Naczynia

Naczynia — ich średnica i ugrupowanie w granicach słojów rocznych to cechy bardzo charakterystyczne.

Na podstawie ugrupowania, wielkości i rozkładu naczyń w drewnie wczesnym i późnym możemy wyróżnić wśród drzew i krzewów liściastych trzy grupy:

  1. Drzewa o drewnie pierścieniowonaczyniowym. W drewnie tym naczynia drewna wczesnego, o dużych światłach, układają się w jedno- lub wielowarstwowy pierścień, wyraźnie odcinający się na przejściu do drewna późnego, zbudowanego z naczyń małych. Naczynia drewna późnego układają się promieniowo (dąb, kasztan jadalny), stycznie falisto (wiąz, robinia) lub są pojedynczo rozrzucone (jesion).
  2. Drzewa odznaczające się drewnem rozpierzchłonaczyniowym. Naczynia, mniej więcej jednakowej wielkości, rozmieszczone są tu dość równomiernie na całej przestrzeni słoja rocznego i nie ma wyraźnej różnicy między drewnem wczesnym i późnym. W drewnie rozpierzchłonaczyniowym liczne słoje roczne służą do przewodzenia wody (u klonu, brzozy i buka — ponad 20 słojów); zewnętrzny słój przewodzi tylko część całego prądu transpiracyjnego. Tworzenie się naczyń następuje później, wolniej i równomierniej niż w drewnie pierścieniowonaczyniowym. Drewno rozpierzchłonaczyniowe występuje u wielu gatunków naszych drzew (klon, osika, brzoza, olsza, lipa, topola, wierzba, buk, grab, kasztanowiec) i wielu gatunków drzew tropikalnych.
  3. Drzewa o drewnie półpierścieniowonaczyniowym. Średnica naczyń w słoju rocznym u tych drzew bądź zmniejsza się stopniowo (orzech), bądź też drewno wczesne nieznacznie wyróżnia się w słoju obecnością dużej liczby naczyń o mniej więcej jednakowej średnicy (wiśnia). Taką budową drewna charakteryzują się także różne gatunki drzew tropikalnych.

Komórki tworzące naczynia, zwane członami naczyń, mają znaczną średnicę i łączą się w kierunku osiowym za pośrednictwem perforacji prostych lub drabinkowych. Na bocznych ścianach członów naczyń występują jamki lejkowate lub różnego typu zgrubienia (spiralne, drabinkowe itp.). Długość członów naczyń jest zbliżona do długości komórek kambium.

n/naczynia.txt · ostatnio zmienione: 2013/09/15 12:40 (edycja zewnętrzna)