Różnice

Różnice między wybraną wersją a wersją aktualną.

@@ Linia 1: / Linia 1: @@
+====== Przechowywanie nasion ======
+Oczyszczone i podsuszone [[n:nasiona|nasiona]] [[d:drzewa|drzew]] i [[k:krzewy|krzewów]] należy zabezpieczyć do chwili wysiewu w ten sposób, aby podczas przechowywania nie utraciły swej wartości siewnej. Przechowując [[p:podsuszanie-nasion|podsuszone nasiona]] należy pamiętać, że ma się do czynienia z organizmami żywymi, w których - choć w zwolnionym tempie - zachodzą bez przerwy procesy życiowe. Zakłócenie normalnego przebiegu tych procesów prowadzi bardzo często do znacznego zmniejszenia wartości nasion, a niekiedy nawet powoduje całkowitą utratę tej wartości. Szczególnie niebezpieczne jest zwiększenie intensywności oddychania. Oddychanie nasion jest tym silniejsze, im bardziej są one wilgotne, a temperatura otoczenia - wyższa. Należy zaznaczyć, że zwiększona wilgotność nasion ma silniejszy wpływ na proces oddychania niż zwiększona temperatura.
+Nasiona gatunków roślin drzewiastych ze strefy klimatu umiarkowanego można podzielić na dwie kategorie:
+  * nasiona znoszące podsuszenie do niskiego poziomu wilgotności lub odwodnienie całkowite (**kategoria „orthodox"**),
+  * nasiona nie znoszące odwodnienia lub tolerujące odwodnienie tylko częściowe, do wysokiego progu wilgotności (**kategoria „recalcitrant"**).
+Nasiona z kategorii „orthodox" można natychmiast po zbiorze i oczyszczeniu podsuszyć do wilgotności 10% lub jeszcze niżej, co umożliwia ich przechowywanie w stanie odwodnionym w szczelnie zamkniętych pojemnikach. Pojemniki takie chronią przechowywane nasiona przed zmianami poziomu wilgotności. W zasadzie dla większości [[g:gatunek|gatunków]] drzew i krzewów liściastych bezpiecznym zakresem poziomu wilgotności jest 8-10% (w stosunku do ich świeżej masy).
+Nasiona gatunków drzew i krzewów iglastych z północnej strefy klimatu umiarkowanego należą do kategorii „orthodox". Konsekwencją wyłuszczenia ich nasion z szyszek w wyłuszczarniach cieplnych lub cieplno-mechanicznych jest dość silne podsuszenie, często do wilgotności 6-8%. W temperaturach podwyższonych i przy sprawnym odprowadzaniu nawilżonego powietrza można nasiona podsuszyć nawet do 5-6%. Ma to duże znaczenie dla długookresowego przechowywania nasion ([[s:swierk-pospolity|świerk]], [[s:sosna-pinus|sosna]], [[m:modrzew-larix|modrzew]], [[j:jedlica-zielona-daglezja-zielona|jedlica]]). Nasiona gatunków iglastych pozyskiwane innymi sposobami ([[c:cis-pospolity|cis]], [[j:jalowiec-juniperus|jałowiec]], [[j:jodła|jodła]]) można również podsuszyć do stosunkowo niskiego poziomu wilgotności.
+Do kategorii „recalcitrant" należą nasiona kilku gatunków drzew o wielkich nasionach ([[d:dab-quercus|dęby]], [[k:kasztanowiec-bialy|kasztanowce]], [[k:kasztan-jadalny|kasztan jadalny]], [[k:klon-jawor|jawor]], [[k:klon-srebrzysty|klon srebrzysty]]). Ich nasiona po zbiorze cechuje wysoka wilgotność, dochodząca u kasztanowca do 40-45%, u dębów do 40-48%, u jaworu do 40%, a u klonu srebrzystego ([[s:skrzydlak|skrzydlaki]]) do 52%. Zgromadzone w większych ilościach, umieszczone w niewentylowanych workach czy pojemnikach w temperaturze pokojowej szybko się zagrzewają. Jest to dowodem ich wzmożonego oddychania i może doprowadzić do zepsucia się nasion. Dolne progi dopuszczalnej wilgotności są tu wysokie i wynoszą przykładowo dla nasion kasztanowca 38%, dla żołędzi dębu 40%, dla skrzydlaków jaworu 24%, a dla skrzydlaków klonu srebrzystego 52%.
+Przechowując takie nasiona należy dążyć do obniżenia intensywności ich oddychania aż do możliwego minimum. Można to zapewnić przez schłodzenie nasion i przetrzymywanie ich w obniżonej temperaturze.
+Ze względu na znaczną wilgotność nie można jednak obniżyć temperatury przechowywania poniżej poziomu krytycznego, w którym dochodzi do uszkodzeń mrozowych, a przy dalszej obniżce temperatury nasiona giną. Poziom ten wynosi dla żołędzi około -5°C.
+  * [[p:przechowywanie-nasion-na-potrzeby-bieżące|Przechowywanie nasion na potrzeby bieżące]],
+  * [[d:długookresowe-przechowywanie-rezerw-nasion|Długookresowe przechowywanie rezerw nasion]].

p/przechowywanie-nasion.txt · ostatnio zmienione: 2013/09/15 12:41 (edycja zewnętrzna)