Kwiaty roślin nagozalążkowych

W przeciwieństwie do roślin okrytozalążkowych, owocolistki w kwiatach roślin nagozalążkowych nie zrastają się, nie tworzą więc słupków, a powstające na nich zalążki są nagie, nie zamknięte w zalążni.

Kwiaty roślin nagozalążkowycn (z wyjątkiem wymarłej klasy benetytów (Bennettitopsida) odznaczają się prostą budową, nie mają okwiatu, są zawsze wiatropylne i rozdzielnopłciowe. Większość roślin z klasy iglastych (Coniferopsida), to drzewa jednopienne, np. jodła (Abies), świerk (Picea) i sosna (Pinus), a tylko niektóre dwupienne, np. cis (Taxus) i jałowiec (Juniperus); dwupienny jest również miłorząb chiński (Ginkgo biloba), należący do klasy miłorzębowych (Ginkgopsida).

Kwiat żeński

Kwiat żeński (w wypadku nagozalążkowych mówimy o kwiatach żeńskich, a nie o słupkowych, ponieważ nie mają one słupków) roślin iglastych (uważany również niekiedy za kwiatostan) ma zwykle kształt szyszeczkowaty i stanowi oś, na której osadzone są spiralnie owocolistki, nazywane tu łuskami nasiennymi oraz płonne łuski okrywające (wspierające).

Łuski okrywające są zwykle początkowo dłuższe od łusek nasiennych, dopiero po procesie zapylenia i zapłodnienia łuski nasienne zaczynają rosnąć i często zakrywają całkowicie łuski okrywające. Łuski okrywające również mogą się rozrastać i potem jeszcze występować wyraźnie w szyszce, np. u jodły (Abies) i jedlicy (Pseudotsuga); zwykle jednak pozostają drobne, a niekiedy zrastają się z łuską nasienną, np. u sosny (Pinus).

Na wewnętrznej (brzusznej) stronie łuski nasiennej wykształcają się zalążki, z których następnie powstają nasiona ze skrzydełkami lub — rzadziej — bez skrzydełek.

Po zapyleniu i zapłodnieniu kwiatu, łuski nasienne przylegają do siebie, a rozchylają się dopiero w dojrzałej szyszce, umożliwiając wydostanie się nasion.

Opisany wyżej kwiat żeński, z którego następnie powstaje szyszka, jest typowy dla wielu drzew iglastych: jodły (Abies), świerka (Picea), choiny (Tsuga), jedlicy (Pseudotsuga), sosny (Pinus), modrzewia (Larix) i in. Kwiat żeński cisa (Taxus) ma jeden tylko zalążek, osadzony wprost na osi kwiatu, otoczony u nasady mięsistym krążkiem, który następnie tworzy osnówkę, otaczającą pojedyncze nasienie. Kwiaty żeńskie miłorzębu (Ginkgo) składają się z dwóch zalążków, osadzonych na końcu długiej szypułki i otoczonych u nasady szczątkowymi owocolistkami. Zazwyczaj z jednego tylko zalążka powstaje nasienie z soczystą okrywą zewnętrzną. U jałowców (Juniperus) po zapyleniu kwiatów owocolistki zrastają się i mięśnieją (zrost wtórny), wskutek czego powstają z nich szyszki podobne do jagód, tzw. szyszkojagody.

Kwiat męski

Kwiaty męskie składają się z licznych łuskowatych lub tarczkowatych pręcików, gęsto osadzonych na osi. Pręciki przeważnie zawierają na dolnej stronie po 2 (sosna, świerk, jodła) lub więcej pylników (jałowiec). Tak więc kwiaty męskie mają postać drobnych szyszek, składających się z łuskowatych pręcików, ułożonych na osi spiralnie (sosna, świerk, modrzew, jodła), bądź też występują po trzy w okółkach ułożonych na osi (jałowiec). U cisa tworzą się w pachwinach liści, mają kształt kulisty i składają się z kilku pręcików tarczkowatego kształtu, osadzonych na krótkim trzonku w okrywie błonkowatych łusek.

k/kwiaty-roslin-nagozalazkowych.txt · ostatnio zmienione: 2013/09/15 12:40 (edycja zewnętrzna)