Różnice między wybraną wersją a wersją aktualną.
— |
k:krainie-vi [2013/09/15 12:40] (aktualna) |
||
---|---|---|---|
Linia 1: | Linia 1: | ||
+ | ** Kraina Małopolska (VI).** | ||
+ | Kraina Małopolska położona jest w południowo-wschodniej części Polski. Lesistość krainy przeciętna - 24,2%, nieco niższa niż przeciętnie w kraju. | ||
+ | |||
+ | Klimat Krainy Małopolskiej różnicuje się na trzy typy klimatyczne (wg Romera). Północna część krainy należy do regionu klimatów Krainy Wielkich Dolin. Wyżyna Małopolska tworzy region klimatów wyżyn środkowych. Kotlina Sandomierska i Oświęcimska leżą w obrębie regionu klimatów podgórskich nizin i kotlin. Opady w krainie są dość wysokie i wahają się od 600 do 700 mm rocznie. Pokrywa śnieżna zalega w nizinnym pasie wzdłuż Wisły oraz północnym zachodzie krainy 50-60 dni, na pozostałych terenach - powyżej 60 dni w roku, a w Górach Świętokrzyskich - nawet do 100 dni. Zima trwa w krainie na najwyższych wzniesieniach 100-110 dni, na obszarach położonych niżej 90-100 dni, a między Krakowem a Rzeszowem 80-90 dni. Długość okresu wegetacyjnego wynosi przeważnie około 210 dni. | ||
+ | |||
+ | Kraina leży na obszarze dwóch starszych zlodowaceń, środkowopolskiego i krakowskiego. Gleby powstały z różnych utworów geologicznych. Prócz utworów polodowcowych na północy, w części wyżynnej występują skały paleozoiczne i mezozoiczne, a na południu krainy kotliny podgórskie są wypełnione piaskami rzecznych tarasów. Gleby powstałe z tak różnych materiałów są bardzo urozmaicone. Spotyka się tu żyzne piaski gliniaste, rędziny i lessy, jak również gleby górskie. | ||
+ | |||
+ | W krainie tej występuje pełna siatka nizinnych typów siedliskowych lasu. Na terenach wyżynnych, wzniesionych powyżej 300 m n.p.m. wykształcają się warianty wyżynne. Przy wysokości ponad 400-500 m w dzielnicy Gór Świętokrzyskich - także górskie typy siedliskowe lasu. Rozmieszczenie typów siedlisk na terenie krainy jest nierównomierne. Wśród siedlisk leśnych najliczniej występuje tu bór świeży - 29,6%, bór mieszany świeży - 21,1 %, las mieszany świeży - 14,3%, las świeży - 9,3%. | ||
+ | |||
+ | Lasy charakteryzują się występowaniem oprócz drzewostanów sosnowych (77,4%) również drzewostanów dębowych (5,6%), jodłowych (3,8%) i bukowych (1,9%). Udział drzewostanów świerkowych w powierzchni lasów jest bardzo mały. Lasy tworzą kilka wielkich, aczkolwiek silnie już rozczłonkowanych, oraz szereg mniejszych kompleksów leśnych, a ponadto porozrzucane są w licznych, drobnych fragmentach. Kraina Małopolska leży w zasięgu gromadnego występowania jodły i buka, a więc charakteryzuje się występowaniem drzewostanów jodłowych i bukowych na żyznych siedliskach nizinnych i wyżynnych. | ||
+ | |||
+ | Potencjalna produkcyjność siedlisk średnia (6,86 m3/ha rocznie), zbliżona do przeciętnej w kraju. Zasobność drzewostanów średnia – 140 m3/ha. | ||
+ | |||
+ | W granicach krainy wyróżnia się 11 przyrodniczo-leśnych: | ||
+ | |||
+ | 1. **Dzielnica Łódzko-Opoczyńska** – lesistość dzielnicy średnia, zbliżona do przeciętnej w krainie; potencjalna produkcyjność siedlisk i zasobność drzewostanów niskie, niższe od przeciętnych w krainie. Mezoregion Sieradzko-Łódzki obejmuje tereny o bardzo ubogich glebach, wśród których przeważają piaski i piaski wydmowe. Najbardziej rozpowszechnionymi typami siedliskowymi lasu są bór suchy i bór świeży, z litymi drzewostanami sosnowymi. W mezoregionie Piotrkowsko-Opoczyńskim dominują siedliska borowe, ale z większym udziałem boru mieszanego świeżego. | ||
+ | |||
+ | 2. **Dzielnica Gór Świętokrzyskich** - lesistość dzielnicy wysoka; potencjalna produkcyjność siedlisk średnia, wyższa niż przeciętnie w krainie zasobność drzewostanów nieco niższa niż przeciętna w krainie. Około 60% lasów Puszczy Świętokrzyskiej jest pochodzenia naturalnego. W drzewostanach występuje jodła, buk, rodzimy modrzew, gatunki dębów, świerk, lipa. Znaczne obszary zajmuje też sosna, wprowadzana na zrębach zupełnych. W Puszczy Świętokrzyskiej znajdują się liczne rezerwaty leśne. | ||
+ | |||
