Różnice

Różnice między wybraną wersją a wersją aktualną.

Odnośnik do tego porównania

o:odnowienie-naturalne-jodla [2013/09/15 12:40] (aktualna)
Linia 1: Linia 1:
 +====== Odnowienie naturalne - jodła ======
 +
 +
 +Utrzymanie [[j:jodla-pospolita|jodły]] w naszych [[l:las|lasach]] wymaga obecnie większych starań ze strony leśników, gdyż jest to [[g:gatunek]] szczególnie wrażliwy na niekorzystne zmiany środowiska leśnego. Zadaniem leśników powinno być przestrzeganie specyficznych wymagań ekologicznych jodły, zwłaszcza w procesie odnowienia.
 +
 +Charakterystyczną cechą jodły są jej skromne wymagania świetlne. Jednoroczne siewki jodłowe potrzebują do przeżycia zaledwie 5% natężenia światła pełnego, a do przejścia w fazę nalotu - 8%. Oznacza to, że zainicjowanie [[n:naturalne-odnowienie-lasu|odnowienia naturalnego]] jodły wymaga obniżenia [[z:zwarcie-drzewostanu|zwarcia]] [[k:korona|koron]] górnego piętra do 80%, a przejście nalotu w podrost - do 60%.
 +Należy podkreślić skłonność jodły do tworzenia [[d:drzewostan|drzewostanów]] mieszanych i ich lepszego odnawiania się w porównaniu z drzewostanami litymi.
 +
 +W procesie odnowienia można wyróżnić dwa etapy:
 +
 +  * powstawanie i zabezpieczanie nalotu,
 +  * pielęgnowanie podrostu.
 +
 +Jeżeli jodła ma być głównym składnikiem przyszłego drzewostanu, okres odnowienia powinien być długi 30-60 lat. Długi okres odnowienia pozwala jodle wytrzymać konkurencję ze strony szybciej rosnących [[g:gatunek-domieszkowy|gatunków domieszkowych]] - [[b:buk-pospolity|buka]], [[s:swierk-pospolity|świerka]], [[d:dab-quercus|dębu]]. Umożliwia także ukształtowanie [[s:struktura-drzewostanu|struktury]] piętrowej, korzystnej z hodowlanego punktu widzenia. Jeśli jodła rośnie w zmieszaniu z innymi gatunkami, inicjowanie jej odnowień powinno nastąpić 10-20 lat wcześniej.
 +
 +Pierwsze cięcia odnowieniowe powinny być bardzo ostrożne. Nalot pojawia się przy obniżeniu zwarcia koron do 0,8-0,9. Często nalot pojawia się już na etapie [[t:trzebieze-pozne-tp|trzebieży późnych]]. Zabieg ten w zależności od [[s:struktura-drzewostanu|struktury drzewostanu]] może mieć charakter słabych trzebieży dolnych lub trzebieży przerębowej (w silniej zwartych drzewostanach). Trzebież przerębowa jednocześnie pielęgnuje starodrzew i inicjuje odnowienie. Wykonywana jest we wszystkich warstwach drzewostanu.
 +
 +Podczas wykonywania cięć odnowieniowych należy zwracać uwagę, aby nie przerzedzać równomiernie drzewostanu. Nie jest wskazane silne prześwietlenie drzewostanu w latach nasiennych. Równowiekowe odnowienie jest trudne w pielęgnowaniu i prowadzi do powstawania przegęszczonej, jednopiętrowej [[d:dragowina|drągowiny]]. Korzystniejsze są cięcia jednostkowe, lokalnie przerywające zwarcie i prowadzące do lekkiego zazielenienia pokrywy. Sprzyja to pojawieniu się nalotu jodłowego w formie grup i kęp. W praktyce wykorzystuje się obsiew z kilku lat nasiennych oraz z okresu pomiędzy nimi.
 +
