Różnice między wybraną wersją a wersją aktualną.
— |
l:lesna-regionalizacja-dla-nasion-i-sadzonek-w-polsce [2013/09/15 12:40] (aktualna) |
||
---|---|---|---|
Linia 1: | Linia 1: | ||
+ | ====== Leśna regionalizacja dla nasion i sadzonek w Polsce ====== | ||
+ | Regionalizację leśną dla nasion i sadzonek wprowadzono w Polsce w celu: | ||
+ | |||
+ | * wyróżnienia i zachowania odrębności jak największej liczby naturalnych, rodzimych lub prawdopodobnie rodzimych populacji [[g:gatunek|gatunków]] lasotwórczych, | ||
+ | * zwiększenia bazy nasiennej najcenniejszych [[p:populacja|populacji]] [[d:drzewa|drzew]] w regionach ich występowania, | ||
+ | * propagowania tych populacji na terenach, na których lokalna baza [[d:drzewostan-nasienny|drzewostanów nasiennych]] jest niewystarczająca, | ||
+ | * ograniczenia niekontrolowanych przerzutów materiału rozmnożeniowego i ścisłego określenia zasad i kierunków jego przemieszczania dla zachowania trwałości lasów, | ||
+ | * stworzenia systemu trwałego ewidencjonowania oraz kontroli pochodzenia materiału rozmnożeniowego. | ||
+ | |||
+ | |||
+ | Według regulaminu OECD regionem proweniencji dla gatunku, [[p:podgatunek|podgatunku]] albo [[o:odmiana|odmiany]] jest obszar lub kompleks obszarów o wystarczająco jednorodnych warunkach ekologicznych, na którym drzewostany mają podobne cechy fenotypowe lub genotypowe. Regulamin ten wymaga, aby wytyczone granice regionów uwzględniały istniejący podział administracyjny i geograficzny kraju. Granice regionów powinny być wyraźnie wyznaczone na | ||
+ | mapach a regiony powinny posiadać oznaczenie liczbowe lub literowe. | ||
+ | |||
+ | W polskiej regionalizacji nasiennej jednorodne obszary regionów wydzielono na podstawie następujących kryteriów: | ||
+ | |||
+ | * zróżnicowanie ekologiczne i genetyczne gatunków lasotwórczych, | ||
+ | * zróżnicowanie klimatyczne, geomorfologiczne i przyrodnicze Polski. | ||
+ | |||
+ | Uwzględniono przy tym następujące elementy istniejących opracowań: | ||
+ | |||
+ | * rozmieszczenie bazy nasiennej najcenniejszych rodzimych proweniencji [[s:sosna-pinus|sosny]], [[s:swierk-picea|świerk]], [[j:jodla|jodły]], [[m:modrzew-larix|modrzewia]], [[d:dab-quercus|dębu]], [[b:buk-fagus|buka]] i [[o:olsza-alnus|olszy]], | ||
+ | * międzynarodowego mikropodziału Europy na prowincje i podprowincje fizyczno-geograficzne, | ||
+ | * podział Polski na krainy i dzielnice przyrodniczo-leśne, | ||
+ | * administracyjny podział Lasów Państwowych. | ||
+ | |||
+ | Na podstawie przebiegu granic podprowincji fizyczno-geograficznych i [[k:kraina-przyrodniczo-lesna|krain przyrodniczo-leśnych]] wyróżniono [[d:drzewostany-nasienne-wylaczone-w-makroregionach|26 makroregionów nasiennych]] - dużych obszarów o wystarczająco jednorodnych warunkach klimatycznych i geomorfologicznych. Makroregiony oznaczono dwuczłonowymi symbolami cyfrowymi np. **314/3**. | ||
+ | Pierwszy człon tego symbolu np. **314** jest międzynarodowym oznaczeniem podprowincji, przyjętym w regionalizacji fizyczno-geograficznej. Drugi człon (np. **3**) jest stosowanym w Polsce numerem krainy przyrodniczo-leśnej, która znajduje się w danej podprowincji. | ||
