Różnice

Różnice między wybraną wersją a wersją aktualną.

Odnośnik do tego porównania

o:olsza-zielona-charakterystyka-hodowlana [2013/09/15 12:40] (aktualna)
Linia 1: Linia 1:
 +====== Olsza zielona - charakterystyka hodowlana ======
  
 +
 +**OLSZA ZIELONA** (kosa olcha) — //Alnus viridis// (Chaix) Lam. et DC.
 +
 +
 +
 +===== Występowanie =====
 +
 +Główny obszar jej rozsiedlenia stanowią Alpy i Karpaty, góry południowych Niemiec (Schwarzwald) i Las Czeski. Nie występuje w Wogezach, Lesie Bawarskim i Sudetach. Rośnie także w Azji (Syberia) i Północnej Ameryce (Materiały ETH).
 +Główny obszar jej występowania rozciąga się powyżej 1300 m npm; w Karpatach od 1000 do 1800 m npm (maksymalnie 2100 m), a w Alpach od 1500 do 2000 m npm (maksym. 2800 m).
 +Optymalne warunki znajduje na mokrych, zacienionych stokach północnych i zachodnich ekspozycjach w Alpach i Karpatach.
 +
 +
 +W Polsce występuje w Bieszczadach. Naturalne zarośla [[o:olsza-zielona|olszy kosej]] występują jedynie w grupie Halicza i Tarnicy oraz na Wielkiej Rawce. Duże kompleksy zarośli olszowych, naturalnych i wtórnie rozwiniętych na siedliskach leśnych, grupują się na północnych zboczach Wielkiej Rawki, na Bukowym Berdzie, Krzemieniu, Haliczu, Tarnicy i Rozsypańcu. Niewielkie jej grupy lub nawet łany spotyka się zatem na wszystkich wyższych szczytach (Zarzycki 1963).
 +
 +===== Wymagania siedliskowe =====
 +{{ :o:alnus_viridis.jpg?300|Olsza zielona}}
 +==== Klimat ====
 +
 +Zajmuje wilgotne, zacienione zbocza stref subalpejskich (Materiały ETH). W Bieszczadach występuje na zboczach i w żlebach ponad górną granicą [[l:las|lasów]] [[b:buk-pospolity|bukowych]] (Zarzycki 1963).
 +
 +
 +
 +==== Światło ====
 +
 +[[g:gatunek|Gatunek]] światłożądny do półcienistego; może wzrastać pod rozluźnioną osłoną [[m:modrzew-larix|modrzewia]] (Materiały ETH).
 +
 +==== Temperatura ====
 +
 +Gatunek niewymagający, znosi niskie temperatury wyższych położeń górskich (Materiały ETH, Mayer 1977).
 +
 +==== Wilgotność ====
 +{{ :o:alnus_viridis-3.jpg?300|Olsza zielona}}
 +Pod tym względem ma wysokie wymagania, lubi wilgotne powietrze, kotlinki na stokach i spływającą wodę po zboczach. W suchszych partiach zboczy Alp wypiera ją [[s:sosna-gorska|kosówka]] (Materiały ETH). Unika stale podmokłych terenów. W Bieszczadach, gdzie brak kosówki, olsza zielona zajmuje zarówno wilgotne żleby, jak i suche, kamieniste zbocza (Zarzycki 1963).
 +
 +==== Gleba ====
 +
 +Optymalne warunki wzrostu znajduje na lekkich [[g:gleby-brunatne|glebach brunatnych]], wilgotnych, przepuszczalnych, bogatych w składniki odżywcze (często ubogich w wapień), biologicznie bardzo aktywnych (obecność dżdżownic) (Mayer 1977).
 +W Alpach rośnie na ciągach lawinowych, na stromych stokach z [[g:gleby-inicjalne-rumoszowe-regosole|glebą inicjalną]], w łożyskach strumyków. Lubi płynące, spadające wody, unika wód zastojowych, woli wilgotne, stabilne, kamieniste podłoże. Występuje częściej na [[g:gleba-lesna|glebach]] o podłożu krzemionkowym, ze względu na równomierne zaopatrzenie w wodę. W Bieszczadach rośnie na glebie skrytobielicowej (Materiały ETH, Zarzycki 1963).
 +
 +===== Zbiorowiska =====
 +
 +Olsza zielona w Bieszczadach występuje w dwóch [[z:zbiorowiska-roslinne|zbiorowiskach]]: borowym i ziołoroślowym (Zarzycki 1963).
 +
 +===== Zagrożenia   abiotyczne =====
 +
 +Jest wrażliwa na upały i susze (Materiały ETH).
 +
 +===== Wzrost =====
 +
 +
 +Jako [[k:krzewy|krzew]] dorasta do 2 m wysokości. W warunkach optymalnych przyjmuje formę małego drzewka 3-6 (8) m (Mayer 1977). Najstarszy badany przez Zarzyckiego (1963) okaz olszy zielonej liczył 43 lata.
 +
 +===== Odnawianie =====
 +{{ :o:alnus_viridis-2.jpg?300|Olsza zielona}}
 +Olsza zielona jest w górach cennym gatunkiem ochronnym, zapobiega na obszarach zagrożonych lawinami uszkodzeniom gleby i erozji. Nie jest jednak krzewem, który chroni bezpośrednio przed lawinami, ze względu na łatwe obsuwanie się z niej śniegu. Olsza zielona jest wykorzystywana do zapobiegania powstawaniu usuwisk na terenach erozyjnych. Jako gatunek pionierski, przy zalesianiu wilgotnych gleb terenów wyższych położeń górskich (Bieszczady) przyczynia się do odwadniania i pełni rolę melioracyjną. Pod luźną osłoną olszy kosej odnawiają się [[s:swierk-pospolity|świerk]] i [[m:modrzew-europejski|modrzew]], jest więc ona gatunkiem przedplonowym.
 +Tworzy często naturalne zbiorowiska pionierskie, poprzedzające sukcesję lasu jaworowo-bukowego. Wskazuje to na możliwość wykorzystania olszy zielonej jako przedplonu dla wymienionych gatunków (Zarzycki 1963). W Bieszczadach należy ją wykorzystywać przy odtwarzaniu górnej granicy lasu.
 +
 +Olsza rozmnaża się naturalnie przez [[s:samosiew|samosiew]] wszędzie tam, gdzie nie napotyka konkurencji roślin, a także wegetatywnie, dając odrośla korzeniowe (Zarzycki 1963, Mayer 1977). Odnawiając ją należy więc wykorzystać sadzonki powstałe ze zrzezów korzeniowych.
 +Olsza zielona nie nadaje się do zalesiania suchych stanowisk z glebami szkieletowymi (stanowiska kosówki) (Materiały ETH, Mayer 1977).
 +----
 +Źródło: Jaworski A. "Charakterystyka hodowlana drzew leśnych" Kraków 1995 
o/olsza-zielona-charakterystyka-hodowlana.txt · ostatnio zmienione: 2013/09/15 12:40 (edycja zewnętrzna)