Różnice między wybraną wersją a wersją aktualną.
— |
k:kraina-mazursko-podlaska-ii [2013/09/15 12:40] (aktualna) |
||
---|---|---|---|
Linia 1: | Linia 1: | ||
+ | ====== Kraina Mazursko-Podlaska (II) ====== | ||
+ | |||
+ | Kraina Mazursko-Podlaska zajmuje północno-wschodnią część Polski. Granica od północy i wschodu pokrywa się z granicą państwową, od zachodu styka się z Żuławami, a od południa przebiega zgodnie z południową granicą naturalnego występowania [[s:swierk-pospolity|świerka]] w jego niżowym zasięgu. | ||
+ | Lesistość krainy jest nieco wyższa niż przeciętna w kraju (31,6%). | ||
+ | |||
+ | Klimat krainy należy w głównej mierze do typu klimatów pojeziernych. Północno-zachodnia część krainy znajduje się pod oddziaływaniem klimatu bałtyckiego, a część południowo-wschodnia wchodzi w zasięg klimatu Krainy Wielkich Dolin. Ścierają się tu wpływy klimatu atlantyckiego i kontynentalnego. Najwyższe sumy opadów w roku występują w północnej części krainy, gdzie opad wynosi 600-700 mm. Najniższe opady występują na terenach nizinnych, gdzie wahają się w przedziale 500-550 mm. Szata śnieżna zalega tu od 60 do 90 dni w roku, a na wschodzie krainy nawet ponad 90 dni, co jest najdłuższym okresem w Polsce. Zima trwa na zachodzie krainy 110 dni, a w części północno-wschodniej przedłuża się do 130 dni. W związku z tym okres wegetacyjny trwa na zachodzie 210 dni, w miarę przesuwania się ku północnemu wschodowi ulega skróceniu do około 190 dni; jest to najkrótszy okres wegetacyjny na całym Niżu Polskim. | ||
+ | Ogólnie klimat krainy jest dość wilgotny i surowy z wyraźnymi cechami wzrastającego kontynentalizmu w kierunku wschodnim, zwłaszcza pod względem termicznym. Jest to zasadniczą przyczyną, że [[g:gatunek|gatunki]] [[d:drzewa|drzew]] leśnych o zachodnich centrach zasięgu geograficznego, jak [[b:buk-pospolity|buk]], [[d:dąb-bezszypułkowy]], [[k:klon-jawor|jawor]], mają w tej krainie granicę wschodnią swego areału, natomiast z północnego wschodu wchodzi na to miejsce świerk. | ||
+ | |||
+ | Kraina Mazursko-Podlaska leży w głównej twej części na obszarze zlodowacenia bałtyckiego, a jej część południowo-wschodnia należy do zlodowacenia środkowo-polskiego. Spotyka się tu, podobnie jak w Krainie Bałtyckiej, różne utwory polodowcowe, jak moreny czołowe, denne i pola sandrowe. Na takich utworach geologicznych występują [[g:gleba-lesna|gleby]] gliniaste z udziałem margli i ciężkich glin. Na obszarach niżej położonych występują piaski i gleby bagienne. | ||
+ | |||
+ | Kraina Mazursko-Podlaska odznacza się dużą lesistością. Większość [[l:las|lasów]] skupia się w wielkich kompleksach leśnych, które leżą przeważnie na morenowych terenach pojezierza i sąsiadujących z nimi obszarach oraz na Polesiu. | ||