+ | |||
+ | W makroregionach zgrupowano 106 mikroregionów nasiennych wyznaczonych na podstawie rozmieszczenia bazy nasiennej oraz na podstawie położenia [[d:dzielnica-przyrodniczo-lesna|dzielnic przyrodniczo-leśnych]] lub regionów fizyczno-geograficznych. | ||
+ | |||
+ | W związku z tym, wyróżniono dwa rodzaje mikroregionów: | ||
+ | |||
+ | * mikroregiony mateczne (dla proweniencji), | ||
+ | * mikroregiony zwykłe (dla środowiska). | ||
+ | |||
+ | ===== Mikroregiony mateczne ===== | ||
+ | |||
+ | Mikroregiony mateczne wydzielone zostały w celu zachowania odrębności naturalnych, rodzimych lub prawdopodobnie rodzimych populacji drzew, występujących na obszarach o dość wyrównanych warunkach przyrodniczo-leśnych. Na ich terenie rosną najcenniejsze w Polsce proweniencje drzew podstawowych gatunków lasotwórczych, wyróżniające się pod względem jakości i przyrostu drzew. | ||
+ | |||
+ | Bazę nasienną stanowią znaczące powierzchnie [[d:drzewostan-nasienny-wylaczony|wyłączonych]] i [[d:drzewostan-nasienny-gospodarczy|gospodarczych drzewostanów nasiennych]], charakteryzujące się zbliżonymi cechami genotypowymi lub fenótypowymi. | ||
+ | |||
+ | ===== Mikroregiony zwykłe ===== | ||
+ | |||
+ | Mikroregiony zwykłe są to miejsca mniejsze od makroregionów, obszary o dość jednorodnych warunkach ekologiczno-fizjograficznych, wydzielone na podstawie przebiegu granic dzielnic przyrodniczo-leśnych. Na terenie występuje bardzo skromna baza nasienna, bez udziału lub tylko z niewielkim udziałem drzewostanów nasiennych, których nie łączą złożone cechy genotypowe lub fenotypowe. | ||
+ | Mikroregiony zwykłe różnią się między sobą tylko przyrodniczymi warunkami wzrostu drzew. | ||
+ | |||
+ | Zasadnicza różnica między wymienionymi rodzajami mikroregionów polega na tym, że do mikroregionów matecznych nie wolno jest wprowadzać innej proweniencji danego gatunku drzewa niż ta, dla której ten region ustanowiono. Natomiast w mikroregionach zwykłych, w przypadku braku nasion z własnej bazy, można stosować dla wszystkich gatunków nasiona lub sadzonki wyhodowane z nasion zebranych w innych mikroregionach nasiennych z tego samego makroregionu lub w mikroregionach specjalnie wyznaczonych (zarządzenie Dyrektora Generalnego Lasów Państwowych). | ||
+ | |||
+ | Wydzielono 54 mikroregiony mateczne (dla proweniencji) i 52 zwykłe (dla środowiska). | ||
+ | |||
+ | Mikroregiony oznaczone zostały 3-cyfrowymi symbolami liczbowymi. Pierwsza cyfra jest numerem krainy przyrodniczo-leśnej, a dwie następne numerem porządkowym mikroregionu w danej krainie. | ||
+ | |||
+ | Mikroregiony mateczne są oznaczone numerami porządkowymi od 1 do 50, a zwykłe - od 51 do 99. Symbolem 205 oznaczony jest 5 region mateczny w II krainie przyrodniczo-leśnej, natomiast symbolem 152 - drugi region zwykły w I krainie przyrodniczo-leśnej. | ||
+ | |||
+ | Wyróżnienie mikroregionów matecznych, w których znajdują się szczególnie cenne populacje, miało na celu stworzenie optymalnych warunków wykorzystania tej cennej bazy nasiennej oraz zahamowanie dopływu nasion z zewnątrz, z baz o znacznie gorszej jakości. |