Różnice

Różnice między wybraną wersją a wersją aktualną.

Odnośnik do tego porównania

k:kraina-malopolska-vi [2013/09/15 12:40] (aktualna)
Linia 1: Linia 1:
 +====== Kraina Małopolska (VI) ======
  
 +Kraina Małopolska położona jest w południowo-wschodniej części Polski.
 +Lesistość krainy przeciętna - 24,2%, nieco niższa niż przeciętnie w kraju.
 +
 +Klimat Krainy Małopolskiej różnicuje się na trzy typy klimatyczne (wg Romera). Północna część krainy należy do regionu klimatów Krainy Wielkich Dolin. Wyżyna Małopolska tworzy region klimatów wyżyn środkowych. Kotlina Sandomierska i Oświęcimska leżą w obrębie regionu klimatów podgórskich nizin i kotlin. Opady w [[k:kraina-przyrodniczo-lesna|krainie]] są dość wysokie i wahają się od 600 do 700 mm rocznie. Pokrywa śnieżna zalega w nizinnym pasie wzdłuż Wisły oraz północnym zachodzie krainy 50-60 dni, na pozostałych terenach - powyżej 60 dni w roku, a w Górach Świętokrzyskich - nawet do 100 dni. Zima trwa w krainie na najwyższych wzniesieniach 100-110 dni, na obszarach położonych niżej 90-100 dni, a między Krakowem a Rzeszowem 80-90 dni. Długość okresu wegetacyjnego wynosi przeważnie około 210 dni.
 +
 +Kraina leży na obszarze dwóch starszych zlodowaceń, środkowopolskiego i krakowskiego. [[g:gleba-lesna|Gleby]] powstały z różnych utworów geologicznych. Prócz utworów polodowcowych na północy, w części wyżynnej występują skały paleozoiczne i mezozoiczne, a na południu krainy kotliny podgórskie są wypełnione piaskami rzecznych tarasów. Gleby powstałe z tak różnych materiałów są bardzo urozmaicone. Spotyka się tu żyzne piaski gliniaste, [[r:redziny|rędziny]] i lessy, jak również gleby górskie.
 +
 +W krainie tej występuje pełna siatka [[t:Typy-siedliskowe-lasu-terenów-nizinnych|nizinnych typów siedliskowych lasu]]. Na terenach wyżynnych, wzniesionych powyżej 300 m n.p.m. wykształcają się [[t:typy-siedliskowe-lasu-terenow-wyzynnych|warianty wyżynne]]. Przy wysokości ponad 400-500 m w dzielnicy Gór Świętokrzyskich - także [[t:Typy-siedliskowe-lasu-terenów-górskich|górskie typy siedliskowe lasu]]. Rozmieszczenie typów siedlisk na terenie krainy jest nierównomierne. Wśród siedlisk leśnych najliczniej występuje tu [[b:bor-swiezy-bsw|bór świeży]] - 29,6%, [[b:bor-mieszany-swiezy-bmsw|bór mieszany świeży]] - 21,1 %, [[l:las-mieszany-swiezy-lmsw|las mieszany świeży]] - 14,3%, [[l:las-swiezy-lsw|las świeży]] - 9,3%.
 +
 +[[l:las|Lasy]] charakteryzują się występowaniem oprócz [[d:drzewostan|drzewostanów]] [[s:sosna-zwyczajna|sosnowych]] (77,4%) również drzewostanów [[d:dab-quercus|dębowych]] (5,6%), [[j:jodla-pospolita|jodłowych]] (3,8%) i [[b:buk-pospolity|bukowych]] (1,9%). Udział drzewostanów [[s:swierk-pospolity|świerkowych]] w powierzchni lasów jest bardzo mały. Lasy tworzą kilka wielkich, aczkolwiek silnie już rozczłonkowanych, oraz szereg mniejszych kompleksów leśnych, a ponadto porozrzucane są w licznych, drobnych fragmentach. Kraina Małopolska leży w zasięgu gromadnego występowania jodły i buka, a więc charakteryzuje się występowaniem drzewostanów jodłowych i bukowych na żyznych siedliskach nizinnych i wyżynnych.
 +
 +Potencjalna  produkcyjność  siedlisk  średnia (6,86 m3/ha rocznie), zbliżona do przeciętnej w kraju. Zasobność drzewostanów średnia – 140 m3/ha.
 +
 +W granicach krainy wyróżnia się 11 przyrodniczo-leśnych:
 +
 +  - **Dzielnica Łódzko-Opoczyńska** – lesistość dzielnicy średnia, zbliżona do przeciętnej w krainie; potencjalna produkcyjność siedlisk i zasobność drzewostanów niskie,  niższe od  przeciętnych w krainie. Mezoregion Sieradzko-Łódzki obejmuje  tereny o bardzo ubogich glebach, wśród których przeważają piaski i piaski wydmowe. Najbardziej rozpowszechnionymi typami siedliskowymi lasu są [[b:bor-suchy-bs|bór suchy]] i bór świeży, z litymi drzewostanami sosnowymi. W mezoregionie Piotrkowsko-Opoczyńskim dominują siedliska borowe, ale z większym udziałem boru mieszanego świeżego.
 +  - **Dzielnica Gór Świętokrzyskich** - lesistość dzielnicy wysoka; potencjalna produkcyjność siedlisk średnia, wyższa niż przeciętnie w krainie zasobność drzewostanów nieco niższa niż przeciętna w krainie. Około 60% lasów Puszczy Świętokrzyskiej jest pochodzenia naturalnego. W drzewostanach występuje jodła, buk, rodzimy [[m:modrzew-larix|modrzew]], [[g:gatunek|gatunki]] dębów, świerk, [[l:lipa-tilia|lipa]]. Znaczne obszary zajmuje też sosna, wprowadzana na [[r:rebnia-zupelna-I|zrębach zupełnych]]. W Puszczy Świętokrzyskiej znajdują się liczne rezerwaty leśne.
