Różnice między wybraną wersją a wersją aktualną.
— |
o:orzech-wloski [2013/09/15 12:40] (aktualna) |
||
---|---|---|---|
Linia 1: | Linia 1: | ||
+ | ====== Orzech włoski ====== | ||
+ | |||
+ | //Juglans regia// **L.** — orzech włoski (królewski) | ||
+ | |||
+ | {{ :o:orzech_wloski_1.jpg?nolink&230|}} | ||
+ | {{ :o:orzech_wloski.jpg?nolink&210|}} | ||
+ | |||
+ | [[d:drzewa|Drzewo]] dorastające do wysokości 30 m i pierśnicy 1 m. | ||
+ | |||
+ | W [[l:las|lesie]] wytwarza [[k:korona|koronę]] niedużą, wysoko osadzoną, na wolnej przestrzeni szeroką i nisko osadzoną; żyje do 300 lat. [[k:kora|Kora]] przez wiele lat na [[p:pien|pniu]] jest gładka, popielata, później spękana. | ||
+ | |||
+ | [[p:pedy|Pędy]] są nagie, [[l:liscie|liście]] złożone z niewielu (5—9) dość szerokich, eliptycznych, prawie całobrzegich listków. | ||
+ | [[o:owoce|Owoce]] kuliste, okryte mięsistą, zieloną, biało nakrapianą łupiną (egzokarp), która po dojrzeniu brązowieje i pęka; skorupa (endokarp) słabo urzeźbiona lub nieco bruzdkowana. | ||
+ | |||
+ | Orzech włoski zaczyna owocować w wieku 10—12 lat; obradza co 2—3 lata. Zdolność kiełkowania świeżych [[n:nasiona|nasion]] wynosi około 80%. Nasiona orzecha należy [[s:stratyfikacja-nasion|stratyfikować]], w przeciwnym razie przelegują. | ||
+ | |||
+ | System korzeniowy wytwarza silny; [[k:korzen|korzeń]] palowy już w pierwszym roku osiąga długość 0,6 m. Jeśli rośnie na [[g:gleba-lesna|glebach]] płytkich, to wykształca system korzeniowy powierzchniowy. Dobrze rośnie na glebach świeżych, bogatych w [[p:prochnica-lesna|próchnicę]] i wapno. | ||
+ | |||
+ | {{ :o:orzech_wloski_2.jpg?nolink&200|}} | ||
+ | |||
+ | [[g:gatunek|Gatunek]] światłożądny i ciepłolubny, wrażliwy na późne przymrozki wiosenne. Rośnie szybko, już w pierwszym roku dorasta do 50 cm wysokości. Rozmnaża się z nasion, daje także odrośle z pnia. | ||
+ | |||
+ | [[d:drewno|Drewno]] ma bardzo cenne, średnio ciężkie, mocne, o [[t:twardziel|twardzieli]] zabarwionej na kolor brązowoszary i o ładnym rysunku; łatwe do obróbki i dobrze się polerujące. Użytkowane jest do wyrobu cennych mebli, na okleiny, instrumenty muzyczne, do wyrobu kolb broni myśliwskiej itp. | ||
+ | |||
+ | Ojczyzną orzecha włoskiego jest Wschód; pochodzi z pogórza Azji Mniejszej, występuje także w środkowej Azji i na Bałkanach. Uprawiany jest jako drzewo owocowe dla swych cennych owoców; nasz klimat znosi dość dobrze, jednak w czasie ostrych zim wymarza. |