szersze [[p:promienie-drzewne|promienie rdzeniowe]] i nieregularnie przebiegające (kręte) [[c:cewki|cewki]]. Od zakażenia do pogrubienia [[p:pedy|pędów]] i wytworzenia się na nich teliów upływa około półtora roku. Grzybnia zimuje w nabrzmieniu i wytwarza prawie co rok nowe telia, aż wreszcie zamiera razem z partią pędu położoną powyżej porażonego miejsca. Teliospory powstałe w języczkowatych teliach mogą zaraz kiełkować w nietypowe podstawki, a wytworzone na nich sporidia zakażają liście pierwszego gospodarza. Po wykiełkowaniu teliospor telia zanikają. | ||
| + | |||
| + | ===== Warunki sprzyjające ===== | ||
| + | |||
| + | Warunki sprzyjające to występowanie w pobliżu siebie jałowców oraz grusz lub jarzębin, ponieważ patogen nie może przeżyć bez przechodzenia z jednego gospodarza na drugiego (bezwzględnie heterogeniczny łańcuch zarazkowy). | ||
| + | |||
| + | ===== Ochrona ===== | ||
| + | |||
| + | Ochrona grusz jest rzadko stosowana i polega na usuwaniu jałowców (lub wyłamywaniu porażonych gałęzi) z pobliża sadów gruszowych. Mniejsze egzemplarze cennych jałowców można okrywać płachtami, gdy pojawią się na nich telia, aby zapobiec rozsiewaniu się sporidiów i zakażaniu grusz. Patogen jest wrażliwy na opryskiwanie preparatami zawierającymi karboksynę lub oksykarboksynę (Vitavax, Plantavax). Jałowców się nie chroni. | ||
| + | ---- | ||
| + | Źródło: Karol Mańka i Małgorzata Mańka "Choroby drzew i krzewów leśnych" Warszawa 1993 | ||
| + | |||