+ | W krainie występują prawie wszystkie [[t:typy-siedliskowe-lasu-terenów-nizinnych|nizinne typy siedliskowe lasu]]; brakuje jedynie [[l:las-łęgowy-Lł|lasu łęgowego]]. Rozmieszczenie typów siedliskowych lasu jest wyraźnie zróżnicowane, stosownie do jej charakteru fizjograficznego. W dzielnicach strefy morenowej przeważają ogólnie siedliska lasowe wraz z [[l:lasy-mieszane|lasem mieszanym]], a w strefie sandrów panują zdecydowanie [[b:bory|bory]]. Dominującym typem jest [[b:bór-świeży-Bśw|bór świeży]], którego udział wynosi 32,8%, [[b:bór-mieszany-świeży-BMśw|bór mieszany świeży]] - 26%, [[l:las-mieszany-świeży-LMśw|las mieszany świeży]] - 13,1%, [[l:las-świeży-Lśw|las świeży]] 10,2%. | ||
+ | |||
+ | Charakterystycznym składnikiem [[d:drzewostan|drzewostanów]] w Krainie Mazursko-Podlaskiej jest świerk, występujący w granicach gromadnego i rozproszonego zasięgu. Świerk jako gatunek bardzo ekspansywny na tym terenie, pojawia się niemal na wszystkich siedliskach, zarówno świeżych, wilgotnych jak i bagiennych. Występowanie świerka w litych i mieszanych zespołach, zwłaszcza z [[s:sosna-zwyczajna|sosną]], uzasadnia nazwę krainy - krainy borów świerkowych i świerkowo-mieszanych. Do głównych gatunków lasotwórczych krainy należą: [[s:sosna-pinus|sosna]] - 64,6%, [[s:swierk-picea|świerk]] 11,1%, [[o:olsza-alnus|olsza]] - 8,3%, [[d:dab-quercus|dąb]] - 5,7%. | ||
+ | Kraina Mazursko-Podlaska charakteryzuje się, jak na warunki niżowe, stosunkowo wysoką potencjalną produkcyjnością siedlisk - 7,11 m3/ha rocznie i średnią zasobnością drzewostanów 159,2 m3/ha. | ||
+ | |||
+ | W granicach Krainy Mazursko-Podlaskiej wyodrębniono 6 dzielnic przyrodniczo-leśnych: | ||
+ | |||
+ | - **Dzielnica Pojezierza Mazurskiego** - lesistość dzielnicy jest średnia, z wyjątkiem mezoregionu Niziny Staropruskiej, który ma niską lesistość; potencjalna produkcyjność siedlisk wysoka. Na terenie I dzielnicy położony jest Wigierski Park Narodowy. | ||
+ | - **Dzielnica Równiny Mazurskiej** - lesistość dzielnicy wysoka, potencjalna produkcyjność siedlisk nieco niższa niż w pozostałych dzielnicach, natomiast zasobność zbliżona do średniej. | ||
+ | - **Dzielnica Wysoczyzny Kolneńskiej** - lesistość dzielnicy niska, potencjalna produkcyjność siedlisk zbliżona do przeciętnej w krainie, natomiast zasobność drzewostanów bardzo niska. | ||
+ | - **Dzielnica Puszczy Augustowskiej** - lesistość dzielnicy bardzo wysoka, szczególnie w mezoregionie Równiny Augustowskiej, potencjalna produkcyjność siedlisk i zasobność drzewostanów zbliżone do przeciętnych w krainie. | ||
+ | - **Dzielnica Wysoczyzny Białostockiej** – lesistość mezoregionów Kotliny Biebrzańskiej i Wzniesień Sokólsko-Białostockich niska, mezoregionu Puszczy Knyszyńskiej bardzo wysoka. Potencjalna produkcyjność siedlisk zbliżona do przeciętnej w krainie, przy czym najwyższa jest w mezoregionie Puszczy Knyszyńskiej. Natomiast zasobność drzewostanów należy do niższych w krainie. Na terenie dzielnicy położony jest Biebrzański Park Narodowy. | ||
+ | - **Dzielnica Puszczy Białowieskiej** – lesistość tej dzielnicy jest największa w kraju i wynosi 64,1%. Potencjalna produkcyjność siedlisk i zasobność drzewostanów najwyższa w krainie. Puszcza wyróżnia się wielkim urozmaiceniem gleb i bogactwem drzewostanów, które zachowały swój puszczański charakter. | ||