Różnice między wybraną wersją a wersją aktualną.
— |
p:pedy-roczne [2013/09/15 12:40] (aktualna) |
||
---|---|---|---|
Linia 1: | Linia 1: | ||
+ | ====== Pędy roczne ====== | ||
+ | |||
+ | W życiu naszych roślin drzewiastych procesy wzrostu i rozwoju pewnych organów podlegają okresowym zmianom, zbiegającym się ze zmianami pór roku. Na początku każdego okresu wegetacyjnego rozwija się pewna liczba zimujących [[p:paki|pąków]], z których powstają [[p:pedy|pędy]]. Pędy te przez pewien czas przyrastają, ale już przed upływem okresu wegetacyjnego kończą wzrost na długość wykształcaniem pąka wierzchołkowego. | ||
+ | |||
+ | Pędy, które wyrosły z pąków na wiosnę i po osiągnięciu pewnej długości pod koniec okresu wegetacyjnego wykształciły pąki szczytowe i boczne nazywamy **pędami rocznymi**. | ||
+ | |||
+ | W wyrośniętym pędzie rocznym międzywęźla mogą być długie lub wybitnie krótkie. W pierwszym wypadku pęd nazywamy pędem wydłużonym (długopędem) w drugim — pędem skróconym (krótkopędem). Pędy wydłużone mają wyraźnie wydłużone międzywęźla, czyli odcinki łodygi zawarte między węzłami, stanowiącymi miejsca przyczepu [[l:liscie|liści]] i pąków. Z pędów wydłużonych zbudowany jest główny szkielet [[k:korona|korony]] [[d:drzewa|drzewa]]; zazwyczaj są to pędy płonne (sterylne), na których nie występują [[k:kwiaty|kwiaty]]. | ||
+ | |||
+ | Pędy skrócone wykazują bardzo niewielkie przyrosty roczne, niekiedy tak małe, że liście, które na pędach wydłużonych są oddalone od siebie, skupione są tutaj w pozornych okółkach lub pęczkach. Na typowych pędach skróconych występują jedynie pąki szczytowe, brak natomiast pąków bocznych, np. u [[m:modrzew-europejski|modrzewia]] (//Larix//), [[m:milorzab-dwuklapowy|miłorzębu]] (//Ginkgo//), [[c:cedr|cedru]] (//Cedrus//). | ||
+ | |||
+ | U niektórych drzew i [[k:krzewy|krzewów]] różnice morfologiczne między pędami wydłużonymi i skróconymi są bardzo wyraźne. Na pędach skróconych u niektórych [[g:gatunek|gatunków]] wyrastają z reguły kwiaty i zawiązują się [[o:owoce|owoce]], np. u [[t:topola-populus|topoli]] (//Populus//), [[j:jablon-dzika|jabłoni]] (//Malus//) i [[s:sliwa-domowa|śliwy]] (//Prunus//). | ||
+ | |||
+ | Liście właściwe u niektórych gatunków drzew tworzą się wyłącznie na krótkopędach, np. u [[s:sosna-zwyczajna|sosen]]: na długopędach występują wyłącznie małe łuskowate zanikające liście, na krótkopędach zaś liście właściwe, wykształcone w postaci [[i:igly-liscie-iglaste|igieł]]. Pędy skrócone mogą rosnąć przez wiele lat, a ich pąki szczytowe dają zwykle minimalny przyrost; niekiedy przekształcają się one w pędy wydłużone, zwykle jednak wcześnie zamierają. [[k:korona|Korony]] drzew młodych są utworzone prawie wyłącznie z pędów wydłużonych, natomiast pędy skrócone występują często na drzewach starszych. Liście pędów wydłużonych i pędów skróconych różnią się wielkością i kształtem. | ||