Modrzew - Larix

Rodzaj Larix — modrzew

Drzewa z wąskostożkowatą, rzadką w młodości koroną, o nieregularnie ułożonych konarach. Kora w starszym wieku zwykle gruba i spękana. Pędy zróżnicowane na wydłużone i skrócone. Na pędach wydłużonych igły osadzone pojedynczo, spiralnie; zabarwienie młodych pędów albo żółtobrązowe (L. decidua, L. polonica, L. russica), albo różowe (malinowe), z sinym nalotem woskowym (L. kaempferi, L. laricina); pędy nagie lub owłosione. Pędy skrócone z igłami skupionymi dokoła pąka, tworzącymi pozorny okółek („pęczek”), w istocie również skrętoległe. Pędy skrócone zamierają po kilku latach i suche, sęczkowate, pozostają na gałązkach.

Pąki małe, jajowate, pokryte kilkoma łuskami. U modrzewia występują trzy rodzaje pąków: szczytowy — na wierzchołku pędu wydłużonego, boczne — w kątach igieł na pędzie długim oraz pąk krótkopędu (jedyny) — na jego wierzchołku. Z pierwszych pąków wyrastają zwykle pędy wydłużone, rzadko krótkopędy, z drugich — zwykle krótkopędy, z trzecich — z reguły krótkopędy (pęczek igieł), rzadko pędy wydłużone.

Igły opadające w jesieni (sezonowe), miękkie i cienkie, z aparatami szparkowymi dokoła lub tylko na dolnej stronie i z 2 przewodami żywicznymi, położonymi pod skórką.

Drzewo jednopienne, kwiaty męskie i żeńskie na krótkopędach. Kwiaty męskie żółte, skierowane do dołu, okryte u nasady dachówkowatymi łuskami, kwiaty żeńskie (szyszeczkowate) zwykle zielone lub czerwone, skierowane ku górze i otoczone u nasady wieńcem igieł; łuski wspierające czerwone, dłuższe od nasiennych.

Szyszki zawsze na krótkopędach, wzniesione do góry, zwykle niewielkie, kształtu kulistego lub podłużnego, osadzone na niewielkiej, grubej, bruzdkowanej szypułce;dojrzewają w pierwszym roku i otwierają się w jesieni lub na wiosnę przyszłego roku, a po wysypaniu nasion pozostają przez kilka lat na gałęziach. Łuski nasienne zaokrąglone lub wycięte, po dojrzeniu brązowe, zdrewniałe łuski wspierające różnej długości, u niektórych gatunków wyraźnie wystające ponad łuskę nasienną (L. occidentalis).

Nasiona bez żywicy, małe, z szerokimi skrzydełkami mocno przyrośniętymi do górnej strony nasienia; liścieni zwykle 6. Siewki w pierwszym roku mają igły pojedyncze, ułożone spiralnie na pędzie wydłużonym, częściowo zimujące.

Około 10 gatunków modrzewi rośnie na półkuli północnej w rejonach o chłodnym klimacie. Niektóre gatunki sięgają koła polarnego na północy, a na południu — Himalajów (L. griffithii).

W Polsce występuje jeden gatunek: modrzew europejski (L. decidua), z podgatunkiem - modrzew polski (L. polonica). Rozpoznawanie gatunków modrzewi jest trudne, najważniejsze są cechy szyszek.

m/modrzew-larix.txt · ostatnio zmienione: 2013/09/15 12:40 (edycja zewnętrzna)