Różnice między wybraną wersją a wersją aktualną.
— |
o:odnowienie-naturalne-jodla [2013/09/15 12:40] (aktualna) |
||
---|---|---|---|
Linia 1: | Linia 1: | ||
+ | ====== Odnowienie naturalne - jodła ====== | ||
+ | |||
+ | |||
+ | Utrzymanie [[j:jodla-pospolita|jodły]] w naszych [[l:las|lasach]] wymaga obecnie większych starań ze strony leśników, gdyż jest to [[g:gatunek]] szczególnie wrażliwy na niekorzystne zmiany środowiska leśnego. Zadaniem leśników powinno być przestrzeganie specyficznych wymagań ekologicznych jodły, zwłaszcza w procesie odnowienia. | ||
+ | |||
+ | Charakterystyczną cechą jodły są jej skromne wymagania świetlne. Jednoroczne siewki jodłowe potrzebują do przeżycia zaledwie 5% natężenia światła pełnego, a do przejścia w fazę nalotu - 8%. Oznacza to, że zainicjowanie [[n:naturalne-odnowienie-lasu|odnowienia naturalnego]] jodły wymaga obniżenia [[z:zwarcie-drzewostanu|zwarcia]] [[k:korona|koron]] górnego piętra do 80%, a przejście nalotu w podrost - do 60%. | ||
+ | Należy podkreślić skłonność jodły do tworzenia [[d:drzewostan|drzewostanów]] mieszanych i ich lepszego odnawiania się w porównaniu z drzewostanami litymi. | ||
+ | |||
+ | W procesie odnowienia można wyróżnić dwa etapy: | ||
+ | |||
+ | * powstawanie i zabezpieczanie nalotu, | ||
+ | * pielęgnowanie podrostu. | ||
+ | |||
+ | Jeżeli jodła ma być głównym składnikiem przyszłego drzewostanu, okres odnowienia powinien być długi 30-60 lat. Długi okres odnowienia pozwala jodle wytrzymać konkurencję ze strony szybciej rosnących [[g:gatunek-domieszkowy|gatunków domieszkowych]] - [[b:buk-pospolity|buka]], [[s:swierk-pospolity|świerka]], [[d:dab-quercus|dębu]]. Umożliwia także ukształtowanie [[s:struktura-drzewostanu|struktury]] piętrowej, korzystnej z hodowlanego punktu widzenia. Jeśli jodła rośnie w zmieszaniu z innymi gatunkami, inicjowanie jej odnowień powinno nastąpić 10-20 lat wcześniej. | ||
+ | |||
+ | Pierwsze cięcia odnowieniowe powinny być bardzo ostrożne. Nalot pojawia się przy obniżeniu zwarcia koron do 0,8-0,9. Często nalot pojawia się już na etapie [[t:trzebieze-pozne-tp|trzebieży późnych]]. Zabieg ten w zależności od [[s:struktura-drzewostanu|struktury drzewostanu]] może mieć charakter słabych trzebieży dolnych lub trzebieży przerębowej (w silniej zwartych drzewostanach). Trzebież przerębowa jednocześnie pielęgnuje starodrzew i inicjuje odnowienie. Wykonywana jest we wszystkich warstwach drzewostanu. | ||
+ | |||
+ | Podczas wykonywania cięć odnowieniowych należy zwracać uwagę, aby nie przerzedzać równomiernie drzewostanu. Nie jest wskazane silne prześwietlenie drzewostanu w latach nasiennych. Równowiekowe odnowienie jest trudne w pielęgnowaniu i prowadzi do powstawania przegęszczonej, jednopiętrowej [[d:dragowina|drągowiny]]. Korzystniejsze są cięcia jednostkowe, lokalnie przerywające zwarcie i prowadzące do lekkiego zazielenienia pokrywy. Sprzyja to pojawieniu się nalotu jodłowego w formie grup i kęp. W praktyce wykorzystuje się obsiew z kilku lat nasiennych oraz z okresu pomiędzy nimi. | ||
+ | |||