+ | 3. **Dzielnica Radomsko-lłżecka** – lesistość dzielnicy średnia, zbliżona do przeciętnej w krainie; potencjalna produkcyjność siedlisk i zasobność drzewostanów średnie, zbliżone do przeciętnych w krainie. W lasach przeważają siedliska borów mieszanych z drzewostanami, w których prócz sosny występuje dąb, jodła, buk i świerk. Między Kozienicami a Pionkami występuje większy kompleks leśny - Puszcza Kozienicka. Gatunkiem panującym w Puszczy jest sosna - 84%, jako domieszki występują : dąb, jodła, olsza, brzoza. Puszcza Kozienicka jest na granicy zasięgu jodły, jaworu i buka. | ||
+ | |||
+ | 4. **Dzielnica Wyżyny Zachodniolubelskiej** - lesistość dzielnicy niska, najniższa w krainie. Potencjalna produkcyjność powyżej przeciętnej w kranie; zasobność drzewostanów zbliżona do średniej w krainie. Dzielnica leży na płycie kredowej wzniesiona na wysokość 100-300 m. Gleby tej dzielnicy - rędziny i lessy, już dawno zostały zajęte pod uprawę rolną, stąd też niska lesistość. Wsrod siedlisk leśnych przeważają bory mieszane świeże, lasy mieszane i lasy liściaste. | ||
+ | |||
+ | 5. **Dzielnica Roztocza** - lesistość średnia, nieco wyższa niż przeciętna w krainie; potencjalna produkcyjność siedlisk i zasobność drzewostanów średnie, jednocześnie najwyższe w krainie. Dzielnica Roztocza obejmuje pas wyżynny, utworzony z margli kredowych, w całej dzielnicy dominują żyzne siedliska z lasem mieszanym i lasem świeżym na czele. Z gatunków lasotwórczych zasługuje na uwagę jodła i buk, przejawiające duży dynamizm rozwojowy na krańcach swego naturalnego zasięgu. Na terenie tej dzielnicy położony jest Roztoczański Park Narodowy. | ||
+ | |||
+ | 6. **Dzielnica Wyżyny Woźnicko-Wieluńskiej** - lesistość średnia, nieco wyższa niż przeciętna w krainie; potencjalna produkcyjność siedlisk i zasobność drzewostanów, niższa niż przeciętna w krainie. | ||
+ | |||
+ | 7. **Dzielnica Wyżyny i Pogórza Śląskiego** - lesistość mezoregionu Górnośląskiego Okręgu Przemysłowego średnia, Kotliny Oświęcimskiej niska; potencjalna produkcyjność siedlisk średnia, zbliżona do przeciętnej w krainie; zasobność drzewostanów niska, najniższa w krainie. | ||
+ | |||
+ | 8. **Dzielnica Wyżyny Krakowsko-Częstochowskiej** - lesistość dzielnicy średnia, nieco wyższa niż przeciętna w krainie; potencjalna produkcyjność średnia, przy czym należy do najwyższych w krainie; zasobność drzewostanów nieco poniżej przeciętnej w krainie. Na wapiennych glebach występuje głównie buk i jodła, poza tym świerk, sosna, modrzew, dąb i inne gatunki. Na terenie tej dzielnicy znajduje się Ojcowski Park Narodowy. | ||
+ | |||
+ | 9. **Dzielnica Wyżyny Środkowo-Małopolskiej** - lesistość dzielnicy niska; potencjalna produkcyjność siedlisk średnia, nieco wyższa niż przeciętnie w krainie; zasobność drzewostanów nieco niższa niż przeciętnie w krainie. | ||
+ | |||
+ | 10. **Dzielnica Niziny Sandomierskiej** – lesistość wyższa niż przeciętna w krainie; potencjalna produkcyjność siedlisk i zasobność drzewostanów zbliżone do przeciętnych w krainie. Lasy składają się z drzewostanów sosnowych, rosnących na siedliskach boru świeżego. Z naturalnych zespołów zachowały się resztki Puszczy Sandomierskiej. W Puszczy panuje sosna z domieszką dębu, świerka, jodły, buka na siedliskach boru świeżego i boru mieszanego świeżego. Drugim kompleksem lasów jest Puszcza Solska, na glebach lessowych i piaszczystych. Gatunkiem dominującym jest sosna, zwłaszcza na siedliskach borowych w dolinie Tanwi. Na Roztoczu w drzewostanach jest znacznie większy udział buka i jodły. | ||
+ | |||
+ | 11. **Dzielnica Wysoczyzn Sandomierskich** - lesistość zróżnicowana: od bardzo niskiej w mezoregionie Pogórza Rzeszowskiego do wysokiej w mezoregionie Płaskowyżu Tarnogrodzkiego; potencjalna produkcyjność siedlisk średnia, nieco wyższa niż przeciętnie w krainie; zasobność drzewostanów najwyższa w krainie. Na żyznych glebach Płaskowyżu Kolbuszowskiego oprócz sosny występuje jodła, buk, grab oraz świerk. Na Płaskowyżu Tarnogrodzkim występują na znacznym obszarze lessy i żyzne siedliska leśne, wśród których dominują bór mieszany świeży i las świeży. W składzie gatunkowym drzewostanów, oprócz sosny, występują w roli gatunków głównych: dąb, jodła, buk. |