Różnice

Różnice między wybraną wersją a wersją aktualną.

@@ Linia 1: / Linia 1: @@
+====== Metoda agrotechniczna (hylotechniczna) ======
+Możliwości objęte tą metodą ochrony przed chorobami drzew leśnych są dwojakiego rodzaju:
+  - wpływają na predyspozycję gospodarza
+  - wiążą się także z problemem profilaktyki infekcyjnej.
+Prowadzenie gospodarstwa leśnego wymaga szeregu zabiegów natury organizacyjnej i technicznej, które — jeżeli mają optymalnie spełniać cel właściwego gospodarowania [[f:funkcje-lasu|funkcjami lasu]] — powinny m.in. uwzględniać także obniżanie predyspozycji chorobowej i przyczyniać się do realizacji zasad profilaktyki infekcyjnej.
+Korzyści tego typu można się spodziewać w wyniku:
+  * doboru odpowiednich [[g:gatunek|gatunków]] i ras [[d:drzewa|drzew]] leśnych,
+  * produkcji wysokiej jakości i właściwego wykorzystania materiałów rozmnożeniowych ([[n:nasiona|nasion]], zrzezów itp.),
+  * korzystnego dla rozwoju drzew kształtowania warunków środowiska, m.in. przez właściwe nawożenie lasu.
+Dobór gatunków i ras drzew leśnych o wymaganiach niezgodnych z konkretnym [[k:klasyfikacja-siedlisk|siedliskiem leśnym]] prowadzi do powstania u nich większej predyspozycji chorobowej, a następnie do obniżenia się i zagrożenia produkcji leśnej i innych funkcji lasu. Przeciwdziała temu wcielana w Polsce w życie idea gospodarki leśnej, oparta na siedliskowych typach lasu (Mroczkiewicz 1952, Mroczkiewicz i Trampler 1964, Koehler 1971), w ramach których możliwe jest planowanie i organizacja gospodarstwa leśnego (a więc ustalanie, co, gdzie, kiedy i jak należy przedsięwziąć), uwzględniające wskazania współczesnej ekologii i innych przyrodniczych podstaw leśnictwa. Jako klasyczny przykład niewłaściwego doboru gatunku może posłużyć zalesienie znacznej części Beskidu Małego [[s:swierk-pospolity|świerkiem pospolitym]] (i to obcego pochodzenia), co doprowadziło w czasie drugiej wojny światowej do wybuchu wielkiej epifitozy opieńki ciemnej, którą dopiero obecnie z wielkim trudem opanowuje się na drodze przebudowy litych [[d:drzewostan|drzewostanów]] świerkowych na bardziej dostosowane do siedliska drzewostany [[b:buk-pospolity|bukowo]]-[[j:jodla|jodłowe]] z [[g:gatunek-domieszkowy|domieszką]] niektórych innych gatunków drzew.
+Nasiona, zrzezy i inny materiał do rozmnażania drzew leśnych powinny być możliwie najwyższej jakości. Nasiona na przykład powinny być wolne od porażenia przez grzyby lub bakterie, a ponadto wykazywać zewnętrznie uchwytne właściwości (wielkość, masa, barwa itp.), które według danych doświadczalnych są skorelowane z cechami wielkiej żywotności. Tak między innymi siewki [[s:sosna-zwyczajna|sosny zwyczajnej]] wyrosłe z dużych i ciemno zabarwionych nasion są według Zaleskiego i Sierakowskiego (1939) oraz Grzywacza (1979) odporniejsze na zgorzel siewek niż siewki wyrosłe z nasion mniejszych i jasno zabarwionych. Podobnie zrzezy i sadzonki powinny być wolne od wszelkich infekcji, wystarczająco świeże, starannie przygotowane, a kiedy chodzi o sadzonki, także wykazywać odpowiednio wykształcone [[k:korzen|korzenie]], [[p:pedy|pędy]] i [[p:paki|pączki]].
+Każda zmiana warunków środowiska wpływa zarówno na roślinę-gospodarza, jak i na patogena, przy czym wpływ ten może być albo dodatni, albo ujemny. Należy zatem tak kształtować wszelkie czynności techniczno-gospodarcze w [[l:las|lesie]], aby zmiany warunków ekologicznych, będące następstwem tych przemian, w miarę możności sprzyjały dobremu rozwojowi drzew, a nie były korzystne dla rozwoju i chorobotwórczej aktywności patogena. Warto z tego punktu widzenia oceniać zwłaszcza takie czynności, jak pora i sposób siewu nasion w [[s:szkolka-lesna|szkółkach leśnych]], a następnie pielęgnowanie siewów, uprawa [[g:gleba-lesna|gleby]] przy odnowieniach, pora podejmowania i sposób przeprowadzania [[c:ciecia-pielegnacyjne|cięć pielęgnacyjnych]], [[t:technologia-i-technika-pozyskiwania-i-transportu-drewna|technika ścinania drzew oraz zrywki i wywozu drewna]]. Na przykład zbyt wczesny, a przy tym zbyt gęsty i głęboki wysiew nasion (gdy gleba nie jest jeszcze ogrzana) upodatniają kiełki i siewki na zgorzel pasożytniczą, której ponadto mogą sprzyjać niedopatrzenia w zakresie pielęgnacji siewów i wschodów, jak zaniedbywanie odchwaszczania i spulchniania gleby. Z kolei braki w zakresie melioracji gleb wadliwych (zorsztynizowanych, zbitych) prowadzą do obniżenia natężenia procesów fizjologicznych drzew, a tym samym do ich upodatnienia na szereg chorób, np. — w wypadku sosny — na opieńkę. Cięcia pielęgnacyjne z kolei mają ścisły związek z występowaniem [[h:huba-korzeni|huby korzeni]]. Cięcia bowiem letnie i jesienne, zwłaszcza gdy polegają na wyjmowaniu z drzewostanu drzew grubszych (pniaki po takich drzewach są bardziej podatne na zakażenie przez grzyb //Heterobasidion annosum// niż pniaki po drzewach cienkich), stwarzają większą predyspozycję na tę chorobę niż cięcia późnozimowe i wczesnowiosenne. Jest wreszcie oczywiste, że niestaranna technika ścinania bądź karczowania drzew, a następnie zrywki, przyczynia się do ranienia drzew pozostałych w drzewostanie, a tym samym do ich zagrożenia przez zakażenia ranowe, dokonywane przez różne grzyby patogeniczne, a szczególnie przez huby rozkładające drewno drzew stojących. Na końcu warto zauważyć, że drzewostany mieszane i różnowiekowe stwarzają na ogół warunki środowiskowe lepsze dla zdrowego rozwoju drzew, aniżeli [[d:drzewostany-jednogatunkowe|drzewostany jednogatunkowe]] i jednowiekowe.
+----
+Źródło: Karol Mańka „Fitopatologia leśna” Warszawa 1998

m/metoda-agrotechniczna-hylotechniczna.txt · ostatnio zmienione: 2013/09/15 12:40 (edycja zewnętrzna)