Ols typowy — Carici elongatae-Alnetum KOCH 1926 (sensu lato)

W przeciwieństwie do zarośli łozowych ols typowy jest już zbiorowiskiem leśnym.

Przedstawia on typ lasu wysokopiennego, w którym drzewa osiągają znaczne zwarcie (50—80%). Dno lasu kształtuje się niejednolicie. U nasady krzewów i pni drzew występują kępy powstałe przez nagromadzenie się humusu i namułów wokół korzeni przybyszowych, które z powodu wahania poziomu wody gruntowej wyrastają na różnej wysokości.

Kępy osiągają nieraz znaczne rozmiary, 60 cm wysokości i do 2 m średnicy, toteż olsy mają więcej miejsc suchych niż zbiorowiska łozowe. Zagłębienia pomiędzy kępami są stale wilgotne i grząskie, a przez długi okres w ciągu roku zatopione wodą. W związku z powyższym w olsach panuje specjalnie wilgotny mikroklimat oraz swoiste warunki dla przebiegu procesów glebowych i rozwoju roślinności.

Warstwę drzew z reguły stanowi olsza czarna (Alnus glutinosa), niekiedy towarzyszą jej jesion (Fraxinus excelsior), brzoza omszona (Betula pubescens) i świerk (Picea abies), zwłaszcza w północnej części jego zasięgu.

W warstwie krzewów, niekiedy silnie rozwiniętej, występują wierzby, zazwyczaj te same, które spotykamy w zaroślach łozowych, a więc wierzba szara (Salix cinerea), uszata (S. auriata) i inne. Można tu również spotkać kruszynę (Frangula alnus), jarzębinę (Sorbus aucuparia), kalinę (Viburnum opulus) oraz chmiel (Humulus lupulus).

Runo rozwija się bujnie i często pokrywa 80—90% powierzchni. W związku z kępiastą budową lasu układa się ono w mozaikę.

W dolinkach grupują się gatunki bagienne, właściwe zespołom z rzędu Phragmitetalia i związku Magnocaricion, takie jak: kosaciec żółty (Iris pseudacorus), trzcina pospolita (Phragmites australis = Ph. communis), szczaw lancetowaty (Rumex hydrolapathum), turzyce: zaostrzona (Carex gracilis), błotna (C. acutiformis) i brzegowa (C. riparia).

Na kępach występuje roślinność lasów suchych i uboższych, np. z rzędu Vaccinio-Piceetalia. Gatunki charakterystyczne zajmują zwykle miejsce pośrednie. Za gatunki charakterystyczne dla zespołu uważane są: turzyca długokłosa (Carex elongata), czermień błotna (Calla palustris) i porzeczka czarna (Ribes nigrum).

Dużą rolę odgrywają również gatunki charakterystyczne związku Alnion i rzędu Alnetalia glutinosae, np. zachylnik błotny (Thelypteris palustris = Dryopteris thelypteris), narecznica grzebieniasta (Dryopteris cristata), psianka słodkogórz (Solanum dulcamara), karbieniec pospolity (Lycopus europaeus) oraz długosz królewski (Osmunda regalis), występujący u nas przeważnie w tym zbiorowisku.

Ols typowy wykazuje bardzo szeroką amplitudę pod względem troficznym: od silnie kwaśnych dystroficznych torfów przejściowych do obojętnych lub lekko zasadowych, bardzo żyznych torfów niskich. Ze względu na to silne zróżnicowanie siedliskowe wyodrębniono dwa zespoły różniące się składem gatunkowym i potencjalnymi tendencjami rozwojowymi.