Różnice między wybraną wersją a wersją aktualną.
— |
k:kwiaty-roslin-nagozalazkowych [2013/09/15 12:40] (aktualna) |
||
---|---|---|---|
Linia 1: | Linia 1: | ||
+ | ====== Kwiaty roślin nagozalążkowych ====== | ||
+ | |||
+ | W przeciwieństwie do roślin okrytozalążkowych, owocolistki w [[k:kwiaty|kwiatach]] roślin nagozalążkowych nie zrastają się, nie tworzą więc słupków, a powstające na nich zalążki są nagie, nie zamknięte w zalążni. | ||
+ | |||
+ | Kwiaty roślin nagozalążkowycn (z wyjątkiem wymarłej klasy benetytów (//Bennettitopsida//) odznaczają się prostą budową, nie mają okwiatu, są zawsze [[k:kwiaty-wiatropylne|wiatropylne]] i rozdzielnopłciowe. Większość roślin z klasy iglastych (//Coniferopsida//), to **drzewa jednopienne**, np. [[j:jodla-pospolita|jodła]] (//Abies//), [[s:swierk-pospolity|świerk]] (//Picea//) i [[s:sosna-zwyczajna|sosna]] (//Pinus//), a tylko niektóre dwupienne, np. [[c:cis-pospolity|cis]] (//Taxus//) i [[j:jalowiec-pospolity|jałowiec]] (//Juniperus//); dwupienny jest również [[m:milorzab-dwuklapowy|miłorząb chiński]] (//Ginkgo biloba//), należący do klasy miłorzębowych (//Ginkgopsida//). | ||
+ | |||
+ | ===== Kwiat żeński ===== | ||
+ | |||
+ | Kwiat żeński (w wypadku nagozalążkowych mówimy o kwiatach żeńskich, a nie o słupkowych, ponieważ nie mają one słupków) roślin iglastych (uważany również niekiedy za [[k:kwiatostany|kwiatostan]]) ma zwykle kształt szyszeczkowaty i stanowi oś, na której osadzone są spiralnie owocolistki, nazywane tu łuskami nasiennymi oraz płonne łuski okrywające (wspierające). | ||
+ | |||
+ | Łuski okrywające są zwykle początkowo dłuższe od łusek nasiennych, dopiero po procesie zapylenia i zapłodnienia łuski nasienne zaczynają rosnąć i często zakrywają całkowicie łuski okrywające. Łuski okrywające również mogą się rozrastać i potem jeszcze występować wyraźnie w szyszce, np. u jodły (//Abies//) i [[j:jedlica-zielona-daglezja-zielona|jedlicy]] (//Pseudotsuga//); zwykle jednak pozostają drobne, a niekiedy zrastają się z łuską nasienną, np. u sosny (//Pinus//). | ||
+ | |||
+ | Na wewnętrznej (brzusznej) stronie łuski nasiennej wykształcają się zalążki, z których następnie powstają nasiona ze skrzydełkami lub — rzadziej — bez skrzydełek. | ||
+ | |||
+ | Po zapyleniu i zapłodnieniu kwiatu, łuski nasienne przylegają do siebie, a rozchylają się dopiero w dojrzałej szyszce, umożliwiając wydostanie się [[n:nasiona|nasion]]. | ||
+ | |||
+ | Opisany wyżej kwiat żeński, z którego następnie powstaje szyszka, jest typowy dla wielu drzew iglastych: jodły (//Abies//), świerka (//Picea//), [[c:choina-tsuga|choiny]] (//Tsuga//), jedlicy (//Pseudotsuga//), sosny (//Pinus//), [[m:modrzew-larix|modrzewia]] (//Larix//) i in. Kwiat żeński cisa (//Taxus//) ma jeden tylko zalążek, osadzony wprost na osi kwiatu, otoczony u nasady mięsistym krążkiem, który następnie tworzy osnówkę, otaczającą pojedyncze nasienie. Kwiaty żeńskie miłorzębu (//Ginkgo//) składają się z dwóch zalążków, osadzonych na końcu długiej szypułki i otoczonych u nasady szczątkowymi owocolistkami. Zazwyczaj z jednego tylko zalążka powstaje nasienie z soczystą okrywą zewnętrzną. U jałowców (//Juniperus//) po zapyleniu kwiatów owocolistki zrastają się i mięśnieją (zrost wtórny), wskutek czego powstają z nich szyszki podobne do [[j:jagoda|jagód]], tzw. szyszkojagody. | ||
+ | |||
+ | ===== Kwiat męski ===== | ||
+ | |||
+ | Kwiaty męskie składają się z licznych łuskowatych lub tarczkowatych pręcików, gęsto osadzonych na osi. Pręciki przeważnie zawierają na dolnej stronie po 2 (sosna, świerk, jodła) lub więcej pylników (jałowiec). Tak więc kwiaty męskie mają postać drobnych szyszek, składających się z łuskowatych pręcików, ułożonych na osi spiralnie (sosna, świerk, modrzew, jodła), bądź też występują po trzy w okółkach ułożonych na osi (jałowiec). U cisa tworzą się w pachwinach [[l:liscie|liści]], mają kształt kulisty i składają się z kilku pręcików tarczkowatego kształtu, osadzonych na krótkim trzonku w okrywie błonkowatych łusek. | ||