 +Pierwszy etap kończy się z chwilą „biologicznego zabezpieczenia" siewek. „Biologiczne zabezpieczenie" oznacza, że samosiewka wykształciła co najmniej 3 gałązki boczne. Ma to miejsce najwcześniej w 5 roku życia. Występowanie w drzewostanie grup i kęp takich jodełek oznacza, że można przystąpić do drugiej fazy odnowienia. Faza ta polega na odsłanianiu i pielęgnowaniu młodego pokolenia.
 +Przejście nalotu w podrost wymaga obniżenia zwarcia koron do około 0,6. Cięcia odsłaniające powinny być także bardzo ostrożne (jednostkowe lub grupowe). Usuwać należy przede wszystkim [[d:drzewa|drzewa]] źle ukształtowane, o słabych [[k:korona|koronach]]. Drzewa najgrubsze i dobrze przyrastające, o wysokiej żywotności należy pozostawić możliwie jak najdłużej.
 +Prowadząc cięcia odsłaniające należy dużą wagę przykładać do ich techniki. Należy je tak wykonywać, aby w możliwie minimalnym stopniu uszkadzały one istniejące naloty. Po zrywce i wyróbce dłużyc należy pamiętać o zdjęciu gałęzi przykrywających naloty i podrosty. Nasilenie cięć odsłaniających powinno być podyktowane przede wszystkim potrzebami hodowlanymi odnowień.
 +
 +W przypadku słabych rezultatów odnowienia naturalnego może zachodzić potrzeba uzupełnienia go [[s:sztuczne-odnowienie-lasu|odnowieniem sztucznym]]. Celowe jest dokonywanie na bieżąco uzupełnień, aby unikać zachwaszczenia oraz zapewnić jodle wystarczająco długi okres odnowienia. [[u:uzupelnienia|Uzupełnień]] najlepiej jest dokonywać przez podsadzenia podokapowe. Do podsadzeń należy użyć sadzonek co najmniej 5-letnich, wysadzając je w grupach.
 +
 +W zależności od projektowanego [[s:sklad-gatunkowy-drzewostanu|składu gatunkowego drzewostanu]], a zwłaszcza udziału w nim jodły, należy stosować różną długość okresu odnowienia, intensywność cięć odsłaniających i stopień popierania jodły w stosunku do innych gatunków. Decydujące znaczenie ma tutaj wybór odpowiedniej rębni, która ma służyć do osiągnięcia projektowanego celu.
 +
 +Jodła pospolita odnawia się dobrze pod osłoną drzewostanu, najchętniej mieszanego. Korzystny wpływ na jej odnowienie wywierają: [[s:sosna-zwyczajna|sosna]], [[b:brzoza-brodawkowata|brzoza]], [[m:modrzew-europejski|modrzew]], świerk. Kiełkowanie siewek jodły przebiega pomyślnie na [[p:prochnica-lesna|próchnicy]] typu moder lub też na słabo wykształconej warstwie moder-mull. Na próchnicy typu mull siewki giną. Duże zróżnicowanie przestrzenne drzewostanu (małe luki i grupy drzew, duże zróżnicowanie wysokości) sprzyja procesowi odnowienia jodły, a przede wszystkim jest korzystne dla utrzymania dużej żywotności drzew we wszystkich stadiach rozwojowych. Niekorzystna dla rozwoju jodły jest równomierna struktura odnowienia na całej powierzchni drzewostanu, która sprzyja powstawaniu jednowarstwowych drzewostanów o skróconych [[k:korona|koronach]] i obniżonej żywotności. Najlepsze efekty można uzyskać przy prowadzeniu cięć przerębowych lub cięć w grupach lub gniazdach. Ważne dla utrzymania dużego udziału żywotnej jodły jest długi okres odnowienia, sprzyjający powstawaniu korzystnej dla jodły zróżnicowanej struktury drzewostanu mieszanego.
 +
 +----
 +Źródło: Elżbieta Murat "Poradnik hodowcy lasu" 1999
 +
  
o/odnowienie-naturalne-jodla.txt · ostatnio zmienione: 2013/09/15 12:40 (edycja zewnętrzna)