Dąbrowa świetlista

Dąbrowa świetlistaPotentillo albae-Quercetum LIBB. 1933

Jest to zespół leśny, którego piętro drzew utworzone jest głównie przez dąb bezszypułkowy (Quercus petraea), a na północo-wschodzie również dąb szypułkowy (Quercus robur), z mniejszą lub większą domieszką sosny, która w lasach zagospodarowanych często dominuje. Zwarcie koron w warstwie drzew osiąga 60 — 70%.

Warstwa krzewów rozwinięta dobrze; w jej skład wchodzi zwykle jarząb pospolity (Sorbus aucuparia), grusza dzika (Pyrus communis), głóg jednoszyjkowy (Crataegus monogyna) i dwuszyjkowy (C. laevigatus), szakłak pospolity (Rhamnus catharticus), berberys zwyczajny (Berberis vulgaris), tarnina (Prunus spinosa) i inne.

Runo rozwinięte jest stosunkowo bujnie, złożone z wielu gatunków helio-i termofilnych ze związku Quercion pubescentis rzędu Quercetalia pubescentis. Najczęściej w runie spotyka się: dzwonek brzoskwiniolistny (Campanula persicifolia), traganek szerokolistny (Astragulus glycyphyllos), biedrzeniec mniejszy (Pimpinella saxifraga), koniczynę dwukłosową (Trifolium alpestre), ciemiężyk białokwiatowy (Vincetoxicum hirundinaria = V. officinale), groszek czerniejący (Lathyrus niger), gorysz siny (Peucedanum cervaria), rzadziej występują wyka kaszubska (Vicia cassubica), jaskier wielkokwiatowy (Ranunculus polyanthemos), miodunka wąskolistna (Pulmonaria angustifolia} i pięciornik biały (Potentilla alba}. Te ostatnie cztery gatunki uznawane są za charakterystyczne dla zespołu.

Drugą grupę roślin stanowią umiarkowanie acidofilne gatunki borowe, jak: borówka czarna (Vaccinium myrtillus), siódmaczek leśny (Trientalis europaea), orlica pospolita (Pteridium aquilinum) i trzcinnik leśny (Calamagrostis arundinacea).

Charakterystyczną cechą Potentillo albae-Quercetum jest udział gatunków łąkowych, jak: sierpik barwierski (Serratula tinctoria), czarcikęs łąkowy (Succisa pratensis), przytulia północna (Galium boreale), okrzyn łąkowy (Laserpitium prutenicum). W tym zespole znajdują swoją ostoję prawnie chronione mieczyk dachówkowaty (Gladiolus imbricatus) i pełnik europejski (Trollius europaeus).

Skład florystyczny omawianego zespołu jest uboższy w gatunki o charakterze południowym i południowo-kontynentalnym od składu zespołu ciepłe zarośla, ogólna liczba gatunków jest tu jednak zazwyczaj większa, co wynika z przenikania roślin z sąsiednich zbiorowisk leśnych, w stosunku do których dąbrowa świetlista zajmuje mniej odrębne i skrajne siedliska niż zarośla kserotermiczne.

Potentillo albae-Quercetum najlepiej rozwija się na wzgórzach morenowych, gdzie zajmuje zbocza łagodnie pochylone, o ekspozycji południowej. Występuje na glebach suchych, dość zasobnych w wapń, powierzchniowo zakwaszonych, przeważnie na piaskach gliniastych lub lekkich glinach.

W terenie płaty zespołu sąsiadują często z borami sosnowymi, borami mieszanymi, rzadziej natomiast z grądami. Omawiany zespół występuje w Polsce środkowej i wschodniej. Występowanie świetlistej dąbrowy w północno-wschodniej Polsce może być wynikiem działania czynników antropo- i zoogenicznych. Uważa się, że w wyniku protegowania dębu, usuwania podrostu i wypasu bydła w lesie, na miejscu bardzo żyznych borów mieszanych lub uboższych grądów powstały wtórnie zbiorowiska świetlistej dąbrowy.

d/dabrowa-swietlista.txt · ostatnio zmienione: 2013/09/15 12:39 (edycja zewnętrzna)