+ | Pierwszy etap kończy się z chwilą „biologicznego zabezpieczenia" siewek. „Biologiczne zabezpieczenie" oznacza, że samosiewka wykształciła co najmniej 3 gałązki boczne. Ma to miejsce najwcześniej w 5 roku życia. Występowanie w drzewostanie grup i kęp takich jodełek oznacza, że można przystąpić do drugiej fazy odnowienia. Faza ta polega na odsłanianiu i pielęgnowaniu młodego pokolenia. | ||
+ | Przejście nalotu w podrost wymaga obniżenia zwarcia koron do około 0,6. Cięcia odsłaniające powinny być także bardzo ostrożne (jednostkowe lub grupowe). Usuwać należy przede wszystkim [[d:drzewa|drzewa]] źle ukształtowane, o słabych [[k:korona|koronach]]. Drzewa najgrubsze i dobrze przyrastające, o wysokiej żywotności należy pozostawić możliwie jak najdłużej. | ||
+ | Prowadząc cięcia odsłaniające należy dużą wagę przykładać do ich techniki. Należy je tak wykonywać, aby w możliwie minimalnym stopniu uszkadzały one istniejące naloty. Po zrywce i wyróbce dłużyc należy pamiętać o zdjęciu gałęzi przykrywających naloty i podrosty. Nasilenie cięć odsłaniających powinno być podyktowane przede wszystkim potrzebami hodowlanymi odnowień. | ||
+ | |||
+ | W przypadku słabych rezultatów odnowienia naturalnego może zachodzić potrzeba uzupełnienia go [[s:sztuczne-odnowienie-lasu|odnowieniem sztucznym]]. Celowe jest dokonywanie na bieżąco uzupełnień, aby unikać zachwaszczenia oraz zapewnić jodle wystarczająco długi okres odnowienia. [[u:uzupelnienia|Uzupełnień]] najlepiej jest dokonywać przez podsadzenia podokapowe. Do podsadzeń należy użyć sadzonek co najmniej 5-letnich, wysadzając je w grupach. | ||
+ | |||
+ | W zależności od projektowanego [[s:sklad-gatunkowy-drzewostanu|składu gatunkowego drzewostanu]], a zwłaszcza udziału w nim jodły, należy stosować różną długość okresu odnowienia, intensywność cięć odsłaniających i stopień popierania jodły w stosunku do innych gatunków. Decydujące znaczenie ma tutaj wybór odpowiedniej rębni, która ma służyć do osiągnięcia projektowanego celu. | ||
+ | |||
+ | Jodła pospolita odnawia się dobrze pod osłoną drzewostanu, najchętniej mieszanego. Korzystny wpływ na jej odnowienie wywierają: [[s:sosna-zwyczajna|sosna]], [[b:brzoza-brodawkowata|brzoza]], [[m:modrzew-europejski|modrzew]], świerk. Kiełkowanie siewek jodły przebiega pomyślnie na [[p:prochnica-lesna|próchnicy]] typu moder lub też na słabo wykształconej warstwie moder-mull. Na próchnicy typu mull siewki giną. Duże zróżnicowanie przestrzenne drzewostanu (małe luki i grupy drzew, duże zróżnicowanie wysokości) sprzyja procesowi odnowienia jodły, a przede wszystkim jest korzystne dla utrzymania dużej żywotności drzew we wszystkich stadiach rozwojowych. Niekorzystna dla rozwoju jodły jest równomierna struktura odnowienia na całej powierzchni drzewostanu, która sprzyja powstawaniu jednowarstwowych drzewostanów o skróconych [[k:korona|koronach]] i obniżonej żywotności. Najlepsze efekty można uzyskać przy prowadzeniu cięć przerębowych lub cięć w grupach lub gniazdach. Ważne dla utrzymania dużego udziału żywotnej jodły jest długi okres odnowienia, sprzyjający powstawaniu korzystnej dla jodły zróżnicowanej struktury drzewostanu mieszanego. | ||
+ | |||
+ | ---- | ||
+ | Źródło: Elżbieta Murat "Poradnik hodowcy lasu" 1999 | ||
+ | |||