 +  - **Dzielnica Radomsko-lłżecka** – lesistość dzielnicy średnia, zbliżona do przeciętnej w krainie; potencjalna produkcyjność siedlisk i zasobność drzewostanów średnie, zbliżone do przeciętnych w krainie. W lasach przeważają siedliska borów mieszanych z drzewostanami, w których prócz sosny występuje dąb, jodła, buk i świerk. Między Kozienicami a Pionkami występuje większy kompleks leśny -  Puszcza Kozienicka. Gatunkiem panującym w Puszczy jest sosna - 84%, jako domieszki występują : dąb, jodła, [[o:olsza-alnus|olsza]], [[b:brzoza-brodawkowata|brzoza]]. Puszcza Kozienicka jest na granicy zasięgu jodły, [[k:klon-jawor|jaworu]] i buka.
 +  - **Dzielnica Wyżyny Zachodniolubelskiej** - lesistość dzielnicy niska, najniższa w krainie. Potencjalna produkcyjność powyżej przeciętnej w kranie; zasobność drzewostanów zbliżona do średniej w krainie. Dzielnica leży na płycie kredowej wzniesiona na wysokość 100-300 m. Gleby tej dzielnicy - rędziny i lessy, już dawno zostały zajęte pod uprawę rolną, stąd też niska lesistość. Wśród siedlisk leśnych przeważają bory mieszane świeże, lasy mieszane i lasy liściaste.
 +  - **Dzielnica Roztocza** - lesistość średnia, nieco wyższa niż przeciętna w krainie; potencjalna produkcyjność siedlisk i zasobność drzewostanów średnie, jednocześnie najwyższe w krainie. Dzielnica Roztocza obejmuje pas wyżynny, utworzony z margli kredowych, w całej dzielnicy dominują żyzne siedliska z lasem mieszanym i lasem świeżym na czele. Z gatunków lasotwórczych zasługuje na uwagę jodła i buk, przejawiające duży dynamizm rozwojowy na krańcach swego naturalnego zasięgu.  Na terenie tej dzielnicy położony jest Roztoczański Park Narodowy.
 +  - **Dzielnica Wyżyny Woźnicko-Wieluńskiej** - lesistość średnia, nieco wyższa niż przeciętna w krainie; potencjalna produkcyjność siedlisk i zasobność drzewostanów, niższa niż przeciętna w krainie.
 +  - **Dzielnica Wyżyny i Pogórza Śląskiego** - lesistość mezoregionu Górnośląskiego Okręgu Przemysłowego średnia, Kotliny Oświęcimskiej niska; potencjalna produkcyjność siedlisk średnia, zbliżona do przeciętnej w krainie; zasobność drzewostanów niska, najniższa w krainie.
 +  - **Dzielnica Wyżyny Krakowsko-Częstochowskiej** -  lesistość dzielnicy średnia, nieco wyższa niż przeciętna w krainie; potencjalna produkcyjność średnia, przy czym należy do najwyższych w krainie; zasobność drzewostanów nieco poniżej przeciętnej w krainie. Na wapiennych glebach występuje głównie buk i jodła, poza tym świerk, sosna, modrzew, dąb i inne gatunki. Na terenie tej dzielnicy znajduje się Ojcowski Park Narodowy.
 +  - **Dzielnica Wyżyny Środkowo-Małopolskiej** - lesistość dzielnicy niska; potencjalna produkcyjność siedlisk średnia, nieco wyższa niż przeciętnie w krainie; zasobność drzewostanów nieco niższa niż przeciętnie w krainie.
 +  - **Dzielnica Niziny Sandomierskiej** – lesistość wyższa niż przeciętna w krainie; potencjalna produkcyjność siedlisk i zasobność drzewostanów zbliżone do przeciętnych w krainie. Lasy składają się z drzewostanów sosnowych, rosnących na siedliskach boru świeżego. Z naturalnych zespołów zachowały się resztki Puszczy Sandomierskiej. W Puszczy panuje sosna z domieszką dębu, świerka, jodły, buka na siedliskach boru świeżego i boru mieszanego świeżego. Drugim kompleksem lasów jest Puszcza Solska, na glebach lessowych i piaszczystych. Gatunkiem dominującym jest sosna, zwłaszcza na siedliskach borowych w dolinie Tanwi. Na Roztoczu w drzewostanach jest znacznie większy udział buka i jodły.
 +  - **Dzielnica Wysoczyzn Sandomierskich** - lesistość zróżnicowana: od bardzo niskiej w mezoregionie Pogórza Rzeszowskiego do wysokiej w mezoregionie Płaskowyżu Tarnogrodzkiego; potencjalna produkcyjność siedlisk średnia, nieco wyższa niż przeciętnie w krainie; zasobność drzewostanów najwyższa w krainie. Na żyznych glebach Płaskowyżu Kolbuszowskiego oprócz sosny występuje jodła, buk, [[g:grab-pospolity|grab]] oraz świerk. Na Płaskowyżu Tarnogrodzkim występują na znacznym obszarze lessy i żyzne siedliska leśne, wśród których dominują bór mieszany świeży i las świeży. W [[s:sklad-gatunkowy-drzewostanu|składzie gatunkowym drzewostanów]], oprócz sosny, występują w roli [[g:gatunek-glowny|gatunków głównych]]: dąb, jodła, buk.
k/kraina-malopolska-vi.txt · ostatnio zmienione: 2013/09/15 12:40 (edycja zewnętrzna)